Môn Lawn Bowls được chấp thuận cho các kỳ Vận động hội của khối Thịnh Vượng Chung (Commonwealth Games) cũng như các cuộc tranh tài quốc tế khác, tuy nhiên có thể vẫn còn khá mới lạ với nhiều người.
Đây là một môn thể thao thường được chơi ngoài trời trên sân cỏ kích thước khoảng 40-50m mỗi bề, chia ra làm 6 đến 8 sân chơi, mỗi sân có bề ngang 5 đến 6m.
Bowls ở đây là các trái banh có thể bằng gỗ, cao su hay chất liệu khác, hình cầu, đường kính từ 12 đến 14.5cm và nặng tối đa là 1.5kg. Chúng thường nặng hơn ở 1 bên (gọi là biased) hoặc 1 bên có mặt phẳng hơn bên kia để có thể được lăn theo hình vòng cung.
Để ghi điểm thì các đấu thủ lần lượt thay phiên nhau thảy những trái bowls của họ sao cho càng gần một trái banh có màu sáng và kích thước nhỏ hơn banh bowl gọi tên là Jack hay Kitty.
Để hiểu rõ thêm, chúng ta hãy cùng lắng nghe cuộc chuyện trò của ông Phan Lý Phượng, ông Huỳnh Ngọc Quới và cô Nguyễn Thị Thu Huệ cùng với anh Hưng Việt.
Hưng Việt: Xin kính chào anh Phan Lý Phượng và anh Huỳnh Ngọc Quới.
Ông Phượng: Dạ xin kính chào anh Hưng Việt và thính giả đài SBS.
Ông Quới: Dạ xin kính chào anh Hưng Việt và thính giả đài SBS.
Hưng Việt: Trước hết xin hai anh vui lòng cho biết hai anh đã chơi môn Lawn Bowling này được bao lâu rồi, và tại sao hai anh muốn khởi chơi bộ môn thể thao này.
Ông Phượng: Tui chơi khoảng 3 năm rồi và rất là tình cờ, anh Dạ Lữ là một ca nhạc sĩ dưới Melbourne chơi môn này đã mười mấy năm rồi, ảnh vô hội Cao Niên, ảnh mới khuyến khích tụi tui chơi. Tụi tui qua cái sân Durack Inala tui làm hội viên. Sau đó tui mới thấy tò mò, tui mới vô tui chơi và tui rất là thích.
Ông Quới: Ngẫu nhiên vô hội Cao niên thì gặp anh Lý Phượng. Anh Lý Phượng mới rủ mình chơi. Cái môn này mình đã thấy từ lâu, mình không biết chơi như thế nào, từ lúc anh Lý Phượng rủ mình chơi, nếu mà vỏn vẹn năm nay mình khoảng một năm thôi.
Hưng Việt: Theo hai anh thì kỹ năng nào là cần thiết nhất để chơi cho môn này được giỏi? Là độ chính xác, hay là sự kiên nhẫn hay là mình phân tích cái đường banh, số banh ở trên sân.
Ông Phượng: Mục đích của tui là để tập thể dục, giống như đi bộ, giống như thiền vậy, theo trái banh. Chứ còn sự thật cũng không muốn tranh gì hết, để chơi trong hội vậy thôi. Nhưng kể từ hồi anh bạn trẻ Quới này, thì lúc đó tui mới ‘dấn thân’, mới tiếp tục. Mà sự thật tiếng Anh của tui cũng không được hoàn hảo lắm, nên mỗi lớp cho người huấn luyện, nhưng tôi lên trên youtube tui coi tụi học hỏi.
Ông Quới: Còn đối với tôi cái môn này thật sự ra thì tui cũng đam mê. Khi mà vô chơi, tui thấy nó cũng có một kỹ thuật rất hay. Cái môn này muốn chơi cho giỏi, những trận mình đánh, đấu, mình phải phân tích từng cái đường banh, từng cái kỹ thuật. Tùy người mình đấu thế nào nó khác nhau hoàn toàn.
