İÇERİK UYARISI: Bu makale ve podcast cinsel saldırının rahatsızlık verebilecek ayrıntılarına girmektedir.
Avustralya’da her gün 85 ayrı cinsel saldırı şikayetinde bulunuluyor. Araştırmalara göre, gençlerin üçte birinden fazlası rızaları dışında cinsel eylem tecrübe etti.
Eğer bir tecavüz veya rıza dışı penetrasyon içeren cinsel ilişki mağduruysanız, yetkililere şikâyette bulunup saldırganın adalet önünde hesap vermesini düşünüyor olabilirsiniz. Bu süreçte yoğun duygusal ve psikolojik zorluklara göğüs germeniz gerekecek.
MORE ON THIS TOPIC
How can you ensure sexual consent?
SBS English
18/04/202311:38
Uzman Çavuş Monique Kelley Victoria Emniyet Müdürlüğü’nde cinsel saldırı şüphesi taşıyan şikâyetleri soruşturan bir ekibi yönetiyor. Sorumluluk alanlarından biri şikayetçilerin ifadesini alıp delil toplamak.
“Dört amacımız var. İlki kurbanı koruyup destek olmak. Sonra da bize gelen tüm şikayetleri detaylıca inceleme sorumluluğumuz var ve bu kapsamda delil toplayıp bir suç işlenip işlenmediğini ortaya çıkarmamız gerekiyor. Bundan sonra da saldırganın kimliğini ortaya çıkarıp yakalamak ve kişiyi mahkemeye çıkarmak geliyor.”
DESTEK HİZMETLERİ
Avustralya’da kendi dilinizde akıl sağlığı hizmetleri
Kurbanın yanında güvendiği ve kendisini destekleyecek bir kişiyle karakola gelmesi tavsiye ediliyor. Delillerin toplanması ve polisin derlediği ifade (Police Statement) süreçleri kurbanın yeniden travma geçirmesine neden olabilir.
“Detektiflerime sürekli hatırlatıyorum. Şikâyeti yapanla konuşurken, bu kişinin karakola gelmesinin travma yaratan olay sonrası yaşadıkları en önemli ve stresli gelişmesi olduğunu unutmayın” diyor Kelley.
Travma geçirmiş bir kişiyle beraberiz. Son derece kırılganlar. Bu kişiyi dinlememiz gerekiyor. Ayrıca onla zaman geçirmemiz gerekiyor. Bize ifade etmeye çalıştıkları şeyi anlamaya açık olmamız gerekiyor.Victoria Emniyet Müdürlüğü’nden Uzman Çavuş Monique Kelley
Polise şikâyette bulunmak
Kurban saldırıdan birkaç saat sonra yetkililerle irtibata geçerse tıbbı, yasal ve psikolojik destek hizmetlerine erişiyor.
Adli kanıtların toplanabilmesi için kurbanın “rape kit” (tecavüz kiti) adı verilen tıbbi muayeneden geçmesi gerekiyor. Muayenenin bir kadın doktor tarafından yapılması hep mümkün olamıyor. İfade alan polis memuru için de aynı şey geçerli.
Sonrasında şikayetçi detaylı bir ifade vermek zorunda. Bu aynı gün olmayabilir.
Avukat Michael Bradley, “Raporlama çok zor bir süreç. Polisin şikayetçinin ifadesini alması daha da zor. Ancak sistem kurbanın tüm detayları tek seferde kâğıda dökmesini gerektiriyor. Eğer sonradan bazı eklemeler veya düzeltmeler olursa, savcının hazırladığı ceza davasına zarar verir” diyor.
Araştırmacı gazeteci Jess Hill üç bölümlük “Asking for It” adlı belgesel kapsamında yargı sisteminin rıza dışı cinsel ilişkilere yönelik tutumunu inceledi.
Kurbanların verdikleri ifadenin doğruluğunun çok önemli olduğunu söylüyor. Uzun süre geçmiş olsa da geçmişteki cinsel saldırılar hakkında da şikâyette bulunmak mümkün.
“Zaman sınırlaması yok. Ancak ne kadar çabuk şikâyette bulunursanız o kadar iyi. Delil bulmak o kadar kolay olur” diyor Hill.
Hill, “Polise sunulacak yazılı şikâyet dilekçesi mahkemede kullanılacağı için en önemli belge. Kesinlikle doğru olduğuna emin olmanız çok önemli” diyor.
Polise şikâyette bulunmanın ve mahkeme sürecinin travmayı katlayan süreçler olduğunu belirten uzmanlar tecavüz kurbanlarının destek hizmetlere erişmesinin önemini vurguluyor.
Kurban şikâyette bulunsun veya bulunmasın, destek hizmetler mevcut. Credit: FG Trade Latin/Getty Images
Eğer polis resmi suçlamada bulunabilecek miktarda delil toplayabilirse dava Kamu Davaları Başsavcısına (Director of Public Prosecutions - DPP) sunulur. DPP davayı inceleyip onay verirse resmi suçlamalarda bulunulup şüpheli gözaltına alınır.
Hill “Eğer resmi suçlamada bulunulmazsa bu cinsel saldırının gerçekleşmediği anlamına gelmez. Sadece suçlamaların mahkemede ispatlanamayacağına inandıklarını gösterir” diyor.
“Sonrasında şüpheli gözaltına alınıp suçlanır. Şüpheli sonrasında kefaletle veya kefaletsiz salıverilebilir. Yargılama başlayana kadar tutuklu kalabilirler ancak gözaltı alınmaları yargılama boyunca hapiste kalacakları anlamına gelmez” diyor.
