การขายอาหารออนไลน์เป็นอีกหนึ่งธุรกิจที่ผู้คนให้ความสนใจ เพราะเป็นธุรกิจที่สามารถสร้างรายได้จากที่บ้านซึ่งอาจเป็นทางเลือกหนึ่งสำหรับผู้หญิงหลายๆ คนที่กำลังมองหาธุรกิจที่สร้างความสมดุลทั้งชีวิตส่วนตัวและชีวิตการงาน อย่างเช่น คุณอัญชณา เจนกิ้นส์ ก็เป็นคนหนึ่งที่มีความถนัดและมีใจรักในการทำอาหาร เธอพบว่าการทำอาหารจากขายจากที่บ้านโดยไม่ต้องมีหน้าร้านเป็นอาชีพที่ลงตัวและตอบโจทย์สำหรับแม่บ้านที่ต้องการรายได้เสริมอย่างเธอ คุณ อัญชณา เผยแรงบันดาลใจในการขายอาหารออนไลน์ว่า
“เดิมทีตัวเองเป็นแม่บ้าน เลี้ยงลูกอยู่กับบ้าน พอลูกโตก็เกิดอาการเบื่อ อยากหาอะไรทำ อยากออกไปทำงาน แต่เมื่อคิดว่าจะออกไปทำงานก็คิดว่ามันไม่คุ้มกับการที่เราเอาลูกไปฝากไว้ที่สถานเลี้ยงเด็ก ประกอบกับมีฝีมือทำอาหาร เพื่อนแนะนำว่าลองขายอาหารออนไลน์ดูไหม ช่วงนั้นเพื่อนเข้าออกบ้านเป็นประจำ และบอกว่าอาหารของเรารสชาติดีนะ ทำไมไม่ลองขายออนไลน์ดู เราก็ลองคิดดูและลองขายออนไลน์ดูค่ะ”
จะขอใบอนุญาตประกอบการการขายอาหารได้อย่างไร
ไม่ว่าจะคุณจะเป็นผู้ประกอบการขนาดเล็กหรือใหญ่ หรือไม่ว่าคุณจะขายอาหารบ่อยครั้งแค่ไหน สิ่งที่สำคัญที่สุดที่คุณต้องพิจารณาคือ มาตรฐานและข้อกำหนดต่างๆ เกี่ยวกับความปลอดภัยของอาหาร คุณต้องมีใบวุฒิบัตรรับรองในด้านต่างๆ เพื่อประกอบการขอใบอนุญาตประกอบการขายอาหารจากเขตเทศบาลที่คุณอาศัย คุณอัญชณาให้ข้อมูลว่า
“ในออสเตรเลีย ก่อนที่จะขายอาหารออนไลน์จะต้องมีใบอนุญาตอย่างถูกต้องจากเทศบาล (Council) และจะต้องไปเรียนเกี่ยวกับ food safety และ food supervisor เพื่อจะได้นำมาประกอบการขอใบอนุญาตประกอบการขาย”
ในส่วนของครัวต้องมีการจัดการให้ได้มาตรฐานตามที่เทศบาลนั้นๆ คุณอัญชณาอธิบายว่า
“เทศบาลจะมีการแจ้งมาว่าครัวในการประกอบการขายอาหารที่ได้มาตรฐานนั้นจะต้องมีอะไร อย่างไรบ้าง เช่น อ่างล้างมืออัตโนมัติ ที่แยกออกมาเป็นสัดส่วนต่างหาก หรือเรื่องของพัดลมที่มีมาตรฐาน ที่สามารถดูดกลิ่นหรือควันได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อป้องกันกลิ่นที่อาจจะไปรบกวนเพื่อนบ้าน” 
