วัยรุ่นชาวออสเตรเลีย 2 รายเสียชีวิตในสัปดาห์นี้ หลังจากล้มป่วยด้วยอาการต้องสงสัยว่าได้รับพิษเมทานอลในลาว พร้อมกับนักท่องเที่ยวอีกกว่า 12 ราย
ขณะนี้มีผู้เสียชีวิตแล้ว 6 ราย และเชื่อว่าทั้งหมดดื่มเครื่องดื่มที่ผสมเมทานอล
รัฐบาลออสเตรเลียได้อัปเดตคำแนะนำการเดินทางสำหรับประเทศลาว โดยแจ้งให้ประชาชนระวังความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นจากเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ รวมถึงค็อกเทล
อย่างไรก็ตาม นี่ไม่ใช่กรณีแรกของการเป็นพิษจากเมทานอล ผู้เชี่ยวชาญกล่าวว่าอาการนี้พบได้ทั่วไปแต่มักไม่ได้รับการวินิจฉัย และอธิบายว่าเป็น "วิกฤตที่ถูกลืม"
เรื่องที่เกี่ยวข้อง
พ่อไว้อาลัย ลูกสาวดื่มเครื่องดื่มมีพิษที่ลาว เรียกร้องรัฐบาลลาวสอบสวน
พิษเมทานอลคืออะไร?
เมทานอลเป็นสารเคมีที่มีโครงสร้างคล้ายกับเอธานอล ซึ่งเป็นสารประกอบที่ทำให้เครื่องดื่มมีแอลกอฮอล์
เมทานอลมีพิษต่อมนุษย์ แต่บางครั้งก็ใช้แทนเอธานอลในเครื่องดื่มแอลกอฮอล์อย่างผิดกฎหมายเพราะเป็นทางเลือกที่ถูกกว่า
เมื่อดื่มเข้าไป ร่างกายมนุษย์พยายามสลายเมทานอล กระบวนการดังกล่าวจะสร้างสารเคมีพิษที่เรียกว่าฟอร์มาลดีไฮด์และกรดฟอร์มิก ซึ่งอาจทำให้เกิดความเสียหายร้ายแรงได้
อาการของพิษเมทานอล ได้แก่ อาเจียน ชัก เวียนศีรษะ และการมองเห็นเปลี่ยนแปลง อาจทำให้ตาบอด อวัยวะล้มเหลว โคม่า และเสียชีวิตได้
พิษเมทานอลพบได้บ่อยแค่ไหน
Médecins Sans Frontières (MSF) หรือที่รู้จักกันในชื่อ แพทย์ไร้พรมแดน เฝ้าติดตามเหตุการณ์ที่สงสัยว่ามีพิษเมทานอลทั่วโลก และพยายามปรับปรุงการตระหนักรู้และการรักษาในประเด็นนี้
ตามการวิจัยของพวกเขา มีเหตุการณ์ที่สงสัยว่ามีพิษเมทานอล 58 ครั้งในช่วง 12 เดือนที่ผ่านมา มีผู้ได้รับผลกระทบ 1,200 คนและเสียชีวิต 406 ราย
และตั้งแต่ปี 2019 เมื่อ MSF เริ่มติดตามเหตุการณ์ที่สงสัยว่ามีพิษเมทานอล องค์กรการกุศลเชื่อว่ามีเหตุการณ์ 943 ครั้งที่ทำให้มีผู้เสียชีวิตเกือบ 13,000 ราย
ดร. Chenery Ann Lim ผู้จัดการจากโครงการพิษเมทานอลที่ Médecins Sans Frontières Hong Kong และครอบครัว กล่าวว่าพิษเมทานอลแพร่หลายในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
เธอกล่าวว่ามีกรณีดังกล่าวในอินโดนีเซีย ฟิลิปปินส์ กัมพูชา และไทย รวมถึงสถานการณ์ปัจจุบันในลาว โดยมีกรณีในท้องถิ่นจำนวนมากที่ไม่ได้รับการรายงานในสื่อต่างชาติ
“ฉันคิดว่านี่เป็นเพียงยอดภูเขาน้ำแข็งเท่านั้น” เธอกล่าว
“เราไม่ค่อยได้ยินสิ่งที่เกิดขึ้นจริงมากนัก ... ผู้คนจำนวนมากที่ดื่ม (เครื่องดื่ม) ไม่ใช่นักท่องเที่ยว แต่เป็นคนในท้องถิ่น
