สถานที่ทำงานส่วนใหญ่มีแนวคิดด้านระเบียบการแต่งกาย ไม่ว่าจะเป็นเครื่องแบบหรือความคาดหวังขั้นต่ำเกี่ยวกับรูปลักษณ์หรือลักษณะภายนอกของพนักงานในที่ทำงาน
ระเบียบการต่างกายบางอย่างก็เป็นภาระลำบากมากกว่าข้อกำหนดอื่น ๆ รวมถึงข้อกำหนดให้ต้องแต่งหน้า หรือการห้ามมีลายสักและการเจาะร่างกาย (piercings)
ดร.จูเซปเป คาราเบตตา รองศาสตราจารย์ด้านกฎหมายการจ้างงานของคณะบริหารธุรกิจแห่งมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีซิดนีย์ กล่าวว่า นายจ้างได้รับอนุญาตให้บังคับใช้ระเบียบการแต่งกายได้
“นายจ้างมีสิทธิออกคำสั่งที่ชอบด้วยกฎหมายและสมเหตุสมผล นั่นมาจากประเทศอังกฤษและมาจากกฎหมายทั่วไป และมันยังคงอยู่ ซึ่งนั่นคือที่มาของนโยบายเหล่านี้ โดยพื้นฐานแล้ว ศาลและศาลอนุญาโตตุลาการในออสเตรเลีย ในสหราชอาณาจักร และแม้แต่ในที่อื่น ๆ ได้กล่าวไว้ว่า พูดกว้าง ๆ แล้วกฎระเบียบด้านการแต่งกายจัดอยู่ในหมวดหมู่นี้” ดร.คาราเบตตา อธิบาย
นายจ้างมีสิทธิออกคำสั่งที่ชอบด้วยกฎหมายและสมเหตุสมผลดร.จูเซปเป คาราเบตตา
นั่นอาจรวมถึงการกำหนดให้พนักงานมีลักษณะภายนอกที่ดูเรียบร้อย ผูกเน็คไท แต่งเครื่องแบบ หรือแต่งกายตามมาตรฐานอื่น ๆ เพื่อรักษาระดับความเป็นมืออาชีพในที่ทำงาน
นายจ้างยังสามารถกำหนดให้พนักงานสวมใส่สิ่งที่ปกป้องตนเองอย่างเหมาะสม เช่น รองเท้าแบบหัวปิด
ดร.คาราเบตตากล่าวว่า การแต่งกายสามารถครอบคลุมถึงสิ่งต่าง ๆ ส่วนใหญ่ ตราบใดที่สิ่งเหล่านั้นไม่ละเมิดลักษณะที่ได้รับการคุ้มครอง
“สิ่งใดก็ตามที่ไม่ละเมิดกฎหมายต่อต้านการเลือกปฏิบัติ คุณต้องระวังอย่างยิ่งที่จะไม่เจาะจงเรื่องเพศ คุณคงเคยเห็นกรณีในสหราชอาณาจักรที่มีพนักงานต้อนรับ ซึ่งถูกบอกให้กลับบ้านไปเพราะเธอไม่สวมรองเท้าส้นสูง ซึ่งเหลวไหลมาก และผู้ที่เป็นคนที่มีเหตุผลก็จะคิดว่ามันบ้าบอมาก แต่เพราะนั่นคือเรื่องเพศโดยเฉพาะและเป็นเรื่องของผู้หญิงโดยเฉพาะ นั่นอาจเป็นปัญหาได้เมื่อมองจากมุมมองเกี่ยวกับนายจ้าง”
แล้วนายจ้างของคุณสามารถขอให้คุณแต่งหน้าไปทำงานได้ไหม?
เช่นเดียวกับคำถามทางกฎหมายส่วนใหญ่ คำตอบก็คือมันเป็นเรื่องซับซ้อน
ดร.คาราเบตตากล่าวว่า นายจ้างต้องดำเนินการอย่างระมัดระวังหากพวกเขาออกข้อกำหนด
“พวกเขาต้องระวังมากเกี่ยวกับจุดนี้ หากพวกเขามุ่งเป้าไปที่ผู้หญิงเท่านั้น นั่นอาจเป็นปัญหาได้ อาจมีบางบทบาทและอุตสาหกรรมด้านการบริการ ที่บางทีคุณอาจจะขายเครื่องสำอาง ก็อาจมีข้อยกเว้นตรงนี้”
นายจ้างต้องระวังมาก หากพวกเขามุ่งเป้าไปที่ผู้หญิงเท่านั้นดร.จูเซปเป คาราเบตตา
สถานที่ทำงานบางแห่งมีมาตรฐานที่แตกต่างกันสำหรับเพศที่แตกต่างกัน
ซึ่งอาจรวมถึงผู้หญิงถูกบังคับให้แต่งหน้า และผู้ชายถูกบังคับให้ผูกเน็คไท
ดร.คาราเบตตากล่าวว่าข้อกำหนดที่แตกต่างเหล่านั้นได้รับอนุญาตให้ทำได้ ตราบใดที่คนเพศหนึ่งไม่ถูกคาดหวังให้ใช้ความพยายามมากกว่าคนเพศอื่น
เขาอธิบายต่อไปว่า แต่ข้อกำหนดที่เหมาะสมด้านการแต่งกายไม่ได้ขึ้นอยู่กับสิ่งที่เขียนไว้ในนโยบายของบริษัทเท่านั้น หากลูกจ้างที่ไม่ปฏิบัตตามข้อกำหนดที่บริษัทระบุถูกไล่ออกเพราะเรื่องนี้
“ไม่ใช่แค่ว่าคุณมีเหตุผลสมควรที่จะไล่ใครออกจากงานหรือไม่เท่านั้น คณะกรรมการแฟร์เวิร์คควบคุมสิ่งที่เรียกว่าการเลิกจ้างที่ไม่เป็นธรรมและกฎหมายเลิกจ้างที่ไม่เป็นธรรม ซึ่งเป็นการรับประกันว่าพนักงานจะไม่ถูกไล่ออกในลักษณะที่รุนแรง ไม่ยุติธรรม หรือไม่มีเหตุผล มันจึงกว้างกว่าแค่คิดว่า เรามีนโยบายที่เราบังคับใช้และเรามีเหตุผลที่จะไล่คุณออก”
หากคดีการเลิกจ้างที่ไม่เป็นธรรมไปถึงคณะกรรมการแฟร์เวิร์ก เขากล่าวว่ามีปัจจัยหลายประการที่สามารถนำมาพิจารณาได้
“หากนโยบายไม่ได้รับการสื่อสารไปยังพนักงานทุกคน นั่นเป็นสิ่งหนึ่งที่อาจทำให้นายจ้างประสบปัญหาได้ ถ้านโยบายบังคับใช้ไม่สม่ำเสมอ ถ้านโยบายบังคับใช้ย้อนหลัง นอกจากนี้นโยบายจะต้องสมสัดส่วนกับพฤติกรรมที่เกิดขึ้นจริง หากนโยบายไม่เกี่ยวข้องกับงานจริงเป็นอีกปัจจัยหนึ่ง เช่น ถ้าบอกให้เราต้องปกปิดรอยสัก แต่จริง ๆ แล้ว เราไม่ได้ทำหน้าที่พบปะกับลูกค้า แล้วมันเกี่ยวอะไรด้วยล่ะ?”
หากนโยบายไม่ได้รับการสื่อสารไปยังพนักงานทุกคน ถ้านโยบายบังคับใช้ไม่สม่ำเสมอ ถ้านโยบายบังคับใช้ย้อนหลัง นอกจากนี้นโยบายจะต้องสมสัดส่วนกับพฤติกรรมที่เกิดขึ้นจริง นั่นอาจทำให้นายจ้างประสบปัญหาได้ดร.จูเซปเป คาราเบตตา
เขากล่าวต่อไปว่า ถึงแม้ว่าข้อกำหนดด้านการแต่งกายของบริษัทจะไม่สมเหตุสมผล แต่อาจเป็นเรื่องยากที่พนักงานจะท้าทายข้อกำหนดนั้น เนื่องจากพนักงานส่วนใหญ่ไม่มีอำนาจต่อรองมากนัก โดยเฉพาะถ้าเป็นพนักงานแคชวล และพนักงานบางคนอาจไม่มีสหภาพแรงงานเป็นตัวแทน
แต่หากลูกจ้างถูกเลิกจ้างอย่างไม่เป็นธรรม การโต้แย้งก็จะง่ายขึ้น
“ถ้าคุณยินดีที่จะโต้แย้งและทำทันเวลา เพราะมีเวลาจำกัด ซึ่งขณะนี้คือ 21 วัน เส้นทางโต้แย้งการเลิกจ้างที่ไม่ยุติธรรมก็สามารถเข้าถึงได้ง่ายพอสมควร เข้าถึงได้ง่ายกว่าการไปสู่ศาลปกติ แต่ก็ขึ้นอยู่กับว่าคุณต้องการเสี่ยงหรือไม่? คุณต้องการให้เรื่องถูกบันทึกไว้อย่างเป็นทางการหรือเปล่า? คุณต้องการที่จะเป็นที่รู้จักว่าเป็นคนนั้นเองที่นำเรื่องไปโต้แย้งหรือเปล่า?”
เขากล่าวว่ามีสิ่งหนึ่งที่สำคัญกว่าสิ่งอื่นใดในประเด็นนี้ คือเรื่องสุขภาพและความปลอดภัย
สิ่งหนึ่งที่เข้าข้างนายจ้างคือ หากพวกเขาพิสูจน์ได้ว่านโยบายมาจากพันธกรณีของพวกเขาด้านสุขภาพและความปลอดภัยดร.จูเซปเป คาราเบตตา
“สิ่งหนึ่งที่จะเข้าข้างนายจ้างคือ หากพวกเขาสามารถพิสูจน์ได้ว่านโยบายมาจากพันธกรณีของพวกเขาด้านสุขภาพและความปลอดภัย เช่น เคยมีพนักงานชำแหละเนื้อสัตว์คนหนึ่งที่ต้องการสวมห่วงสำหรับใส่จมูก และนายจ้างแย้งว่าทำไม่ได้เนื่องจากเหตุผลด้านสุขภาพและความปลอดภัย ดังนั้นเรื่องสุขภาพและความปลอดภัยในที่ทำงานสามารถเอาชนะปัจจัยอื่น ๆ ได้”
คุณสามารถติดตามข่าวสารล่าสุดจากออสเตรเลียและทั่วโลกเป็นภาษาไทยจากเอสบีเอส ไทย ได้ที่เว็บไซต์ sbs.com.au/thai
บันทึกเว็บไซต์ของเราเก็บไว้ในบุ๊กมาร์ก เพื่อไม่ให้คุณพลาดสถานการณ์ล่าสุด หรือติดตามเราทางเฟซบุ๊กที่ facebook.com/sbsthai
เรื่องอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง
ลูกจ้างแคชวลกำลังจะมีสิทธิ์ขอเป็นพนักงานประจำ