ส่วนเรื่องขั้นตอนการขอใบอนุญาตประกอบการจากเทศบาลนั้น คุณอัญชณาเปิดเผยว่า การขอใบอนุญาตประกอบการมีขั้นตอนง่ายๆ ที่คุณสามารถสมัครได้ด้วยตนเอง เธอกล่าวว่า
ครัวต้องมีที่ดูดควันและพัดลมที่ได้มาตรฐาน สามารถดูดกลิ่นหรือควันได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อป้องกันกลิ่นที่อาจจะไปรบกวนเพื่อนบ้าน Source: Supplied
“ขั้นแรก คุณสามารถเข้าไปในเว็บไซต์ของเทศบาลในเขตที่คุณอาศัยอยู่ และเข้าไปอ่านรายละเอียดว่าเราต้องเตรียมอะไรบ้าง หรือ เข้าไปที่สำนักงานเทศบาลเพื่อปรึกษาและสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมกับเจ้าหน้าที่ในเรื่องนี้ได้”
เมื่อส่งใบสมัครเป็นที่เรียบร้อย ต่อไปก็จะเป็นขั้นตอนของการตรวจมาตรฐานครัว คุณอัญชณามีข้อแนะนำว่า ก่อนจะส่งใบสมัครควรตรวจสอบความเรียบร้อยของครัวของคุณว่ามีทุกอย่างครบตามข้อกำหนดหรือไม่ เธอกล่าวว่า
“ก่อนที่เจ้าหน้าที่จะมาตรวจ คุณควรตรวจสอบว่าคุณได้ทำตามข้อกำหนดของเทศบาลที่ให้มาครบหมดทุกข้อหรือยัง ถ้าไม่เช่นนั้นจะเป็นการเสียเวลาทั้งสองฝ่าย ถ้าเกิดมาแล้ว มีปัญหายังทำไม่ถูกกฎ ก็จะเสียเวลา เพราะฉะนั้นอ่านตามรายการที่เขาให้มาว่าเราต้องทำอะไรบ้าง อะไรที่เราต้องทำเพิ่ม หรือต่อเติม”
ระยะเวลาและค่าใช้จ่ายในการขอใบประกอบการการขายอาหาร
ครัวที่ได้มาตรฐานของเทศบาลต้องมีอ่างล้างมืออัตโนมัติ ที่แยกออกมาเป็นสัดส่วนต่างหาก Source: Supplied
ส่วนระยะเวลาตั้งแต่ส่งใบสมัครจนกระทั่งได้อนุมัติใบประกอบการ คุณอัญชณาชี้ว่า ขึ้นอยู่กับเทศบาลแต่ละแห่งแต่ส่วนใหญ่จะไม่เกิน 1เดือน เธอเปิดเผยว่า
“มันแล้วแต่เจ้าหน้าที่ของเจ้าหน้าที่เทศบาลในแต่ละเขต เพราะแต่ละท้องที่ก็มีกรอบเวลาที่แตกต่างๆ กันไป แต่ก็น่าจะประมาณไม่เกินหนึ่งเดือนก็น่าจะเสร็จเรียบร้อย”
ด้านค่าใช้จ่ายนอกจากจะเสียค่าสมัครแล้วส่วนใหญ่ก็จะเป็นค่าใช้จ่ายในการต่อเติมหรือซื้อของใช้จำเป็นในครัว คุณอัญชณาได้ให้รายละเอียดในเรื่องนี้ว่า
