ค่าแรงต่ำ เสี่ยงอุบัติเหตุ ชีวิตจริงของคนทำงานส่งอาหาร

Food Delivery in Melbourne. Photo by Warich, SBS Thai.

เอสบีเอส ไทย

View Podcast Series

Get the SBS Audio app

Other ways to listen

ในวันที่ความสะดวกสบายของผู้บริโภคนั้นอยู่ที่ปลายนิ้ว อยากกินอะไร ก็สั่งได้จากที่บ้าน กลับกันแรงงานที่อยู่ในอุตสาหกรรมนี้ หรือที่รู้จักในนาม gig economy workers ชีวิตอาจไม่ได้สบายและอิสระเหมือนดั่งที่คำโฆษณา

กด ▶ ฟังพอดคาสต์

พอดคาสต์ ตอนนี้ เอสบีเอสไทยพาคุณผู้ฟังไปเจาะลึก การทำงานของคนส่งอาหารในเมลเบิร์น ว่าเบื้องหลังความสะดวกสบายของผู้ใช้บริการ ต้องทำงานเหล่านี้ต้องแลกมาด้วยอะไรบ้าง

โดยในตอนนี้เรามีโอกาสพูดคุยกับนักเรียนไทย ที่มาพาเราไปเจาะลึกชีวิตหลังแอปส่งอาหารที่ครั้งหนึ่งเคยถูกกล่าวขานเป็นทอล์ก ออฟ เดอะ ทาวน์ว่ามีรายได้ดี ทว่าผ่านมาหลังจากการระบาดของโควิด-19 และการกลับมาเปิดประเทศเต็มรูปแบบของออสเตรเลีย ค่าตอบแทนที่จัดว่าดีนั้นยังดีอย่างที่เคยมีการรีวิวหรือไม่

เรื่องราวที่เกี่ยวข้อง

บริษัทใหญ่ในวงการ “กิ๊ก อีโคโนมี” ถูกกดดันให้ปฏิรูปสิทธิ์พนักงาน

เมื่อสนามนี้มีผู้เล่นเพิ่มขึ้น ผลักให้คนปั่นเดลิเวอรี่เหล่านี้ต้องทำงานหนักเพิ่มอีกหลายเท่าตัว จากการศึกษาที่จัดทำโดยสถาบัน McKell พบว่าค่าจ้างที่ต่ำเป็นปัญหาที่ใหญ่ที่สุดสำหรับแรงงานกลุ่มนี้ โดยอย่างน้อย 45 เปอร์เซ็นต์ของคนทำงานนี้มีรายได้น้อยกว่าค่าแรงขั้นต่ำ

รายงานระบุว่าถึงแม้ร้อยละ 41 ของคนงานเหล่านี้รายงานการทำงานล่วงเวลา แต่พวกเขาไม่ได้รับอัตราตามกฎหมาย

แม้ว่าปัจจุบันค่าแรงขั้นต่ำตามกฎหมายนั้นอยู่ที่ 23.23 ดอลลาร์ต่อชั่วโมง แต่หากคุณปั่นส่งอาหารคุณอาจได้น้อยกว่า

A Food Delivery in Melbourne CBD. Photo by Warich Noochouy, SBS Thai

เมื่อผลตอบแทนต่อชั่วโมงที่น้อย ยิ่งผลักให้พวกเขาต้องเร่งทำรอบ และนั่นพามาสู่ความเสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุ และอาจรุนแรงถึงชีวิต

มีรายงานของตำรวจระบุว่าตั้งแต่ปี 2016 เป็นต้นมา คนงานส่งของเหล่านี้ได้รับบาดเจ็บบนถนนในรัฐวิกตอเรีย มีมากถึง 900 ราย

ขณะที่ในปี 2022 มีผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์และจักรยานได้รับบาดเจ็บระหว่างการทำงานประมาณ 143 ราย เพิ่มขึ้นจากปี 2016 ที่ 92 ราย