“นี่คือสิ่งที่ขาดหายไปจากทั้งหมดนี้ มีการเน้นย้ำถึงนักท่องเที่ยวต่างชาติมากมายและมีการรายงานข่าวมากมาย แต่เราไม่รู้จริงๆ ว่าเกิดอะไรขึ้นกับคนในท้องถิ่น”
พิษเมทานอลพบได้บ่อยที่สุดในประเทศใด
ประเทศที่มีเหตุการณ์พิษเมทานอลที่น่าสงสัยมากที่สุดในช่วง 12 เดือนที่ผ่านมาคืออินโดนีเซีย โดยมี 24 เหตุการณ์ ตามข้อมูลของ MSF
อินเดียพบ 9 เหตุการณ์ รวมถึงเหตุการณ์ในเดือนตุลาคมที่ทำให้มีผู้เสียชีวิต 65 ราย
บังกลาเทศและปากีสถานพบประเทศละ 4 ราย ในขณะที่อิหร่านพบ 3 กรณี รวมถึงเหตุการณ์ในเดือนกันยายนที่ทำให้มีผู้คนได้รับผลกระทบ 160 รายและมีผู้เสียชีวิต 26 ราย
Methanol poisoning can be fatal. Source: Getty / Plateresca
ทั้งเคนยาและตูนิเซียต่างก็เคยประสบเหตุการณ์ดังกล่าวมาแล้ว 2 ครั้ง
สถานการณ์ปัจจุบันในลาวเป็นเหตุการณ์เดียวที่เกิดขึ้นในประเทศในช่วง 12 เดือนที่ผ่านมา และกัมพูชาและมาลาวีต่างก็เคยประสบเหตุการณ์ดังกล่าวมาแล้ว 1 ครั้ง
'ขาดการตระหนักรู้' และ 'ฆาตกรเงียบ'
ลิมกล่าวว่ามีการตระหนักรู้เกี่ยวกับปัญหาพิษเมทานอลไม่เพียงพอ
"โรคนี้เป็นโรคที่ถูกละเลย และเราไม่ควรตัดสินผู้ที่ตกเป็นเหยื่อ เพราะสำหรับพวกเขาแล้ว มันไม่ใช่ความตั้งใจ พวกเขาไม่รู้ว่าตัวเองถูกวางยาพิษ" เธอกล่าว
"แม้แต่ผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพก็ขาดการตระหนักรู้ถึงวิธีการรักษา วิธีการวินิจฉัย วิธีการจัดการ"
ดร. คนุต เอริค โฮฟดา (Knut Erik Hovda) ที่ปรึกษาอาวุโสและศาสตราจารย์ที่โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยออสโล และที่ปรึกษาของศูนย์พิษแห่งชาติในนอร์เวย์
เขากล่าวว่าพิษเมทานอลมักส่งผลกระทบต่อคนในท้องถิ่นมากกว่านักท่องเที่ยว
“โดยทั่วไปแล้ว โรคนี้ส่งผลกระทบต่อคนจนที่สุด และสื่อก็ไม่เคยรายงานข่าวเรื่องนี้” เขากล่าว
“มีคนนับพันคนตาบอด สมองได้รับความเสียหาย และกำลังจะเสียชีวิตโดยไม่เคยได้ออกข่าวเลย”
ฮอฟดา กล่าวว่าเหยื่อพิษเมทานอลจำนวนมากไม่ได้รับการวินิจฉัยที่ถูกต้องเนื่องจากมีอาการล่าช้า โดยมักจะไม่รู้สึกป่วยจนกว่าจะถึงวันรุ่งขึ้นหลังจากที่ดื่มเมทานอล
“พวกเขาไม่รู้ว่าเกิดอะไรขึ้น บางครั้งเข้าใจผิดว่าเป็นอาหารเป็นพิษ และนี่คือสาเหตุที่เมทานอลถูกเรียกว่า 'ผู้เลียนแบบรายใหญ่' มันดูเหมือนอย่างอื่น” เขากล่าว
“ผู้คนกำลังเสียชีวิต (และ) ไม่เคยได้รับการวินิจฉัยโรค เรื่องนี้ไม่เคยได้รับความสนใจจากสาธารณชนหรือผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย และนั่นคือเหตุผลว่าทำไมมันจึงเป็นฆาตกรเงียบและเป็นวิกฤตที่ถูกลืม”
รายงานเพิ่มเติมจากสำนักข่าว Associated Press ของออสเตรเลีย