Hưng Việt: Theo chỗ tui được biết thì trái banh mà mấy anh dùng nó nặng về một bên, đúng không? Thành ra khi mấy anh thảy trái banh thì mấy anh phải thảy theo một đường vòng và điều đó cần một độ chính xác.
Ông Phượng: Tui có tìm hiểu, môn này lúc đầu trái banh bằng gỗ và màu đen, và người ta chơi toàn bận đồ trắng hết. Sau này dần dần nó đổi đi. Mà trái banh nó làm hai bên khác nhau: một bên có dấu hiệu nhỏ một bên có dấu hiệu lớn, để mình chơi bên trái hoặc bên phải. Và khi vụt trái banh bên nào thì trái banh đó nó vô trái màu trắng là trái ‘Jack”. Mình bắt buộc phải biết. Trái banh không đều nhưng mà nó làm kỹ thuật rất là hay.
Hưng Việt: Thưa anh Phượng có thể cho biết là các trái banh này nó mắc không và ngoài ra chúng ta còn phải tốn những chi phí gì khi chơi môn này?
Ông Phượng: Môn này không đắc lắm. Ban đầu tui chưa chơi, tui không để ý đến, nhưng mà mua mới toanh trong tiệm khoảng $700/ 4 trái banh. Nhưng mà anh Quới lên online mua quá rẻ. Nhiều hồi người ta nghỉ chơi hoặc vì lý do gì đó người ta bán quá rẻ, khoảng $100, $200, $500,...
Hưng Việt: Anh Phượng lúc nãy có nói là anh gặp anh Quới đây thì anh thấy anh muốn ‘dấn thân’, chữ anh dùng là ‘dấn thân’ tức là tham gia vô cái môn chơi một cách tích cực hơn, bởi vì chắc anh tìm được bạn đồng điệu rồi, hai anh trở thành ‘song kiếm hợp bích’, đúng không ạ? Vậy hai anh có thường xuyên tập luyện với nhau không? Và nếu có thì mỗi tuần khoảng bao nhiêu tiếng?
Ông Quới: Dạ, khi màchúng tôi tập luyện cái môn này thì trong thời gian mà đăng ký để đánh cho club để tranh giải 2021 này của Club Cooparoo thì chúng tôi tập hơi nhiều một chút. Một tuần chúng tôi tập như vậy thì cũng khoảng ba đến bốn lần. Mỗi lần vậy từ 3 tiếng minimum. Trung bình là từ 3 tiếng.
Hưng Việt: Thưa anh, cái Club này cho mình sử dụng sân có thời gian ấn định hay không?
Ông Phượng: Dạ, mình muốn sử dụng cái sân thì trước hết mình phải có hội viên. Có hai loại hội viên: hội viên xã hội ‘Social member’ thì anh đóng tiền rất là ít. Anh có thể anh chơi của Club đó. Hội viên chính thức đóng tiền nhiều hơn, anh được quyền thi đấu trong hội. Và mỗi người khi là hội viên chính thức, ngay cả khi đi qua bên xứ Liên hiệp Anh, mình đưa ra là vẫn chơi được như thường. Người ta welcome.
Hưng Việt: Thưa anh, thường chơi một game như vậy thì đi bộ nhiều thì anh có nghĩ môn thể thao này thích hợp cho người lớn tuổi hay không?
Ông Phượng: Khi mình chơi tối thiểu khoảng cách là 21 hoặc 23m. Từ đó có thể lên ba mươi mấy bốn chục mét, làm một cái end, chơi hết bốn trái banh mỗi người là hết một end.
Hưng Việt: Bao nhiêu end cho một game cả thảy?
Ông Phượng: Trung bình nếu mà thi đấu thì 21 ends.
Hưng Việt: 21 mà mình nhân cho 50 thì cũng cả ngàn thước. Tức là cũng cỡ 1 cây số
Ông Quới: Môn này rất thích hợp cho người lớn tuổi kể cả trẻ tuổi luôn. Nếu mà thi đấu Liên Hiệp Anh Commonwealth Games thì đa số là những người trẻ tuổi thi đấu nhiều hơn.
