Một phúc trình mới về sức khỏe của người Úc cho thấy những căn bệnh mà mọi người đang mắc phải ở các giai đoạn khác nhau của cuộc đời.
Phúc trình hai năm một lần Sức khỏe của Úc năm 2024 do Viện Y tế và Phúc lợi Úc (AIHW) thực hiện, được công bố hôm thứ Ba, cung cấp một bức tranh tổng quan về sức khỏe của hệ thống y tế và chăm sóc sức khỏe của người Úc.
Phúc trình cũng tổng hợp dữ liệu mới nhất về tuổi thọ của người Úc, với tuổi thọ trung bình quốc gia hiện ở mức 80.
Tuổi thọ trung bình cao thứ tư trong OECD
Theo phúc trình, tuổi thọ trung bình của người Úc khi sinh ra là cao thứ tư trong số 38 quốc gia thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), chỉ sau Nhật Bản, Hàn Quốc và Thụy Sĩ.
Một bé trai sinh trong thời gian từ năm 2020-2022 có thể sống trung bình 81,2 năm, trong khi tuổi thọ trung bình của bé gái thậm chí còn cao hơn, ở mức 85,3 năm.
The average life expectancy for Australians. Source: SBS
Trong đại dịch COVID-19, tuổi thọ trung bình giảm lần đầu tiên kể từ giữa những năm 1990 — giảm 0,1 năm trong giai đoạn 2019/21 và 2020/22 — có thể là do số ca tử vong tăng vào năm 2022.
Nhưng người Úc vẫn có thể mong đợi sống lâu hơn 40 phần trăm so với một thế kỷ trước. Những người sinh vào đầu những năm 1900 đã được dự đoán chỉ sống đến 55 tuổi.
"Mặc dù tuổi thọ trung bình ở Úc đã giảm trong giai đoạn 2020–2022, nhưng vẫn cao hơn so với giai đoạn 2017–2019, trước đại dịch, là 0,3 năm đối với nam và nữ," Matthew James, Phó Giám đốc Điều hành AIHW, cho biết.
Tuổi thọ trung bình giảm mạnh hơn nữa ở Hoa Kỳ trong đại dịch COVID-19 từ 78,9 năm 2019 xuống còn 76,4 năm 2021; và Vương quốc Anh từ 81,3 năm 2019 xuống còn 80,4 năm 2020.
Australia has fewer smokers than many other OECD countries but high levels of overweight and obese residents. Source: SBS
Chúng ta khỏe mạnh hơn trong thời gian dài hơn
Khi tuổi thọ tăng lên, người Úc cũng đang tận hưởng một thời gian dài hơn trong sức khỏe toàn diện.
Đàn ông được kỳ vọng sẽ sống 71,6 năm trong tình trạng sức khỏe toàn diện, dài hơn 2,2 năm so với năm 2003. Phụ nữ tăng 0,8 năm trong tình trạng sức khỏe toàn diện và được kỳ vọng sẽ khỏe mạnh trong 73,6 năm.
Nhưng trung bình, nam giới được ước tính sẽ dành 9,7 năm với tình trạng sức khỏe kém (tăng từ 8,7 năm) và phụ nữ dành 11,5 năm trong tình trạng sức khỏe kém (tăng từ 10,2 năm).
Điều này góp phần vào nhu cầu đối với hệ thống y tế và các dịch vụ khác.
Australians are healthier for longer but we also spend longer in ill health. Source: AAP
Các vấn đề sức khỏe ở các giai đoạn khác nhau của cuộc đời
Dữ liệu về số lần nhập viện trong năm 2022-2023 cho thấy lý do phẫu thuật khác nhau tùy theo độ tuổi.
Trẻ sơ sinh và trẻ em dưới năm tuổi thường xuyên phải nhập viện nhất vì các bệnh về hệ hô hấp, trong khi các bệnh về hệ tiêu hóa phổ biến nhất ở những người trẻ tuổi dưới 24 tuổi.
Các bệnh về tiêu hóa bao gồm các bệnh liên quan đến sự phát triển của răng, viêm nướu, dị tật hàm, thực quản, dạ dày, ruột thừa, thoát vị, ruột, gan, túi mật và tuyến tụy.
Mang thai và sinh con là yếu tố hàng đầu khiến những người trong độ tuổi 25-44 phải nhập viện, trong khi người Úc lớn tuổi có nhiều khả năng phải nhập viện để điều trị liên quan đến chạy thận nhân tạo hoặc ung thư.
Top 3 reasons for hospitalisation in 2022-23 for each age group. Source: SBS
COVID-19 là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ ba
Năm 2022, COVID-19 trở thành nguyên nhân gây tử vong đứng thứ ba tại Úc, lần đầu tiên sau hơn 50 năm, một căn bệnh truyền nhiễm lọt vào năm hạng dẫn đầu. Cúm và viêm phổi là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ năm vào năm 1970.
Coronary heart disease is the leading cause of death in Australia. Source: SBS
Các nguyên nhân tử vong hàng đầu đã chuyển từ bệnh truyền nhiễm sang các bệnh mãn tính. Nhìn chung, các bệnh mãn tính chiếm 90 phần trăm tổng số ca tử vong vào năm 2022.
Leading causes of death for females in 2022. Source: SBS
Trong số những người Bản địa, ung thư là nhóm bệnh phổ biến nhất gây tử vong, vượt qua bệnh tim mạch trong những năm gần đây.
Leading causes of death for males in 2022. Source: SBS
Bệnh tật đang làm người Úc tổn thất
Các vấn đề sức khỏe như bệnh tim mạch vành, đau lưng và lo âu đang khiến người Úc mất đi nhiều năm sống khỏe mạnh.
Gánh nặng bệnh tật đo lường tác động của bệnh tật và thương tích.
Vào năm 2023, ước tính người Úc đã mất 5,6 triệu năm sống khỏe mạnh do bệnh tật hoặc tử vong sớm.
Trong số nam giới, gánh nặng bệnh tật hàng đầu là bệnh tim mạch vành, tiếp theo là đau lưng và các vấn đề khác, tự tử và tự gây thương tích.
Trong số phụ nữ, nguyên nhân hàng đầu là chứng suy giảm trí tuệ, tiếp theo là rối loạn lo âu, đau lưng và các vấn đề khác.
Câu chuyện lại khác đối với người Bản địa, với các rối loạn về tâm thần và sử dụng chất gây nghiện ảnh hưởng đến họ nhiều nhất, tiếp theo là chấn thương, bệnh tim mạch, ung thư và các tình trạng cơ xương.
Thời gian chờ đợi đã kéo dài hơn
Trong năm 2022-2023, 50 phần trăm bệnh nhân được nhập viện để phẫu thuật theo yêu cầu trong vòng 49 ngày sau khi được đưa vào danh sách chờ.
Con số này dài hơn 40 ngày để được phẫu thuật trong năm 2021-2022 và 41 ngày trong năm 2018-2019.
Gần 10 phần trăm bệnh nhân chờ phẫu thuật hơn một năm, tăng so với 6,3 phần trăm trong năm 2021-2022 và 2,1 phần trăm trong năm 2018-2019.