“กระบวนการนี้ก็จะมีค่าใช้จ่ายในเรื่องค่าธรรมเนียมในการสมัคร (council bill) แล้วก็จะมีในเรื่องของการติดตั้งอ่างล้างใหม่ ซื้อตู้เย็น ตู้แช่ หรือ ชั้นวางของที่แยกออกมาต่างหาก ค่าใช้จ่ายคร่าวๆ ในการติดตั้งครัวแบบสมบูรณ์แบบอย่างที่เกตุทำก็จะมีค่าใช้จ่ายประมาณ $5,000 ถึง $10,000 ดอลลาร์ แต่ถ้าคุณยังไม่พร้อมคุณก็สามารถติดตั้งแบบเล็กๆ ก่อนได้ เช่น ซื้อตู้เย็นเล็กๆ ช่องแช่แข็งเล็กๆ ก่อนในตอนเริ่มต้นก็ได้ ไม่จำเป็นต้องทำทั้งหมดราคาก็จะถูกกว่า”
การส่งอาหารให้ลูกค้าทำอย่างไร
ถ้าคุณยังไม่พร้อม คุณก็สามารถติดตั้งแบบเล็กๆก่อนได้ เช่น ซื้อตู้เย็นเล็กๆ ช่องแช่แข็งเล็กๆก่อนในตอนเริ่มต้น Source: Supplied
คุณอัญชณาให้ข้อมูลว่าเรื่องการควบคุมอุณหภูมิ ความสะอาด และการจัดเก็บอาหารเป็นเรื่องสำคัญในการจัดส่งอาหารให้ลูกค้า เธออธิบายว่า
“การส่งอาหารให้ลูกค้าก็จะมีเรื่องของการจัดเก็บอาหาร ควบคุมอุณหภูมิและความสะอาด เวลาส่งอาหารก็จะมีถุงเก็บความเย็น (freezer bags) ที่จะเก็บความร้อน เก็บความเย็น แล้วจะแยกไปว่านี่คืออาหารร้อน อาหารเย็น แล้วก็จะมีการใส่ freezer bags เข้าไปเพื่อที่จะให้อาหารอยู่อุณหภูมิที่เย็นจนกว่าจะถึงมือลูกค้า"
ข้อควรระวังในการขายอาหารออนไลน์
ผู้ที่ขายอาหารหรือประกอบการอาหารขายจากที่บ้านต้องทำตามกฎของเทศบาลที่ตั้งไว้อย่างเคร่งครัด ซึ่งรวมไปถึงเรื่องของการควบคุมอุณหภูมิและความสะอาดของอาหาร คุณอัญชณาเปิดเผยว่า
“ส่วนมากจะเป็นเรื่องของกฎของเทศบาล เพราะว่าเขาจะมีกฎว่าอะไรที่เราขายได้หรือขายไม่ได้ และจะเน้นในเรื่องของการควบคุมอุณหภูมิ ความสดสะอาดในการทำอาหาร การจัดส่งอาหารให้ลูกค้า และคุณต้องหมั่นตรวจสอบอุณหภูมิในตู้เย็นอย่างสม่ำเสมอ เป็นต้น”
จะเก็บเงินค่าทำอาหารและส่งอาหารให้ลูกค้าอย่างไร
การขายอาหารออนไลน์ที่ไม่มีหน้าร้านทำให้การคิดค่าอาหาร และการส่งอาหารให้ลูกค้าอาจจะต้องใช้กลยุทธ์ที่มีความยืดหยุ่นและสามารถปรับเปลี่ยนตามสถานการณ์ได้ เช่น การส่งให้ถึงที่บ้าน หรือการใช้วิธีมีจุดนัดพบเป็นประจำที่ใดที่หนึ่ง คุณ อัญชณา เล่าถึงวิธีที่เธอใช้ว่า
“เราใช้วิธีที่สะดวกกับลูกค้า ลูกค้าบางคนอาจจะสะดวกโอนเงิน แล้วเราก็ทำอาหารไปส่ง หรือถ้าลูกค้าสะดวกจ่ายเงินสด เราก็ทำอาหารไปส่งที่บ้าน ลูกค้าก็จ่ายเงินสดค่ะ”
