Giáo sư Marylouise McLaws là nhà dịch tễ học và là cố vấn của Tổ chức Y tế Thế giới WHO. Bà cũng là một trong những chuyên gia hàng đầu về đại dịch coronavirus ở Úc.
Bà McLaws cho rằng việc cấm một số loại vắc-xin ở châu Âu vì tác dụng phụ là phản ứng quá mức.
“Một số người không có tác dụng phụ nào cả, trong khi những người khác đôi khi hơi đau đầu. Điều này không có gì lạ. Cơ thể của quý vị đang hoạt động tích cực để phát triển các kháng thể thực sự quan trọng đối với COVID. Đừng ngạc nhiên nếu quý vị cảm thấy không bình thường. Điều đó không nguy hiểm”, bà McLaws nói.
Đan Mạch, Na Uy, Ý, Iceland, Ireland và Hà Lan đã tạm thời ngừng sử dụng vắc-xin AstraZeneca COVID-19, sau khi có báo cáo về các trường hợp đông máu nghiêm trọng.
Cơ quan Dược phẩm Châu Âu đã mở một cuộc điều tra về những báo cáo này, trong đó có một phụ nữ người Áo đã chết vì xuất hiện nhiều khối huyết đông chỉ hơn một tuần sau khi tiêm vắc-xin.
Giáo sư Julie Leask là một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm và chủng ngừa tại Đại học Sydney. Bà nói rằng các nhà lãnh đạo chính phủ sẽ phản ứng khác nhau nhưng niềm tin của công chúng và sự bảo vệ khỏi COVID-19 vẫn là ưu tiên.
“Họ cần phải tiếp tục điều tra chuyện này. Một số nước trong lúc điều tra sẽ tạm dừng chương trình vắc-xin để bảo đảm rằng vấn đề xảy ra không phải do vắc-xin và sau đó sẽ tiếp tục chương trình tiêm chủng. Trong lúc các quốc gia khác sẽ tiếp tục chương trình tiêm chủng vì vẫn muốn bảo vệ mọi người khỏi COVID-19 và sẵn sàng chấp nhận rủi ro nhỏ này, một chút không chắc chắn tạm thời này”, giáo sư Julie Leask nhận định.
Trong khi đó, Giáo sư McLaws nói rằng các tác dụng phụ nghiêm trọng không xảy ra tại Úc.
“Người phụ nữ cụ thể này đã chết vì khối máu đông, có rất nhiều điều cần phải xem xét, chẳng hạn như khối máu đông nằm ở phía nào của cơ thể, nó có liên quan đến phía mà bà ấy được tiêm hay không, các tuyến bạch huyết ở bẹn của bà ấy có lớn hay không, và người này có tiền sử bị đông máu trong giãn tĩnh mạch không? Úc không xảy ra chuyện này. Vương quốc Anh đã có hơn 24 triệu người được tiêm chủng và không có trường hợp nào nghiêm trọng cả”, bà McLaws phân tích.
"Một số nước trong lúc điều tra sẽ tạm dừng chương trình vắc-xin để bảo đảm rằng vấn đề xảy ra không phải do vắc-xin và sau đó sẽ tiếp tục chương trình tiêm chủng. Trong lúc các quốc gia khác sẽ tiếp tục chương trình tiêm chủng vì vẫn muốn bảo vệ mọi người khỏi COVID-19 và sẵn sàng chấp nhận rủi ro nhỏ này"
Phát ngôn nhân từ AstraZeneca đã đưa ra tuyên bố về vấn đề này như sau:
“An toàn của bệnh nhân là ưu tiên hàng đầu của AstraZeneca. Các cơ quan quản lý có các tiêu chuẩn rõ ràng và nghiêm ngặt về hiệu quả và an toàn để phê duyệt bất kỳ loại thuốc mới nào. Tính an toàn của vắc-xin đã được nghiên cứu rộng rãi trong các thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 và dữ liệu được đánh giá ngang hàng xác nhận vắc-xin thường được dung nạp tốt.”
Các tác dụng phụ từ vắc-xin COVID-19
Một số người tiêm chủng ở nước ngoài đã báo cáo các triệu chứng sốt và mệt mỏi.
Các chuyên gia y tế cho biết điều này phổ biến với tất cả các loại vắc-xin và có xu hướng biến mất sau 24 đến 48 giờ.
Các triệu chứng có thể bao gồm đau cánh tay, sốt nhẹ hoặc nhiệt độ tăng cao, nhức đầu, đau cơ hoặc phát ban trên da.
