Trong năm 2015, có hai tàu xuất phát từ Bình Thuận, mỗi tàu có 46 người tìm đường đến Úc.
Cả hai tàu đều bị nhà chức trách Úc chặn ngoài khơi và trả về lại Việt Nam.
Nhà chức trách Việt nam sau đó đã truy tố và phạt tù 8 người, mỗi tàu 4 người, qui tội "Tổ chức người khác trốn đi nước ngoài trái phép" theo Điều 275 Bộ luật hình sự với bà Trần Thị Lụa bị kết án 30 tháng tù giam, ông Nguyễn Minh Quyết bị kết án 24 tháng tù và ông Nguyễn Đình Quý bị kết án 24 tháng tù giam, bà Huỳnh Thị Kiều 27 tháng tù giam.
Tất cả các bị cáo đều có đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt và xin được hưởng án treo nhưng như Luật sư Võ An Đôn, người nhận bào chữa miễn phí cho những người này, cho Mai Hoa biết với kết quả bản án như vậy hệ lụy tới 8 đứa trẻ con của ba gia đình họ thì không biết như thế nào.
Luật sư Võ An Đôn: Dạ hôm nay ngày 1 tháng 9 năm 2016 tòa án nhân dân tỉnh Bình Thuận đưa vụ 46 người vượt biên qua Úc xét xử phúc thẩm. Kết quả phiên tòa là tòa án cấp phúc thẩm giữ một phần bản án sơ thẩm tức là cho chị Huỳnh Thị Kiều hưởng án treo. Trước đó trong phiên tòa sơ thẩm thì toà kết án chị Trần Thị Lụa 30 tháng tù, Huỳnh Thị Kiều 27 tháng tù, anh Nguyễn Đình Quý 24 tháng tù, và anh Nguyễn Minh Quyết 24 tháng tù về tội tổ chức đưa người khác trốn đi nước ngoài trái phép theo điều 275 bộ luật hình sự. Còn tại phiên tòa cấp phúc thẩm sáng nay đã sửa một phần bản án là riêng một mình chị Huỳnh Thị Kiều được hưởng án treo bởi vì cả hai vợ chồng chị Kiều đều bị keu án tù cho nên Toà vì mục đích nhân đạo cho một người ở tù còn một người hưởng án treo.
Mai Hoa: Gia cảnh chị Huỳnh Thị Kiều như thế nào để được hưởng án treo vậy thưa luật sư?
Luật sư Võ An Đôn: thưa chị, chị Huỳnh Thị Kiều và anh Nguyễn Đình Quý là hai vợ chồng trong vụ án này đều bị phạt tù. Chị Kiều bị 27 tháng tù còn anh Quý bị 24 tháng tù. Bản án sơ thẩm kết tội hai vợ chồng đi tù hết cho nên Toà Phúc Thẩm cho một người hưởng án treo ở nhà để có điều kiện nuôi 3 đứa con còn nhỏ thưa chị.
Mai Hoa: Vụ án này gồm 46 người thì bốn người tổ chức là gia đình chị Huỳnh Thị Kiều và anh Nguyễn Đình Quý, cùng với chị Trần Thị Lụa và anh Nguyễn Minh Quyết thì chỉ có một mình chị Kiều được hưởng án treo thì so với vụ án phúc thẩm xử gia đình chị Trần Thị Thanh Loan thì cũng có 4 con nhỏ mà Toà y án với tất cả những người trong vua án đó, thì như vậy có thể gọi đây là một sự thành công so với nhóm trước, thế thì thì sự thành công đó là nhờ đâu thưa luật sư?
Luật sư Võ An Đôn: Thực sự theo em thì sự thành công này nhờ vào dư luận chị à. Lần trước vụ chị Trần Thị Thanh Loan cả hai vợ chồng đều cùng chung một vụ án đi vượt biên đều bị phạt tù bỏ lại 4 đứa con nhỏ thì dư luận quốc tế và trong nước phản ứng rất dữ dội. Cho nên hôm nay cũng là hai vợ chồng trong vụ này đều bị phạt tù ở cấp sơ thẩm vì thế Toà Phúc thẩm người ta mới cho một người vợ được hưởng án treo ở nhànuôi con. Đặc biệt là hôm nay cho một mình chị Kiều thì còn thiếu sót bởi vì vẫn còn chị Lụa bị xử phạt 27 tháng tù cùng tội danh này nhưng mà chồng chị Lụa cách đây hơn một tháng đi đánh cá ở Indonesia bị Indonesia bắt giữ và hiện giờ vẫn đang ở tù ở Indonesia. Các luật sư bào chữa xin cho chị Lụa được hưởng án treo nhưng hội đồng xét xử không chấp nhận. Còn anh Nguyễn Minh Quyết bị bại liệt hết cả 2 chân trong vụ án này thì ở cấp sơ thẩm xử phạt 24 tháng tù lên phúc thẩm luật sư xin hội đồng cho xử án treo nhưng cũng không được hội đồng phúc thẩm chấp nhận.