“ส่วนการส่งอาหารตามจุด ตอนนี้เรามีจุดเดียวคือในเมืองทุกวันพฤหัส แต่ถ้าลูกค้าสั่งอาหารแล้วอยู่ในละแวกใกล้ๆ ก็ส่งถึงที่ ส่วนเรื่องค่าส่งอาหารแล้วแต่ระยะทางถ้าไกลก็อาจจะคิด $5 ดอลลาร์ $10 ดอลลาร์บ้าง แล้วแต่ระยะทาง”
ช่องทางการประชาสัมพันธ์ธุรกิจออนไลน์
การใช้ชุมชนออนไลน์ที่เป็นที่นิยมเป็นช่องทางที่สำคัญในการประชาสัมพันธ์ธุรกิจให้เป็นที่รู้จักของลูกค้าในวงกว้างมากขึ้น รวมถึงการหาจุดเด่นของผลิตภัณฑ์ของธุรกิจของตนเอง และรวมถึงการใส่ใจในคุณภาพและรสชาติอาหารก็จะทำให้ได้ลูกค้าเพิ่มขึ้นด้วย คุณอัญชณาแบ่งปันเคล็ดลับการดำเนินของธุรกิจของเธอว่า
“เมนูหลักที่ลูกค้าชอบก็จะเป็นเมนูอาหารไทยแซ่บๆ รสชาติไทยแท้ๆ จัดจ้านที่เราเคยทานที่เมืองไทย แล้วหาทานที่นี่ไม่ได้และไม่มีขายตามร้านอาหารไทยทั่วไป แล้วตอนนี้เกตุขายตามหน้าเพจเฟสบุ๊ก ซึ่งลูกค้าส่วนจะสามารถเข้ามาสั่งอาหารจากช่องทางนี้ แต่เกตุก็ยังมีเว็บไซต์ที่ลูกค้าสามารถเข้ามาดูรูปแบบอาหารหรือเมนูอาหารในนั้นได้”
“สิ่งสำคัญมากอีกอย่างในการที่เป็นแม่ค้าขายอาหารก็คือถ้าอาหารของเราอร่อย สะอาด ลูกค้าก็จะบอกต่อปากต่อปาก และลูกค้าส่วนใหญ่ที่ได้ก็ได้มาจากตรงนี้ด้วย”
ขายอาหารออนไลน์สร้างรายได้ดีจริงหรือ
การขายอาหารออนไลน์ซึ่งเป็นการทำงานจากที่บ้านมีข้อดีคือทำให้เรามีเวลาที่ยืดหยุ่นสามารถดูแลครอบครัวและสร้างรายได้ไปด้วยกันได้ ซึ่งอาจเป็นทางเลือกหนึ่งสำหรับผู้หญิงหลายๆ คนที่กำลังมองหาธุรกิจที่สร้างความสมดุลทั้งชีวิตส่วนตัวและชีวิตการงาน สำหรับคุณอัญชณา เปิดเผยถึงความรู้สึกในเรื่องนี้ว่า
“ถ้าเทียบกับการไปทำงานข้างนอก แล้วเอาลูกไปฝากไว้ที่สถานเลี้ยงเด็ก เกตุว่าขายของออนไลน์น่าจะดีกว่าเพราะได้มีเวลาเลี้ยงลูกด้วย ขายอาหารไปด้วยถ้าลูกโตแล้วอาจจะเปิดร้านเล็กๆ ก็ได้ค่ะ” คุณ อัญชณา เจนกิ้นส์ กล่าวทิ้งท้าย
ข้อมูลเพิ่มเติมในการขอใบประกอบการขายอาหาร
รายการ เอสบีเอส ไทย ออนไลน์ ออกอากาศสดหนึ่งชั่วโมงเต็ม กดฟังได้ที่เว็บไซต์ ทุกจันทร์และพฤหัสบดี 22.00 น. (เวลาซิดนีย์/เมลเบิร์น) หลังจากนั้นฟังซ้ำได้ทุกเมื่อ
ติดตาม เอสบีเอส ไทย ทางเฟซบุ๊กได้ที่
เรื่องราวที่น่าสนใจ
ไฟป่ารัฐวิกตอเรียบรรเทา ส่วนที่นิวเซาท์เวลส์ยังน่าห่วง
