กฎหมายเรื่องมรดกที่ออสเตรเลีย: อธิบายสิทธิ์และหน้าที่ของผู้รับมรดก

Australia Explained - Inheritance Laws

หากมีผู้เสียชีวิตโดยไม่มีพินัยกรรม ผู้ใดจะมีสิทธิ์รับมรดก? Credit: AlexanderFord/Getty Images

ออสเตรเลียไม่มีภาษีมรดกสำหรับมรดกที่ได้รับ แต่มีกฎหมายมรดกที่เข้มงวด และศาลสามารถแทรกแซงในกรณีที่มีผู้เสียชีวิตโดยไม่มีพินัยกรรม ซึ่งนับเป็น 50 เปอร์เซ็นต์ของประชากรทั้งหมด


ประเด็นสำคัญ
  • คนออสเตรเลียไม่ต้องเสียภาษีมรดก
  • ผู้จัดการมรดกจะถูกแต่งตั้งเพื่อดูแลจัดการกองมรดก
  • การรับมรดกทำได้ง่ายเมื่อมีพินัยกรรม มิฉะนั้นศาลอาจสามารถแทรกแซงได้

กด ▶ ฟังพอดคาสต์ด้านบน

เมื่อมีผู้ใดเสียชีวิต ผู้ตายสามารถส่งต่อทรัพย์สินให้แก่ญาติหรือเพื่อนสนิท สิ่งนี้เรียกว่าทรัพย์สินของผู้เสียชีวิต (deceased estate) และผู้ที่ได้รับจะกลายเป็นผู้รับผลประโยชน์ (beneficiaries)

คุณเมลิสซา เรย์โนลด์ส (Melissa Reynolds) ผู้จัดการฝ่ายบริหารของหน่วยบริการทรัพย์สินมรดกแห่งรัฐวิกตอเรีย (Trustee Services for State Trustees Victoria) อธิบายประเภทของทรัพย์สินที่สามารถสืบทอดเป็นมรดกได้ดังนี้

“ทรัพย์สินอาจเป็นสิ่งที่มูลค่าทางการค้า เช่น บ้านหรือบัญชีธนาคาร รถยนต์ หุ้น หรือของใช้ในครัวเรือน หรืออาจเป็นสิ่งของที่มีมูลค่าทางจิตใจ ทรัพย์สินอาจให้เป็นของขวัญเฉพาะเจาะจงได้ เช่น ฉันให้รถของฉันกับคุณ ก. ฉันให้เงิน $10,000 กับเพื่อนบ้านของฉัน หรืออาจให้ไว้ทั้งหมด เช่น ฉันให้ทรัพย์สินของฉันทั้งหมดกับลูกๆ ของฉัน”
การรับมรดกทำได้ง่ายเมื่อมีการเตรียมพินัยกรรมซึ่งระบุว่าพวกเขาต้องการให้แบ่งทรัพย์สินอย่างไรหลังเสียชีวิต

พินัยกรรมจะแต่งตั้งนิติบุคคลหรือผู้จัดการมรดก (executor) เพื่อทำหน้าที่ดูแลจัดการทรัพย์สินมรดก ผู้จัดการมรดกมีหน้าที่ดำเนินการตามความปรารถนาของผู้ตายและเพื่อให้แน่ใจว่าได้ปฏิบัติตามข้อผูกพันทั้งหมด

ผู้จัดการมรดกสามารถเป็นผู้รับประโยชน์ได้เช่นกัน

คุณโฟลแรนตี อาบัด (Florante Abad) มีประสบการณ์ด้านกฎหมายทั้งที่ฟิลิปปินส์และออสเตรเลียกล่าวว่า ในกรณีที่ไม่มีผู้จัดการมรดก ศาลอาจเข้าแทรกแซง
หากไม่มีการแต่งตั้งผู้จัดการมรดกในพินัยกรรม ศาลฎีกา (Supreme Court) จะแต่งตั้งผู้ยื่นคำร้องเพื่อขอรับเงินทุนนั้น
"และผู้ยื่นคำร้องจะกลายเป็นผู้ดูแล (trustee or administrator) ทรัพย์สินมรดก ผู้จัดการมรดกเป็นผู้ดูแลที่ได้รับการแต่งตั้งในพินัยกรรม ผู้ดูแลทรัพย์สินเป็นผู้ที่ได้รับการแต่งตั้งโดยศาล แต่ไม่ได้อยู่ในพินัยกรรม”

หากคุณได้รับการแต่งตั้งให้เป็นผู้จัดการมรดกแต่รู้สึกว่าคุณไม่สามารถรับหน้าที่นั้นได้ คุณสามารถมอบอำนาจให้ผู้ดูแลทรัพย์สินของรัฐ (State Trustee) ดำเนินการแทนคุณได้ หน่วยงานรัฐบาลนี้จะช่วยเหลือประชาชนในวาระสุดท้าย