Hưng Việt: Lý do tại sao thưa anh?
Ông Quới: Tại vì cái môn này thường thường người lớn tuổi, thứ nhất để xả stress, thứ hai là tập thể dục, cònđề thi đấu thì đa số là tuổi trẻ đánh rất chuyên nghiệp, rất giỏi.Hưng Việt: Bây giờ trở lại cái chức vô địch đôi nam mà hai anh đoạt được ở cái Club này, đó là cuộc thi hàng năm của câu lạc bộ Cooparoo hay sao ạ?
Trận địa (bên ta: banh vàng và xanh, bên địch: banh đen và nâu) Source: Supplied
Ông Quới: Dạ đúng rồi, đây là cuộc thi mỗi năm để chọn ra những đôi, hoặc đơn, hoặc triple ba người hoặc bốn người vô địch.
Hưng Việt: Rồi khi mà thi đấu giải đôi này, hai anh thi đấu tất cả bao nhiêu trận từ vòng đầu cho tới trận chung kết?
Ông Quới: Nếu tính từ đầu tới chung kết là 5 trận.
Hưng Việt: Và thắng hết 5 trận?
Ông Quới: Dạ chúng tôi thắng hết 5 trận ‘thuyết phục’.
Hưng Việt: ‘Thuyết phục’ là sao anh?
Ông Quới: Dạ chúng tôi thắng những đội rất giỏi trong này. Có đội chúng tôi thắng 7 điểm, đó là ít nhất. Còn thường thường chúng tôi thắng từ 13 điểm, 14 điểm. Tức là 28/13, 26/13.
Hưng Việt: Khi mà thi đấu đôi thì mỗi anh thảy bốn trái banh phải không? Anh nào thảy trước? Anh nào làm lead, anh nào đi theo sau?
Ông Phượng: Tui làm lead. Quới chơi thì tui phải nói là rất xuất sắc, nghĩa là thay đổi tình thế. Ảnh là người skip, tức là người leader.
Hưng Việt: anh đi hết bốn trái rồi mới tới anh Quới hay xen kẻ?
Ông Phượng: tùy theo cách. Có khi 2-2-2-2 hoặc là 2-4-2, hoặc là 3. Cái đó tùy theo ban tổ chức. Nhưng mà tui chơi đây là 2-2-2-2: tui dồi 2 trái, anh Quới dồi 2 trái, tui làm 2 trái nữa, anh Quới hai trái chót là hai trái rất là quan trọng.
Hưng Việt: Đúng rồi, theo chỗ tui xem trên TV truyền hình này kia đó, thì trước khi anh thảy trái banh cuối cùng có thể bên đối phương đang dẫn trước anh tới 3 điểm, nhưng trái quyết định mà anh thảy có thể vào thay đổi tình hình và anh thắng được một điểm đúng không ạ?
Ông Quới: Dạ đúng rồi anh, có một cái end, bên kia đang thắng 6 trái, nhưng trong khi đó trái cuối cùng tui thảy vô tui đá tui lùa đi hết tất cả, tui phá tan hết ăn được 2 trái.
Hưng Việt: Bên đó chắc đau lòng lắm hả. Bây giờ mình đoạt được chức vô địch đôi nam của club Cooparoo rồi, thì cái bước tiếp theo của mấy anh dự định là gì? Đi tranh với những cái clubs khác ở Brisbane hay là sao nữa.
Ông Phượng: Cái đó làthường hàng năm, club này đấu với club kia tùy khu vực gọi là pennant chơi với nhau. Nó xấp hạng sao tui không biết. Còn mỗi năm có của tiểu bang. Hội mình sẽ cử mình đi.
Hưng Việt: Anh Phượng ca ngợi về cái tài của anh Quới nhiều lắm, anh Quới có thi đơn nam không?
