ຄົນອອສເຕຣເລັຍ ຖືກພິດເຫຼົ້າຮ້າຍແຮງໃນລາວ.
ໄວລຸ້ນສອງຄົນ ຈາກ Melbourne ຍັງຕ້ອງໃຊ້ເຄື່ອງຊ່ວຍຊີວິດ ຢູ່ຄົນລະໂຮງຫມໍທີ່ປະເທດໄທ, ຫລັງຈາກໄດ້ດື່ມ ສິ່ງທີ່ເຊື່ອວ່າ ເປັນເຫຼົ້າປະສົມ (Cocktail) ທີ່ເປັນພິດໃນປະເທດລາວ.
ພໍ່ແມ່ຂອງຜູ້ຍິງ ອາຍຸ 19 ປີ ທີ່ຕົກຢູ່ໃນອາການຮ້າຍແຮງ ຈາກການພິດຂອງ Methanol ໄດ້ຟ້າວໄປຢູ່ຄຽງຂ້າງພວກເຂົາ.
Haylena Krishnamoorthy, Nikki Alfonso-Gregorio ແລະ Tom Stayner ລາຍງານ.
Holly Bowles ແລະ Bianca Jones ເປັນເພື່ອນສນິດສອງຄົນ ທີ່ເດີນທາງຜ່ານອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ ໃນການພະຈົນພັຍໃນ Gap year ຂອງເຂົາເຈົ້າ.
ບັດນີ້, ພໍ່ແມ່ຂອງຜູ້ຍິງ ອາຍຸ 19 ປີຈາກ Melbourne ໄດ້ຢູ່ຂ້າງຕຽງໃນໂຮງໝໍຂອງເຂົາເຈົ້າ.
ນັກທ່ອງທ່ຽວ ທີ່ມີຄວາມວິຕົກບາງຄົນ ກໍາລັງໃຊ້ຄວາມລະມັດລະວັງ.
Sophie Rupert ເປັນນັກທ່ອງທ່ຽວຊາວ Dutch ທີ່ເດີນທາງໃນປະເທດລາວ.
"ບັດນີ້ ເພາະວ່າສິ່ງຕ່າງໆໄດ້ເກີດຂຶ້ນແທ້ໆ ເຮັດໃຫ້ເຮົາລະມັດລະວັງຫຼາຍຂຶ້ນ. ເຮົາຄິດ ກ່ຽວກັບເລື້ອງນີ້ຫລາຍກວ່າເກົ່າ. ບໍ່ແມ່ນວ່າ ພວກເຮົາບໍ່ດື່ມເຫລົ້າອີກຕໍ່ໄປ, ເຮົາພຽງແຕ່ຕ້ອງລະວັງແທ້ໆ."
ໄວລຸ້ນ ຈາກເຂດແຄມທະເລຂອງ Melbourne ກໍເຄີຍມາປະເທດລາວ.
ໃນເວລາທີ່ເກີດເຫດ, ເຂົາເຈົ້າໄດ້ພັກຢູ່ທີ່ບ່ອນພັກນັກທ່ອງທ່ຽວຊື່ Nana ໃນເມືອງວັງວຽງ ຊຶ່ງເປັນສະຖານທີ່ທ່ອງທ່ຽວຍອດນິຍົມ.
ການອອກໄປດື່ມ ໃນຕອນກາງຄືນຂອງເຂົາເຈົ້ານັ້ນ ເປັນຈຸດສູນກາງຄວາມສົງສັຍ ຂອງການຖືກພິດ ຂອງຫລາຍກໍຣະນີ.
ມັນເກີດຂຶ້ນ ຈາກການທີ່ຜູ້ຍິງຊາວ Danish ສອງຄົນໃນ ວັຍ 20 ປີ ໄດ້ເສັຍຊີວິດ ແລະຢ່າງຫນ້ອຍ ມີນັກທ່ອງທ່ຽວອີກ 10 ຄົນໄດ້ຖືກກະທົບ.
Dr David Ranson ເປັນຫົວຫນ້າຂອງ the Department of Forensic Medicine ທີ່ມະຫາວິທະຍາໄລ Monash.
ລາວເວົ້າວ່າ ອາການຂອງພິດ Methanol ເຊັ່ນຮາກ, ຊັກ, ວິນຫົວ ແລະການປ່ຽນແປງທາງສາຍຕາ ອາດຈະບໍ່ປາກົດຈົນກວ່າ 12 ຊົ່ວໂມງ ຫຼັງຈາກການກືນກິນ.
ລາວກ່າວວ່າ ການຈັດການທັນທີ ເປັນສິ່ງສໍາຄັນ ຖ້າຫາກມີຄວາມສົງສັຍ ກ່ຽວກັບການຖືກພິດຂອງ Methanol-ເພາະມັນສາມາດ ນໍາໄປສູ່ຕາບອດ, ຫມາກໄຂ່ຫລັງ ແລະອະໄວຍະວະເສື່ອມ, ແລະມີກົດໃນລະບົບຮ່າງກາຍ (Acidosis) ຢ່າງແຮງ.
