“Chúng ta đã có ngày làm việc đầu tiên trọn vẹn với tư cách là tổng thống, và chúng ta đã trở lại. Chúng ta đã có một nhiệm kỳ đầu tuyệt vời, và nhiệm kỳ thứ hai còn tuyệt vời hơn nữa. Tôi nghĩ chúng ta sẽ làm những điều khiến mọi người phải kinh ngạc.”
Vậy là nhiệm kỳ tổng thống của Donald Trump một lần nữa chính thức bắt đầu, và ông đang nỗ lực chứng minh rằng nhiệm kỳ này sẽ hoàn toàn khác biệt so với thông lệ.
Trong một loạt động thái đầy táo bạo nhằm làm hài lòng những người ủng hộ, ông đã ngay lập tức hủy bỏ 78 sắc lệnh hành pháp từ chính quyền Biden tiền nhiệm và ban hành gần 50 sắc lệnh hành pháp của riêng mình, tập trung vào các vấn đề như nhập cư, chính sách đối ngoại, và nhiều lĩnh vực khác.
“Ông ấy đã bắt đầu từ hôm qua và đang làm việc vượt mức. Có vẻ như ông ấy đang thực sự quyết liệt và tôi rất nóng lòng muốn thấy điều đó.”
“Tôi cá nhân cảm thấy ông ấy đang đi đúng hướng. Tôi thích hướng đi của ông ấy và hy vọng ông sẽ tiếp tục trên con đường đó.”
Trong ngày đầu tiên chính thức tại nhiệm, Tổng thống Trump đã công bố một dự án hợp tác với OpenAI, SoftBank và Oracle mang tên Stargate, nhằm đầu tư vào hạ tầng trí tuệ nhân tạo (AI).
Khoản đầu tư từ khu vực tư nhân lên đến 797 tỷ đô này được đưa ra sau khi ông Trump hủy bỏ sắc lệnh hành pháp của cựu Tổng thống Joe Biden về AI, vốn được thiết kế nhằm giảm thiểu rủi ro mà trí tuệ nhân tạo có thể gây ra cho người tiêu dùng, người lao động và an ninh quốc gia.
“Đây là dự án hạ tầng trí tuệ nhân tạo lớn nhất trong lịch sử, và tất cả sẽ được thực hiện ngay tại nước Mỹ. Điều chúng tôi muốn là giữ nó ở trong nước này. Trung Quốc là một đối thủ cạnh tranh, và các quốc gia khác cũng vậy. Chúng tôi muốn mọi thứ diễn ra tại đây, và chúng tôi đang triển khai rất nhanh chóng. Chúng tôi tiến hành một cách khẩn trương, tạo ra hơn 100.000 việc làm cho người Mỹ gần như ngay lập tức.”
Tuy nhiên, các sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Trump về việc rút Hoa Kỳ khỏi Thỏa thuận Khí hậu Paris và Tổ chức Y tế Thế giới đã thu hút sự chú ý lớn nhất, đồng thời vấp phải chỉ trích gay gắt, đặc biệt là các động thái siết chặt chính sách nhập cư và hủy bỏ các biện pháp bảo vệ quyền lợi cho người chuyển giới ở Mỹ.
Tổng thống Trump đã được nhắc nhở về những vấn đề này tại buổi lễ cầu nguyện nhậm chức, khi Mục sư Mariann Budde, giám mục Episcopal của Washington, gửi lời kêu gọi trực tiếp tới ông.
“Nhân danh Thiên Chúa, tôi cầu xin ngài hãy xót thương những người dân trong đất nước chúng ta, những người đang cảm thấy sợ hãi lúc này. Có những đứa trẻ đồng tính, song tính và chuyển giới trong các gia đình thuộc đảng Dân chủ, Cộng hòa và độc lập, một số trong số đó đang lo sợ cho chính mạng sống của mình. Và những con người, những người thu hoạch mùa màng, lau dọn các tòa nhà văn phòng, làm việc tại các trang trại gia cầm và nhà máy chế biến thịt, rửa chén bát sau những bữa ăn của chúng ta tại nhà hàng, và làm việc ca đêm trong các bệnh viện – họ có thể không phải là công dân hoặc không có giấy tờ hợp pháp. Nhưng phần lớn những người nhập cư không phải là tội phạm.”