Ông Quới: Năm nay thì mình chưa thi đơn nam tại vì khi mình vô club này thì đã trễ rồi. Mình sẽ đăng ký năm 2022 mình sẽ đấu. Tới năm 2022 này mình và anh Phượng sẽ cùng với club này đi đấu giải Q7 của tiểu bang Queensland, từ phía Bắc Queensland trở về toàn bộ những cái clubs trong tiểu bang Queensland.
Hưng Việt: Thi ở đâu?
Ông Quới: Chưa quyết định, mình di chuyển tùy theo cái club. Về club mình thí dụ đánh một ngày sau có thể đi club khác đánh.
Hưng Việt: Chúngtôi nhận thấy có phu nhân của anh Quới ở đây là chị Thu Huệ. Chị có thể nói tại sao chị chơi môn này không chị?
Chị Thu Huệ: Em thì lúc đầu em cũng đi theo ông xã với anh Phượng để ủng hộ thôi, coi cũng không thích lắm, nhưng mà càng coi thì càng thấy thú vị, cho nên cũng thích. Mình cũng đang tập. Ông xã cũng đang huấn luyện cho mình chơi. Cảm ơn anh.Hưng Việt: Như vậy thưa hai anh và chị, ở club có thi giải đôi nam nữ phải không? Thì anh Quới với chị có dự định tham dự cuộc thi đó không?
Dáng đi banh của anh Phan Lý Phượng Source: Supplied
Ông Quới: Dạ đến 2022 này là hai vợ chồng có lẽ đăng ký đánh giải mix đôi nam nữ đó anh.
Hưng Việt: Quá hay. Cuối cùng thì thưa hai anh với chị có điều chi muốn chia sẻ với thính giả của chúng tôi về cái môn Lawn bowling này hay không?
Ông Quới: Theo kinh nghiệm của mình thì mình cũng yêu cầu thính giả sẽ thử cái môn này đi. Thử trước đi rồi sẽ thấy cái thú vị của nó. Từ từ sẽ ngấm ngầm và bắt đầu tự động ‘dấn thân’ vào, mình sẽ chơi. Rất xả stress đối với những người trong club đối xử như một cái gia đình – big family vậy.
Hưng Việt: Như vậy rất là tốt
Ông Phượng: Tui rất là muốn người Việt tham gia cái môn này. Rất là tốt về tinh thần đủ thứ hết. Tập thể thao, thể dục. Quá thực tế. Mình đi bộ thường không có vui. Luyện ý chí của mình. Tui năm nay gần 80 rồi mà cảm thấy thật sung sướng và rất hãnh diện và rất đam mê thấy sức khỏe có thể tốt hơn
Hưng Việt: Cái club Coorparoo này nghe có vẻ hơi khá xa những vùng người Việt mình cư ngụ. Thưa ở vùng Darra, Inala, Durack này kia có những club tương tự như vầy không anh?
Ông Phượng: Cái loại nàythuộc Liên Hiệp Anh và chính quyền có khuyến khích, tài trợ cho nên mỗi khu phố, có khi phố lớn có một cái club rồi, còn khu phố nhỏ thì hai ba khu phố hợp lại. Thí dụ như Durack thì Durack, Inala, rồi Darra, Oxley, rồi Corinda, Graceville mỗi khu đều có hết. Dễ dàng lắm. Quý vị chỉ cần vô social member, $10/năm là có quyền chơi được rồi, người ta có cho mượn banh tại club luôn.
Hưng Việt: Thay mặt thính giả SBS chúng tôi xin thành thật cảm ơn anh Phượng, anh Quới và chị Thu Huệ rất nhiều, đã dành thì giờ quý báu, đáng lẽ là đang ở ngoài sân để chơi nhưng để trả lời những câu hỏi phỏng vấn của chúng tôi. Xin kính chúc quý anh chị Năm Mới đạt thêm nhiều thành công thắng lợi để vẻ vang cho người Việt chúng ta ở cái club này nói riêng và ở Brisbane nói chung.
Ông Phượng: anh em chúng tôi cũng cám ơn anh Việt và kính chúc quý thính giả của SBS một Năm Mới đầy hạnh phúc .
Mời vào phần audio để nghe toàn bộ nội dung