Dr Ranson ອະທິບາຍວ່າ ການປິ່ນປົວ ແມ່ນກ່ຽວຂ້ອງກັບການປິດກັ້ນທາດເຫລົ້າ Dehydrogenase-ຊຶ່ງເປັນ Enzyme ທີ່ຮັບຜິດຊອບ ໃນການທໍາລາຍ Methanol.
"ມີຢາສອງສາມຊະນິດທີ່- ມີຢາທີ່ສໍາຄັນຢ່າງຫນຶ່ງ ທີ່ສາມາດໃຊ້ໃນການປ້ອງກັນ Enzyme ທີ່ທໍາງານກັບ Methanol. ໂດຍພື້ນຖານແລ້ວ ມັນພຽງແຕ່ເຮັດໃຫ້ Enzyme ນັ້ນ ຫຍຸ້ງຢູ່ກັບສິ່ງອື່ນ."
ໃນສິບປີທີ່ຜ່ານມາ, ມີຄວາມເປັນຫ່ວງຫລາຍຂຶ້ນ ກ່ຽວກັບການໃຊ້ Methanol ໃນເຄື່ອງດື່ມມຶນເມົາ ໃນບາງປະເທດໃນອາຊີ ຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້.
Ethanol ເປັນສານປະສົມ ທີ່ເຮັດໃຫ້ເຄື່ອງດື່ມມີທາດເຫຼົ້າ ແຕ່ເນື່ອງຈາກ Methanol ມີຣົດຊາດທີ່ແຍກບໍ່ອອກ, ມັນຈຶ່ງຖືກໃຊ້ຢ່າງຜິດກົດຫມາຍ ເພາະເປັນທາງເລືອກທີ່ລາຄາຖືກກວ່າ.
Methanol ເປັນທາດແຫຼວ ທີ່ບໍ່ມີສີ ແລະຕິດໄຟໄດ້ ເຊິ່ງມັກໃຊ້ໃນການຜລິດເຊື້ອໄຟ, ຢາຂ້າແມງໄມ້ (Insecticides), ນ້ຳຢາລອກສີ (Paint strippers), ນ້ຳຢາປ້ອງກັນການແຂງໂຕ (Antifreeze), ປລາສຕິກ(Plastics), ນ້ຳມັນ ແລະສານລະລາຍ (Solvents).
ສານເຄມີ ບໍ່ໄດ້ມີໄວ້ໃຫ້ກິນ ແລະເປັນພິດຕໍ່ມະນຸດ.
ມັນຖືກຕື່ມໃສ່ກັບເຫລົ້າຢ່າງຜິດກົດຫມາຍ ໃນບາງປະເທດ ທີ່ມີກົດຫມາຍເລື່ອງເຫລົ້າ ທີ່ອ່ອນແອ.
ສໍາລັບ Methanol ທີ່ຈະມີຢູ່ໃນເຄື່ອງດື່ມ, ມັນຕ້ອງຖືກຕື່ມໃສ່ ໂດຍເຈດຕະນາ.
Dr Ranson ກ່າວວ່າ ສານຢ່າງຫນຶ່ງໃນການປິ່ນປົວ ການຖືກພິດຂອງ Methanol ແມ່ນ Ethanol ເອງ.
"Alcohol Dehydrogenase ຈະເຮັດວຽກຫຼາຍກວ່າກັບ Ethanol ໃນເຄື່ອງດື່ມທີ່ມີເຫຼົ້າ.... ຫຼາຍກວ່າກັບ Methanol. ດັ່ງນັ້ນ, ຖ້າທ່ານເອົາ Ethanolໃຫ້ຄົນນັ້ນໃນລະດັບຕ່ຳ ມັນຈະປິດກັ້ນ Enzyme ບໍ່ໃຫ້ເຮັດວຽກກັບ Methanol. ແລະ Methanol ຈະຄ່ອຍໆອອກຈາກຮ່າງກາຍທາງລົມຫາຍໃຈ, ໃນປັດສາວະຫຼືຍ່ຽວ ແລະອື່ນໆ."
Dr Ranson ກ່າວວ່າ ການເອົາ Methanol ອອກຈາກຮ່າງກາຍ ກ່ອນທີ່ມັນຈະສລາຍ ເປັນສິ່ງສໍາຄັນທີ່ສຸດ.
Ms Bowles ໄດ້ຖືກສົ່ງໄປໂຮງຫມໍທີ່ບາງກອກທາງເຄື່ອງບິນ, ບ່ອນທີ່ນາງຍັງໃຊ້ເຄື່ອງຊ່ວຍຊີວິດຢູ່.
ໃນຂນະທີ່ Ms Jones ໄດ້ຮັບການປິ່ນປົວ ຢູ່ໂຮງຫມໍອີກແຫ່ງຫນຶ່ງ ຢູ່ທາງເຫນືອຂອງເມືອງຫລວງຂອງປະເທດໄທ ຊຶ່ງຕ້ອງໃຊ້ເວລາຂັບຣົດແປດຊົ່ວໂມງ.