Tổng thống Trump dường như không mấy hài lòng với lời của vị mục sư khi rời khỏi nhà thờ.
Phóng viên: "Thưa Tổng thống, ngài nghĩ gì về bài giảng?"
Trump: "Còn bạn nghĩ sao? Tôi không nghĩ đó là một buổi lễ tốt. Không. Họ có thể làm tốt hơn rất nhiều."
Tuy nhiên, không chỉ giám mục lên tiếng phản đối các chính sách cấp tiến của ông Trump đối với người nhập cư. Một sắc lệnh đặc biệt nhằm tước quyền công dân theo nơi sinh đối với con cái của người di cư đã thu hút sự chú ý và chỉ trích mạnh mẽ.
Tổng Chưởng lý New Jersey, ông Matt Platkin, đang dẫn đầu một nhóm gồm 18 bang, cùng Quận Columbia và thành phố San Francisco, trong việc đệ đơn kiện nhằm ngăn chặn sắc lệnh của ông Trump.
Ông Platkin cho rằng sắc lệnh này vi phạm Hiến pháp Hoa Kỳ, trong đó đảm bảo quyền công dân theo nơi sinh.
“Tổng thống ở quốc gia này có quyền lực rộng lớn, nhưng họ không phải là vua. Họ không có quyền đơn phương viết lại Hiến pháp. Họ cũng không có quyền đơn phương phớt lờ luật pháp của chúng ta. Chúng tôi biết rằng sắc lệnh hành pháp này sẽ gây ra hỗn loạn và bất ổn. Hàng trăm ngàn trẻ em được sinh ra ở quốc gia này bởi cha mẹ không phải là công dân sẽ đột nhiên rơi vào tình trạng pháp lý không rõ ràng – ít nhất 420 trẻ em được sinh ra mỗi ngày. Khả năng của các bang trong việc bảo vệ phúc lợi của những đứa trẻ này, cung cấp các dịch vụ cơ bản như chăm sóc sức khỏe và giáo dục đặc biệt, sẽ bị xáo trộn nghiêm trọng.”
Một sắc lệnh hành pháp khác đang gây xôn xao dư luận là quyết định của Tổng thống Trump ân xá cho 1.500 bị cáo tham gia vào vụ bạo loạn chết người tại Tòa nhà Quốc hội Mỹ ngày 6 tháng 1 năm 2021 – bao gồm cả những người đã bị kết án và tống giam.
William, người vừa được thả sau khi lệnh ân xá xóa bỏ tội danh trọng tội của mình, chia sẻ với SBS rằng anh cảm ơn Donald Trump nhưng vẫn mong muốn đạt được công lý sâu xa hơn.
“Thật là một phước lành khi thấy Chúa trời nhân từ vẫn chiến thắng. Thật thú vị khi là một người từng phạm tội và giờ đây cùng đồng hành với những người giống mình, chỉ đơn giản là thư giãn. Tôi sẽ nói lời cảm ơn ông ấy. Tôi rất trân trọng việc ông ấy giữ lời hứa. Tôi biết vẫn còn rất nhiều việc phải làm, ngay cả trong những cộng đồng nhỏ địa phương của chúng tôi, vì tôi nghĩ cần phải buộc mọi người chịu trách nhiệm khi làm sai. Dù đó là các thẩm phán, công tố viên hay thậm chí là các đặc vụ FBI, tất cả đều cần được xem xét.”
Những người được Tổng thống Trump ân xá bao gồm hơn 400 người đã bị buộc tội hoặc kết án vì tấn công bạo lực hơn 140 cảnh sát trong vụ bạo loạn.
Ông Trump đã bảo vệ quyết định này, cho rằng một số người được ân xá đã phải chịu bản án thích đáng cho những tội danh có thể đã gây ra.
“Những người này đã phải ngồi tù nhiều năm. Cuộc sống của họ đã bị hủy hoại. Và trong nhiều trường hợp – nghe tôi nói một chút, đừng ngắt lời – họ đã nhận được lệnh ân xá. Tôi cho rằng bản án mà họ phải chịu là vô lý và quá mức. Ít nhất trong những trường hợp mà chúng tôi xem xét, đây là những người thực sự yêu đất nước của chúng ta. Vì vậy, chúng tôi cho rằng một lệnh ân xá là điều hợp lý.”