Cả hai vụ án này tôi nhận thấy rằng không có một chứng cứ nào để nói rằng những người này là những người buôn người. Luật sư Võ An Đôn
Mai Hoa: Tức là so với vụ án chị Trần Thị Thanh Loan thì vụ án này chỉ có một mình chị Kiều được xử án treo thôi. Nếu mới nhìn thì tưởng rằng kết quả bản án này nhẹ hơn một chút là chị Kiều được hưởng án treo, nhưng nhìn chung luật sư đánh giá bản án thế nào?
Luật sư Võ An Đôn: Dạ đúng rồi vụ án này đa số những người đi vượt biên là những người nghèo khổ người ta tìm cách đi vượt biên chỉ mong tìm một sự thay đổi trong cuộc sống, mong có một cuộc sống khấm khá hơn, nhưng mà không may chính phủ công nhận và trả về thì toà xử phạt người ta bốn người với mức án là 9 năm 4 tháng tù giam trong đó có hai vợ chồng bị phạt tù bỏ lại những con nhỏ, trong đó có người là anh Quyết đèu bị liệt cả 2 chân nhưng vẫn bị phạt tù thì quá hết sức vô nhân đạo thưa chị.
Mai Hoa: Trên báo chí Úc khi nhăc đến nhũng người vượt biên trái phép vào nuóc Úc thì gọi họ là những người buôn người, tức là tổ chức vượt biên đưa người thu tiền đi là buôn người, thi Luật sư là người bào chưac cho cả hai vụ này luật sư có thấy họ là những người buôn người không ạ?
Luật sư Võ An Đôn: Thưa chị ở cả hai vụ án này tôi nhận thấy rằng không có một chứng cứ nào để nói rằng những người này là những người buôn người. Bởi vì những người này là những người dân nghèo khổ, người ta đi cùng gia đình, bạn bè, và họ hàng chứ không có ai xa lạ hết. Họ cùng đóng tiền vào để đi, bởi vì họ là những người nghèo khổ họ không có tiền tổ chức, cho nên ai muốn đi thì đóng góp vào. Ví dụ ghe đánh cá trị giá 500 triệu thì 10 người đi thì mỗi người đóng bao nhiêu để cho chuyến đi mua xăng dầu, mua lương thực thực phẩm cho chuyến đi chứ không phải là buôn người, không có dấu hiệu nào để chứng tỏ, để cho rằng họ là những người buôn người cả thưa chị.
Mai Hoa: Quay lại chị Trần Thị Lụa đang chịu bản án y án 30 tháng tù giam sau phiên phúc thẩm này, còn chồng chị thì đang bị giam tại Indonesia vì đã đánh bắt cá và vi phạm và vùng biển Indonesia. Thế thì gia cảnh của chị Lụa là như thế nào nếu chị đi tù thì không biết ra sao luật sư có thể cho biết không ạ?
Luật sư Võ An Đôn: Tức là trước đây chị ấy có bao nhiêu tiền để dành thì đã dành hết cho chuyến đi qua Út hết rồi. Hiện rnay tài sản không còn gì, hơn nữa chồng chị đang bị Indonesia bắt giam để lại 3 đứa con nhỏ. Nếu mà chị Lụa đi tù nữa thì thật là thật là đau khổ cho các đứa con bởi vì không ai nuôi dưỡng. Các cháu đang độ tuổi đến trường Nếu không được đi học thì được thì thật là khổ cho gia đình chị chị ấy thưa chị
Mai Hoa: Như vậy cả hai gia đình trong vụ án này mỗi gia đình đều có 3 con nhỏ đều đang tuổi đi học và chỉ một mình chị Kiều là được án treo. Còn hai vợ chồng chị Lụa thì đều đi tù - một người bị giam ở nhà tù Việt Nam, còn một người thì bị giam ở Indonesia?
Luật sư Võ An Đôn: Dạ phải. Ngoài ra còn anh Quyết hiện giờ bị bại liệt hai chân nhưng bị xử phạt 24 tháng tù giam thì rất là rất là nặng đối với anh trong khi đó gia đình anh rất nghèo, không có nhà để ở, phải ở nhà thuê. Hiện giờ anh có 2 con còn nhỏ đang tuổi đi học. Trường hợp này là đặc biệt khó khăn, bản thân anh thì đã bại liệt hai chân rồi nhưng Toà vẫn xử phạt anh ấy 24 tháng tù thì quá sức vô nhân đạo chị ạ cho nên em cũng áy náy trong vụ này thưa chị
Mai Hoa: Luật sư vừa nhắc đến anh Nguyễn Minh Quyết là người đang bị liệt 2 chân và đã bị bắt giam và để lại 2 đứa con nhỏ thì không biết là vợ của anh Quyết thì như thế nào, hiện đang ở đâu?
Luật sư Võ An Đôn: Chị ấy đang ở nhà nhưng hai vợ chông không có nhà phải ở nhà thuê và vợ anh ấy không có công việc làm, chỉ là lao động phổ thông bình thương, đi làm thuê làm mướn thôi chị à.
Mai Hoa: Vâng cảm ơn luật sư cho buổi trò chuyện ngày hôm nay
Luật sư Võ An Đôn: Dạ xin chào chị
Trần Thị Lụa và ba con nhỏ của chị, những đứa trẻ sẽ không biết đi về đâ khi cả hai cha mẹ đều đi tù, cha đi tù ở Indo mẹ đi tù VN.