ອອສເຕຣເລັຍ ໄດ້ປັບປ່ຽນຄໍາແນະນໍາ ເລື່ອງການເດີນທາງໄປປະເທດລາວ.
ເຂົາເຈົ້າ ໄດ້ເຕືອນຜູ້ເດີນທາງ ໃຫ້ລະວັງຕໍ່ຄວາມສ່ຽງ ທີ່ອາດເກີດຂຶ້ນ-ໂດຍສະເພາະກັບເຄື່ອງດື່ມ ທີ່ມີສ່ວນປະສົມຂອງເຫລົ້າ, ຊຶ່ງຮວມເຖິງCocktail.
ອົງການ ການກຸສົນດ້ານການດູແລສຸຂະພາບໂລກ Médecins Sans Frontières- ຫຼື MSF ກ່າວວ່າ ກໍຣະນີການຖືກພິດ Methanol ມີຢູ່ທົ່ວໄປໃນອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້.
ສ່ວນຫລາຍແລ້ວ ມັນຖືກໃຊ້ເປັນທາງເລືອກ ທີ່ມີລາຄາຖືກກວ່າEthanol ໃນພູມີພາກນີ້.
Dr Knut Erik Hovda ເປັນທີ່ປຶກສາທີ່ MSF.
ລາວກ່າວວ່າ ສມອງ ແລະຕາຕາມປົກກະຕິແລ້ວ ເປັນອະໄວຍະວະທຳອິດ ທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບ ຈາກການພິດນີ້.
"ຈຸລັງ (Cells) ທັງຫມົດໃນຮ່າງກາຍ ແຕ່ສ່ວນຫຼາຍແມ່ນຈຸລັງ (Cells) ໃນສມອງ ແລະການເບິ່ງເຫັນ. ແລະມີຜົນເສັຍຕໍ່ມະນຸດ. ບໍ່ແມ່ນຈາກເຫລົ້າເອງ ແຕ່ຫລັງຈາກຊົ່ວໄລຍະຫນຶ່ງ ເມື່ອມັນຖືກປ່ຽນເປັນກົດ ໃນຮ່າງກາຍ."
ການຖືກພິດ ອາດເຖິງຕາຍໄດ້ ແມ່ນແຕ່ໃນປະຣິມານເລັກນ້ອຍ, ແລະກໍ່ໃຫ້ເກີດຄວາມສ່ຽງ ຕໍ່ສຸຂະພາບຢ່າງຮ້າຍແຮງ ບໍ່ພຽງແຕ່ສໍາລັບນັກທ່ອງທ່ຽວເທົ່ານັ້ນ.
Dr Hovda ກ່າວວ່າ ມັນມີຜົນກະທົບ ຕໍ່ສິ່ງທີ່ເອີ້ນວ່າ “ບໍ່ມີຫລາຍ” ຫຼາຍທີ່ສຸດ.
"ມັນມີຜົນກະທົບຕໍ່ຄົນທຸກຍາກທີ່ສຸດ ແລະຄວາມສົນໃຈຂອງສື່ ບໍ່ເຄີຍມີເລີຍ. ແລະດ້ວຍເຫດນີ້ ມັນຈຶ່ງເປັນນັກຄາດຕະກອນງຽບ (Silent Killer) ແລະວິກິດທີ່ຖືກລືມ (Forgotten Crisis)."
Dale Bowles, ລຸງຂອງ Ms Bowles, ໄດ້ກ່າວກ່ອນຫນ້ານີ້ວ່າ ຄອບຄົວເສັຍໃຈຫຼາຍ.
"ພວກເຮົາໄດ້ມາໂຮມກັນ ໃນສະຖານະການທີ່ຍາກລຳບາກ ແລະບໍ່ມີຫຍັງຍາກ ຫລາຍໄປກວ່ານີ້. ທ່ານພຽງແຕ່ຮູ້ສຶກເສັຍໃຈ ແລະຕົກໃຈຫຼາຍ."
ຄອບຄົວຂອງໄວລຸ້ນທັງສອງຄົນ ກໍາລັງຮັບຄວາມຊ່ອຍເຫລືອ ຈາກກະຊວງງການຕ່າງປະເທດ.
ໃນຂນະທີ່ເພື່ອນທີ່ໃກ້ຊິດທີ່ສຸດສອງຄົນ ກໍຢູ່ໃນຄວາມເປັນຫ່ວງຂອງຫລາຍໆຄົນ.
ເນື້ອເລື່ອງໂດຍ Haylena Krishnamoorthy, Nikki Alfonso-Gregorio and Tom Stayner, ຂ່າວ SBS News,
ຈັດທຳໂດຍ ສັກ ພູມີຣັຕນ໌ ວິທຍຸ SBS ພາກ ພາສາລາວ.
ທ່ານສາມາດຕິດຕາມຂ່າວສານຫຼ້າສຸດ ຈາກ ອອສເຕຣເລັຍ ແລະທົ່ວໂລກ ເປັນພາສາລາວຈາກ ເອສບີເອສ ລາວ ໄດ້ທີ່ເວັບໄຊ້ຕ໌