นอกจากนี้ตั้งแต่ปี 2559 มีรายงานด้วยว่าในรัฐวิกตอเรียมีคนทำงานเดลิเวอร์รี่เสียชีวิต 5 คนขณะทำงาน

เรื่องที่เกี่ยวข้อง

'แฟร์เวิร์ก' ชี้ ผู้ขับขี่อูเบอร์ไม่ใช่ลูกจ้าง

ด้านสหภาพแรงงานด้านการขนส่งได้ออกมาเรียกร้องให้วุฒิสภาผ่านกฎหมายที่มีการปฏิรูปการทำงานด้านนี้ เพื่อดูแลชีวิคคนงาน หลังจากมีข่าวว่ามีพนักงานส่งของเสียชีวิตในงานนี้ถี่มากขึ้น

ข้อมูลที่รวบรวมจาก The Age เผยให้เห็นว่าตลอดระยะเวลาเจ็ดปีมีผู้ได้รับบาดเจ็บจากผู้ขับขี่รถส่งของ 917 ราย โดยประมาณร้อยละ 70 ของผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์ และส่วนที่เหลือเป็นนักปั่นจักรยาน

สหภาพแรงงานขนส่งกล่าวว่าการไม่มีสิทธิของคนงานและการคุ้มครองการบอกเลิกสัญญาทำให้เกิดความกดดันเป็นพิเศษต่อพนักงานขนส่งสินค้าขนาดใหญ่ที่ต้องรีบเร่งงานและรับความเสี่ยงบนท้องถนนมากขึ้น

ไมเคิล เคน (Michael Kaine) เลขาธิการสหภาพแรงงานขนส่งแห่งชาติกล่าวว่าจำเป็นต้องมีการปฏิรูปอย่างเร่งด่วน

gig economy เข้ามาสู่ออสเตรเลียในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา และค่อนข้างเป็นการจงใจผลักดันคนงานให้อยู่นอกเหนือการคุ้มครองที่เราสั่งสมมาเป็นเวลาหลายทศวรรษ การคุ้มครองคนงาน การคุ้มครองค่าจ้างขั้นต่ำ เช่น การทำให้แน่ใจว่าคุณสามารถลาป่วยได้ การคุ้มครองเช่น การทำให้แน่ใจว่าเมื่อมีสิ่งผิดปกติเกิดขึ้น คุณจะได้รับค่าจ้างจากการบาดเจ็บ
ไมเคิล เคน เลขาธิการสหภาพแรงงานขนส่งแห่งชาติกล่าว

ปัจจุบันออสเตรเลียมีคนทำงานใน gig worker อยู่ประมาณ 250,000 คนทั่วประเทศ ซึ่งทำงานระยะสั้นและส่วนใหญ่ทำงาน เช่น บริการส่งอาหาร

ภายใต้การปฏิรูปการทำงานแบบ gig work ที่เสนอโดยพรรคแรงงานนั้น คนงาน "ที่มีลักษณะคล้ายพนักงาน" ที่ใช้แพลตฟอร์มแรงงานดิจิทัล จะได้รับการแยกประเภทจากผู้รับเหมาและลูกจ้าง และอยู่ภายใต้ชุดการคุ้มครองที่เป็นเอกลักษณ์ของตนเอง

หมวดหมู่ใหม่จะปกป้องลักษณะที่ยืดหยุ่นของงานอย่างเห็นได้ชัด ในขณะเดียวกันก็ให้มาตรฐานขั้นต่ำ โดยจำกัดตัวเลือกด้านกฎระเบียบสำหรับเงื่อนไข เช่น การจ่ายเงินและการประกันภัย

ร่างกฎหมายจะมาปิดช่องโหว่ เพื่อปราบการใช้แรงงานจ้างแรงงานที่ได้ค่าตอบแทนไม่สมเหตุสมผล และสร้างหนทางให้พวกเขากลายเป็นแรงงานประจำ

คลิก ▶ ฟังเรื่องราวเต็มๆ ได้ที่นี่