‘Trai tài, gái sắc’, hay ‘phụ nữ ham tài, đàn ông ham sắc’, những câu nói ngàn đời nói về khuynh hướng khác nhau trong việc lựa chọn bạn đời của nam và nữ.
Đàn ông thường bị hấp dẫn bởi những cô gái có ngoại hình trẻ đẹp. Trong khi đó, phụ nữ, ngược lại, thường có khuynh hướng đổ gục vào những người đàn ông có tiền tài và địa vị hơn là những chàng trai trẻ đẹp nhưng tài chính bấp bênh.
Giải thích về điều này, các nhà tâm lý cho rằng khuynh hướng này bị ảnh hưởng bởi yếu tố sinh học bẩm sinh. Phụ nữ có sự thôi thúc hướng về những người đàn ông giàu có nhằm bảo đảm cuộc đời cho con cái của họ, bảm đảm cuộc đời của họ trong suốt thời gian họ mang thai và nuôi con. Đàn ông, ngược lại, luôn quan tâm đến khả năng sinh sản của người phụ nữ, mà chỉ dấu của điều này chính là vẻ đẹp hình thể và tuổi trẻ.
Từ thời xa xưa, yếu tố tâm lý này đã được áp dụng, tiến hóa có chọn lọc và hình thành trong gien di truyền.Tuy nhiên, đã có sự chuyển dịch trong vai trò về giới trong suốt 50 năm qua. Như vào những năm 1980, các tiếp viên hàng không ở Hoa Kỳ có thể bị cho nghỉ việc nếu họ kết hôn, và quyền đi bầu của nữ giới phải chờ cho đến năm 1990 mới được chấp nhận trên toàn cầu. Vậy chúng ta có quyền hi vọng những mối quan hệ nam nữ sẽ ngày càng thay đổi?
Source: wikimedia commons
Kết quả từ những cuộc nghiên cứu đã cho thấy: sở thích trong việc chọn bạn đời giữa nam và nữ ngày càng trở nên giống nhau. Khuynh hướng này liên quan trực tiếp đến sự bình đẳng giới, đặc biệt khi phụ nữ ngày càng tiếp xúc nhiều thông tin và có cơ hội hơn trong nhiều lĩnh vực kinh doanh, chính trị hay giáo dục. Dễ thấy nhất là ở những quốc gia mà bình đẳng giới còn hạn chế như Thổ Nhĩ Kỳ, phụ nữ đánh giá khả năng kiếm tiền của người đàn ông quan trọng gấp 2 lần so với các quốc gia có sự bình đẳng hơn, như Phần Lan.
Tất nhiên, sự phân biệt giới tính của mỗi người đều khác nhau ngay khi sống trong cùng một xã hội, và mức độ bình đẳng giới trong một quốc gia không nhất thiết phải giống với quan niệm về bình đẳng giới ở mỗi cá nhân. Tuy nhiên, một nghiên cứu được tiến hành trên chín quốc gia đã chứng minh chúng có mối liên hệ. Nếu một người đàn ông có tính gia trưởng, họ lại càng thích người phụ nữ của họ phải trẻ, đẹp, và đối với phụ nữ cũng vậy, nếu người phụ nữ không có quan niệm bình đẳng nam nữ, họ lại cành có khuynh hướng tìm đến những người đàn ông giàu có và có địa vị.
Nói một cách công bằng, các nhà tâm lý cho rằng các yếu tố văn hóa và tập quán địa phương có thể ảnh hưởng đến cách con người chọn bạn đời.Tuy nhiên, trên thực tế là vai trò của nam và nữ theo cách truyền thống vẫn hiện diện ở những xã hội rất bình đẳng. Như một nghiên cứu ở Đan Mạch, người chồng có vợ kiếm nhiều tiền hơn thường phải dùng thuốc rối loạn cương. Nguyên nhân có thể là do người chồng cảm thấy áp lực khi không khẳng định được vai trò là ‘người bảo bọc’ trong gia đình. Một nghiên cứu khác ở Hoa Kỳ, phụ nữ độc thân hạ thấp những mục tiêu nghề nghiệp của họ và bớt tính cương quyết với hi vọng mình trở nên hấp dẫn hơn trong mắt đàn ông.
Source: wikimedia commons
Nhưng nếu một xã hội thực sự đạt đến bình đẳng giới? Liệu phụ nữ và nam giới sẽ có sở thích lựa chọn bạn đời giống nhau không?
Thực tế là đối với người phụ nữ, nhu cầu được bảo bọc khi phải nghỉ sinh con và nuôi con, một hoạt động rất tiêu tốn năng lượng và thời gian, và rất khó khăn để cân bằng với việc đi làm kiếm tiền.
Và phụ nữ vẫn tiếp tục tìm kiếm sự thay thế cho khoản thu nhập mất đi này bằng cách chọn những người đàn ông có năng lực tài chính tốt. Quyết định này không xuất phát từ ham muốn phải có một ‘người bảo bọc’ từ ban đầu, tuy nhiên, nó sẽ được hình thành một cách tự nhiên dựa trên tính toán hợp lý về nhu cầu tương lai. Hơn nữa, khi xã hội phát triển, dẫn đến nhiều thay đổi tích cực về chính sách tại nơi làm việc, cùng với sự tham gia ngày một nhiều hơn của người cha vào việc chăm con, tất cả sẽ làm giảm bớt những áp lực về tiền bạc cho người phụ nữ.
Như vậy, có lẽ chúng ta không cần phải lo lắng cho sự thay đổi trật tự xã hội vì ít nhất phải 100 năm nữa mới có thể đạt được bình đẳng giới.
Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại