SBS Việt Ngữ trò chuyện với tiến sĩ Hoàng Đình Phú về vấn đề dễ té ngã thường xảy ra ở người cao niên và cách phòng ngừa.
Những dấu hiệu té ngã thường được gọi là ‘lão lai tại tận'. Ở ngang độ tuổi 60, cứ 4 người sẽ có 1 người té ngã trong 3 tháng, còn nhóm trên 65 tuổi thì cứ 3 người sẽ có 1 người.
Khi lớn tuổi, khả năng té ngã phụ thuộc vào sự làm việc của bắp thịt, khả năng giữ thăng bằng và phản xạ.
Nếu người lớn tuổi té ngã, biến chứng phổ biến nhất là gãy xương. Với nữ giới mãn kinh, cơ thể không còn chất kích thích tố estrogen, do đó canxi ko được hấp thụ vào xương, dễ bị loãng xương. Người cao niên té thường bị gãy đầu xương đùi và gãy cột sống lưng.
Để tránh té ngã, người lớn tuổi khi di chuyển nên vịn vào trolley, người nhà, cây chống, vật hỗ trợ để đi. Khi lên xuống cầu thang, mọi người cần tập trung để tránh bị trượt té.
Một số người gặp trường hợp chỉ đứng yên một chỗ mà vẫn bị té ngã. Tiến sĩ Phú giải thích cho điều này là do bị tụt huyết áp đột ngột do thay đổi tư thế. Khi gặp tình huống này, người cao niên cần phải đi gặp bác sĩ gia đình để kiểm tra huyết áp.
Ngoài ra, người cao niên có thể tập những bài tập thể dục tạo sự thăng bằng do tiến sĩ Hoàng Đình Phú chia sẻ bên dưới.
Với những ai bị bệnh xương khớp hoặc bị các chấn thương, cần hỏi ý kiến chuyên viên y tế trước khi tập.
Các bài tập phòng chống té ngã
Đông tác thăng bằng một chân
Đứng và vịn vào một cái ghế chắc chắn (không có bánh xe). Đưa chân phải lên và đứng thăng bằng trên chân trái càng lâu càng tốt (mục tiêu là một phút mà không cần vịn ghế). Sau đó đổi chân. Lặp lại 5 lần.
Động tác kim đồng hồ
Đứng và vịn vào một cái ghế chắc chắn (không có bánh xe). Tưởng tượng bạn đang đứng ở trung tâm của một đồng hồ, 12 giờ là ngay trước mặt và 6 giờ ngay sau lưng. Vịn vào ghế với tay trái. Đưa chân phải lên và đưa tay phải
chỉ vào số 12, kế tiếp chỉ tay vào số 3, và cuối cùng vào số 6. Đưa tay về lại số 3 và về số 6. Luôn luôn nhìn về phía
trước. Lập lại động tác này mỗi bên 2 lần.
Động tác đưa chân về phía sau
Đứng và vịn vào một cái ghế chắc chắn (không có bánh xe). Tưởng tượng bạn đang đứng ở trung tâm của một đồng hồ, 12 giờ là ngay trước mặt và 6 giờ ngay sau lưng. Vịn vào ghế với tay trái. Đưa chân phải lên và đưa tay phải chỉ vào số 12, kế tiếp chỉ tay vào số 3, và cuối cùng vào số 6. Đưa tay về lại số 3 và về số 6. Luôn luôn nhìn về phía
trước. Lập lại động tác này mỗi bên 2 lần.
Động tác đứng một chân
Đứng và vịn vào một cái ghế chắc chắn (không có bánh xe). Tưởng tượng bạn đang đứng ở trung tâm của một đồng hồ, 12 giờ là ngay trước mặt và 6 giờ ngay sau lưng. Vịn vào ghế với tay trái. Đưa chân phải lên và đưa tay phải chỉ vào số 12, kế tiếp chỉ tay vào số 3, và cuối cùng vào số 6. Đưa tay về lại số 3 và về số 6. Luôn luôn nhìn về phía
trước. Lập lại động tác này mỗi bên 2 lần.
Động tác đưa chân ngang
Đứng và vịn vào một cái ghế chắc chắn (không có bánh xe). Tưởng tượng bạn đang đứng ở trung tâm của một đồng hồ, 12 giờ là ngay trước mặt và 6 giờ ngay sau lưng. Vịn vào ghế với tay trái. Đưa chân phải lên và đưa tay phải
chỉ vào số 12, kế tiếp chỉ tay vào số 3, và cuối cùng vào số 6. Đưa tay về lại số 3 và về số 6. Luôn luôn nhìn về phía trước. Lập lại động tác này mỗi bên 2 lần.
Động tác nhón gót
Đứng và vịn vào một cái ghế chắc chắn (không có bánh xe). Tưởng tượng bạn đang đứng ở trung tâm của một đồng hồ, 12 giờ là ngay trước mặt và 6 giờ ngay sau lưng. Vịn vào ghế với tay trái. Đưa chân phải lên và đưa tay phải
chỉ vào số 12, kế tiếp chỉ tay vào số 3, và cuối cùng vào số 6. Đưa tay về lại số 3 và về số 6. Luôn luôn nhìn về phía trước. Lập lại động tác này mỗi bên 2 lần.
Động tác đi bộ gót chân đến gót chân
Đứng và vịn vào một cái ghế chắc chắn (không có bánh xe). Tưởng tượng bạn đang đứng ở trung tâm của một đồng hồ, 12 giờ là ngay trước mặt và 6 giờ ngay sau lưng. Vịn vào ghế với tay trái. Đưa chân phải lên và đưa tay phải
chỉ vào số 12, kế tiếp chỉ tay vào số 3, và cuối cùng vào số 6. Đưa tay về lại số 3 và về số 6. Luôn luôn nhìn về phía
trước. Lập lại động tác này mỗi bên 2 lần.
Động tác dẫm chân tại chỗ
Dẫm chân (marching) tại chỗ là một động tác thể dục có ích cho người lớn tuổi. Nếu cần thì quý vị có thể vịn vào bàn hay ghế để tập động tác này.Đứng thẳng người, đưa chân phái lên càng cao cao càng tốt, sau đó hạ chân phải và đưa chân trái lên. Cố gắng làm nhịp nhàng khoảng 20 lần.
Động tác xoay vai
Đây là một động tác đơn giản để kết thúc bài. Có thể thực tập trong tư thế ngồi hoặc đứng. Xoay hai vai lân phía trần
nhà xong hạ xuống; kế tiếp làm tương tự nhưng xoay hai vai về phía trước. Lập lại đông tác này lần. Nhớ hít thở
đều và sâu.
Người dịch: Tiến Sĩ Hoàng Đình Phú, Chuyên Viên Vật Lý Trị Liệu