Source: Supplied
Mahkeme süreci
Dava mahkemeye giderse kurban ve olması durumunda tanıklar ifade vermek zorundadır.
Savunma ve savcılık makamları şikayetçiyi ve tanıkları sorgular. Ancak sanığın veya savunma makamının sessiz kalma hakkı vardır. Sanık suçsuz olduğunu söyleyebilir. Veya yasal olarak daha düşük cezalı bir cinsel suçu kabul edebilir.
Bradley yargı sürecinin bu özelliklerinin birçok kurbanın tepkisini çektiğini, birçoğunun mahkemede kendilerinin yargılandığını hissettiğini belirtiyor.
Tecavüz davalarının büyük çoğunluğunda tek delil kurbanın ifadesi. İddiaları makul şüphenin ötesinde bir şekilde ispatlama görevi ise savcılık makamında, ki bu çok zor bir eşik.Avukat, yazar ve yasal reform savunucusu Micheal Bradley
Bradley savcılık makamının ayrıca cinsel eylemin rıza olmadan gerçekleştiğini ispatlaması gerektiğini söylüyor.
“Rıza yoksa ancak sanık rıza olduğunu düşünüyorsa, bu düşüncenin makul olmadığını söyleyemeyiz” diyor.
Ayrıca cinsel saldırıyla suçlanan şüphelilerin çoğu sessiz kalma haklarını kullandıkları ve ifade vermek zorunda olmadıkları için mahkeme sürecinin tüm yükünü kurbanın ifadesi taşıyor. Her şey kurbanın doğruyu söyleyip söylemediğine bağlanıyor.
“Jüri sadece şikayetçinin veya kurbanın hikayesini dinler. Savcının suçlamaları ispatlaması için elindeki tek delil de budur” diyor.
Savunma makamının ise makul şüphe yaratması gerekiyor. Bunun yolu da kurbanın ifadesinin inandırıcılığını sorgulamaktan geçiyor. Kurban doğrudan yalancılıkla suçlanır.Avukat Michael Bradley
Kurbanların yüzde 90’ının polise şikâyette bulunmadıkları tahmin ediliyor. Araştırmalara göre, Avustralyalıların beşte biri kadınların cinsel saldırı veya tecavüz suçlamalarını abarttığını düşünüyor. Bu Batılı ülkeler arasındaki en yüksek oran.
Ancak Victoria Emniyet Müdürlüğü’nden Uzman Çavuş Monique Kelley yalan söylediğini düşündüğü bir kurbana nadiren rastladığını söylüyor.
“Bu alanda yaklaşık on yıl çalışmış bir uzman olarak şunu söyleyebilirim: kimse bu süreçten geçmek istemez. Kimse bu şekilde yargı sistemi tarafından incelenmeye maruz bırakılmaz istemez. Bu yüzden yalan söylemek son derece tuhaf olur” diyor.
Source: AAP
Hill, “Cezalar ‘suçluluk kayda geçmedi’ kararı veya toplum hizmetine çarptırılma olabilir. Sadece para cezası alabilirler veya hapse çarpıtılabilirler, ki cezanın yaşadıkları yanında az kaldığını düşünen kurbanlar için bu son derece üzücü olur” diyor.
“Ceza duruşmasında ‘kurban etki beyanı (victim impact statement) okuma fırsatı sunuluyor. Bu kurban için son derece önemli bir an çünkü suçun kendilerini nasıl etkilediğini doğrudan mahkemeye ve özellikle de sanığa ifade edebilirler.”
Son yıllarda Avustralya’da bazı eyaletler ve bölgeler yasaları değiştirip sanıkların cinsel eylem öncesi karşı tarafın rızasını aldığını mahkemede ispatlamasını istiyor.
READ MORE
How can you ensure sexual consent?
Bazı bölgelerde ise resmi şikâyette bulunmak isteyen ancak yargı sistemine maruz kalmak istemeyen kurbanlar için çeşitli seçenekler sunuluyor.
“New South Wales eyaletindeki kapsamında, yakın veya uzak geçmişte maruz kaldığınız bir cinsel saldırıyı kayda geçirebiliyorsunuz. Resmi suçlama ve mahkeme sürecinden geçmiyorsunuz ancak saldırıyı kayda geçirebiliyorsunuz” diyor Hill.
one person holding a banner with stop single word againd blue background Source: Moment RF / Carol Yepes/Getty Images
“Kurbanların harekete geçmesini sağlayan etken genelde başkalarını koruma içgüdüsü. Sadece bir kere tecavüz eden saldırgan olmaz. Kayda geçirmenin bir yararı, sistemde kişiye yönelik benzer kayıtlar varsa veya sonradan yapılırsa, polis kurbana gidip bu adamın en azından bir dizi farklı saldırının faili olduğundan şüphelenildiğini söyler ve olayı yargıya götürmek isteyip istemediğini sorabilir” diyor.
Kurbanlara destek veren bir dizi sosyal hizmet bulunuyor. Yararlanmak için polise şikâyette bulunmanız gerekmiyor.
Cinsel saldırı mağduruysanız veya saldırı mağduru olduğunu düşündüğünüz birini tanıyorsanız acil yardım hattını arayın. Ayrıca 13 11 14’ten ’ı veya 1800 22 46 36’dan ’yu arayabilirsiniz.