ผู้จัดการมรดกควรติดต่อผู้รับผลประโยชน์ทั้งหมดและยื่นพิสูจน์พินัยกรรม (probate)

“การพิสูจน์พินัยกรรมเป็นคำสั่งศาล ซึ่งพิสูจน์ว่าพินัยกรรมนั้นถูกต้องและอนุญาตให้ผู้จัดการมรดกดำเนินการจัดการทรัพย์สินมรดกได้”
Australia Explained - Inheritance Laws - Supreme Court
ศาลฎีกาสามารถแทรกแซงได้หากไม่มีพินัยกรรมและจะบันทึกคำร้องขอพิสูจน์พินัยกรรมทุกคำร้อง Credit: Nigel Killeen/Getty Images
ศาลฎีกาจะบันทึกคำร้องขอพิสูจน์พินัยกรรมทุกคำร้อง คุณสามารถดูคำร้องพิสูจน์พินัยกรรมของศาลฎีกาในพื้นที่ของคุณได้

อย่างไรก็ตาม มีผู้เสียชีวิตโดยไม่มีพินัยกรรมบ่อยครั้ง และกฎหมายต้องตัดสินว่าใครจะเป็นผู้ได้รับมรดก
เมื่อมีผู้ใดเสียชีวิตโดยไม่มีพินัยกรรม สิ่งนี้เรียกว่าการเสียชีวิตโดยไม่มีพินัยกรรม (dying interstate) ซึ่งแต่ละรัฐจะมีกฎหมายระบุว่าใครจะเป็นผู้ได้รับมรดกและแบ่งเป็นเปอร์เซ็นต์
"คุณจะไม่สามารถเลือกได้ว่าจะได้รับส่วนแบ่งทรัพย์สินเท่าไหร่ ผู้ที่ถือว่ามีสิทธิ์สูงสุดในกองมรดกสามารถยื่นคำร้องขอรับทรัพย์สินจากการยื่นพิสูจน์พินัยกรรมได้ หรือสามารถมอบอำนาจให้ผู้ดูแลทรัพย์สินของรัฐจัดการมรดกแทนได้”

หลักการที่ใช้ในการแบ่งทรัพย์สินของผู้ตายที่ไม่มีพินัยกรรมเรียกว่าพระราชบัญญัติการสืบทอดมรดก (Succession Act)

ทรัพย์สินส่วนใหญ่มักส่งต่อให้แก่คู่ครองที่ยังมีชีวิตอยู่ และส่วนที่เหลือจะเป็นของลูกๆ (หากมี)

ตัวอย่างเช่น พระราชบัญญัติการสืบทอดของรัฐนิวเซาท์เวลส์ระบุลำดับญาติไว้ชัดเจน

“หากว่ามีคู่สมรส (spouse) หรือคู่ครอง (de facto partner) แต่ไม่มีบุตร ทรัพย์สินทั้งหมดจะเป็นของคู่ครอง หากไม่มีคู่ครองหรือบุตร ทรัพย์สินจะตกเป็นของผู้ปกครอง หากไม่มีผู้ปกครองทรัพย์สินจะตกเป็นของญาติ เช่น ลุงป้าน้าอา ไม่อย่างนั้นจะเป็นของปู่ย่าตายาย ถ้าไม่มีก็เป็นของหลาน และหากไม่มีผู้ใดเลยทรัพย์สินจะเป็นของรัฐ”
ออสเตรเลียไม่มีภาษีมรดก แต่มีภาระผูกพันทางการเงินที่เกี่ยวข้อง

สำนักงานภาษีของออสเตรเลีย (Australian Taxation Office) มีกฎเรื่องภาษีของอสังหาริมทรัพย์ที่เป็นมรดกหากคุณตัดสินใจขาย

คุณอคราม เอล-ฟาห์ครี (Akram El-Fahkri) นักบัญชีสาธารณะที่ได้รับการรับรองอธิบายว่า
ไม่มีภาระเรื่องภาษีกับอสังหาริมทรัพย์ที่เป็นมรดกหากเป็นบ้านที่อยู่อาศัยของผู้ตาย
"แต่ถ้ามีอสังหาริมทรัพย์สองแห่งและหนึ่งในนั้นปล่อยให้เช่า อสังหาริมทรัพย์เพื่อการอยู่อาศัยจะไม่ต้องเสียภาษี แต่อสังหาริมทรัพย์เพื่อการลงทุนจะต้องเสียภาษีกำไรจากการขาย (capital gains tax)”

ภาษีกำไรจากการขายจะบังคับใช้เมื่อคุณขายอสังหาริมทรัพย์ที่ซื้อเพื่อการลงทุนหลังปี 1985

คุณเอล-ฟาห์ครีแนะนำให้ส่งต่อทรัพย์สินให้แก่ผู้รับผลประโยชน์ก่อนทำการขาย แม้ว่าจะมีการวางแผนแบ่งทรัพย์สินระหว่างสมาชิกในครอบครัว เนื่องจากอสังหาริมทรัพย์เพื่อการอยู่อาศัยจะปลอดภาษี

“คุณมีเวลา 2 ปีในการขายโดยไม่ต้องเสียภาษีกำไรจากการขายหากคุณเป็นผู้รับผลประโยชน์ แต่หากผู้รับผลประโยชน์ใช้อสังหาริมทรัพย์เป็นที่อยู่อาศัยหลัก สิ่งนี้จะมีผลต่อไป เช่นเดียวกับที่ผู้ตายใช้เป็นที่อยู่อาศัย ผู้รับประโยชน์ก็ใช้เป็นที่อยู่อาศัย เพราะอสังหาริมทรัพย์ไม่เคยถูกใช้เพื่อวัตถุประสงค์ในการสร้างรายได้”
Australia Explained - Inheritance Laws
คู่สามี-ภรรยาเซ็นต์เอกสารขณะเข้าพบกับทนายความ Credit: shapecharge/Getty Images
บัญชีธนาคารก็เป็นมรดกได้เช่นกัน สิ่งสำคัญคือควรแจ้งดอกเบี้ยของธนาคารในการยื่นคืนภาษีของคุณ

หากมีหุ้นเป็นทรัพย์สินมรดกซึ่งได้แปลงเป็นเงินสดและแบ่งระหว่างผู้รับผลประโยชน์แล้ว คุณยังคงต้องเสียภาษีกำไรจากการขายด้วย

คุณเอล-ฟาห์ครีกล่าวว่าหากคุณได้รับมรดกจากอสังหาริมทรัพย์ในต่างประเทศจะปลอดภาษี

“หากเป็นอสังหาริมทรัพย์ที่ยุโรปและขายไปใน 2 ปี จากนั้นโอนเงินมาที่ออสเตรเลีย มีการแจ้งเส้นทางเงิน จะปลอดภาษี ปัญหาเดียวที่จะมีคือมีกฎเรื่องภาษีในประเทศที่คุณขาย”

ภาษีกำไรจากการขายจะบังคับใช้กับผู้รับผลประโยชน์ที่ไม่ใช่พลเมืองของออสเตรเลีย คุณควรขอคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ

แต่ถ้ามีการเสียชีวิตโดยไม่มีพินัยกรรมหรือคุณเชื่อว่าคุณมีสิทธิ์ได้รับมรดกแต่ไม่ได้มีชื่อในพินัยกรรม?

คุณมีสิทธิ์ที่จะคัดค้านภายใต้พระราชบัญญัติการสืบทอดมรดก และศาลฎีกาสามารถเปลี่ยนแปลงพินัยกรรมได้
คุณเพียงแค่ต้องยื่นร้องโดยชอบธรรม คุณไม่สามารถมีสิทธิ์ในกองมรดกเพียงเพราะคุณเป็นอดีตภรรยา ลูกชายหรือลูกสาว
คุณต้องพิสูจน์ความสัมพันธ์ทางการเงินและพิสูจน์ว่าถูกกีดกันเนื่องจากผู้ตายเสียชีวิตลงและไม่มีการแบ่งทรัพย์สินที่เพียงพอสำหรับคุณในพินัยกรรม ศาลฎีกาจะพิจารณาสถานการณ์ของการยื่นร้องของคุณ”
Australia Explained - Inheritance Laws
คู่สามี-ภรรยาลงนามในพินัยกรรม Credit: JodiJacobson/Getty Images
การรับมรดกอาจเป็นเรื่องซับซ้อน แต่คุณสามารถขอความช่วยเหลือได้เสมอ

คุณเมลิสซา เรย์โนลด์สกล่าวว่ามีผู้ดูแลทรัพย์สินแห่งรัฐในทุกรัฐและมณฑลด้วย

“ผู้ดูแลทรัพย์สินสาธารณะหรือทนายความที่เชี่ยวชาญเรื่องมรดกสามารถให้ความช่วยเหลือได้ คุณยังสามารถหาข้อมูลโดยไม่เสียค่าใช้จ่ายเรื่องการทำพินัยกรรม หรือการทำหน้าที่เป็นผู้จัดการมรดกได้จากเว็บไซต์ของผู้ดูแลทรัพย์สินสาธารณะ”

อ่านหรือฟังเรื่องการตั้งถิ่นฐานในออสเตรเลียได้อีก


คุณสามารถติดตามข่าวสารล่าสุดจากออสเตรเลียและทั่วโลกเป็นภาษาไทยจากเอสบีเอส ไทย ได้ที่เว็บไซต์ 


บันทึกเว็บไซต์ของเราเก็บไว้ในบุ๊กมาร์ก เพื่อไม่ให้คุณพลาดสถานการณ์ล่าสุด หรือติดตามเราทางเฟซบุ๊กที่ 

Share