Giáo sư Leask nói rằng cũng có một số tác dụng phụ hiếm gặp nhưng nghiêm trọng: “Ví dụ như phản ứng dị ứng nghiêm trọng, hoặc sốc phản vệ. Các phản ứng này xảy ra khi dùng vắc-xin COVID-19 với tỷ lệ 5 người trên 1 triệu người được tiêm chủng. Một số tác dụng phụ nghiêm trọng hiếm gặp liệu có xảy ra hay không chẳng hạn như trường hợp bị đông máu kể trên.”
Có nên lo lắng về các tác dụng phụ này hay không?
Nghiên cứu cho thấy cứ 100.000 người thì có khoảng 200 người có máu đông hình thành trong phổi hoặc ở chân mỗi năm.
Các phản ứng nói chung có thể khó chịu nhưng chúng thường diễn ra trong thời gian ngắn và không nghiêm trọng.
Vắc-xin được thử nghiệm rộng rãi về độ an toàn trước khi được phê duyệt. Một khi vắc-xin được sản xuất theo quy mô lớn, chúng được theo dõi trong quá trình được gọi là giám sát 'hậu tiếp thị', nhằm tìm kiếm các phản ứng bất ngờ hoặc hiếm gặp không được ghi nhận trong các thử nghiệm trước đó.
Giáo sư Mclaws nói rằng vắc-xin sẽ không được phép sử dụng ở Úc nếu chúng có khả năng gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng hoặc lâu dài.
“Các cơ quan chức năng khẩn cấp đã phê duyệt những loại vắc-xin này vì chúng có tác dụng phụ nghiêm trọng rất thấp. Những người tiêm chũng bị đau cánh tay, đau cơ, hơi sốt. Chúng tôi đã nghe nói về ít nhất ba trường hợp trên khắp thế giới, trong đó vài trường hợp tử vong và bây giờ là một người phụ nữ 60 tuổi với cục máu đông. Những điều này rất, rất hiếm và không có trường hợp nào trong số này có liên quan đến chính vắc-xin”, bà nói.
Giáo sư Peter Collignon từ Đại học Quốc gia Úc cho biết các tác dụng phụ là thường gặp ngay cả với các loại vắc-xin khác, chẳng hạn như những loại thuốc bảo vệ mọi người khỏi bệnh cúm.
Tại sao phụ nữ thường có tác dụng phụ mạnh hơn nam giới?
Vắc-xin được chế tạo để bắt chước sự lây nhiễm tự nhiên mà không gây ra bệnh thực sự, từ đó tạo ra khả năng miễn dịch.
Giáo sư McLaws cho biết phụ nữ có thể gặp các tác dụng phụ mạnh hơn từ vắc-xin Moderna. Điều này là do estrogen trong cơ thể phụ nữ tạo ra phản ứng miễn dịch mạnh hơn, trong khi testosterone ở nam giới là hormone làm chậm phản ứng này.
Điều này có thể ảnh hưởng đến việc triển khai vắc-xin của Úc như thế nào?
Trong số gần 90 ngàn (86.369) người Úc được tiêm chủng cho đến nay, Cơ quan Quản lý Sản phẩm Trị liệu (TGA) cho biết các dịch vụ giám sát của họ không phát hiện bất kỳ mối lo ngại mới nào về an toàn liên quan đến vắc xin COVID-19.
Cơ quan quản lý cảnh báo tuổi già và các bệnh lý tiềm ẩn khiến nhiều khả năng xảy ra các sự việc bất lợi ngẫu nhiên, bao gồm cả tử vong.
Thủ tướng Úc Scott Morrison cho biết TGA sẽ tiếp tục xem xét các dữ liệu.
“Tất cả dữ liệu từ tất cả những nơi mà chúng tôi có quan hệ, bao gồm cả châu Âu, đang được đưa vào hệ thống dữ liệu của TGA. Các dự liệu này được kiểm tra và đưa đến những quyết định mà chúng tôi thực hiện tại Úc. Tất cả các lô vắc-xin mà chúng tôi phân phối trên khắp nước Úc đều được thử nghiệm tại Úc. Vì vậy, chúng ta có một quy trình mạnh mẽ để kiểm tra chuyện này. Tôi tin tưởng vào Cơ quan Quản lý Sản phẩm Trị liệu TGA của chúng ta.”
Phó lãnh đạo đảng Lao động Richard Marles nói với Nine Network rằng ông cũng tin tưởng vào các quy trình đánh giá và kiểm tra của TGA.
Cần làm gì khi tiêm chủng có các phản ứng phụ?
Trước tiên, quý vị hãy gọi cấp cứu theo số 000.
Nếu lo lắng về vấn đề gì sau khi tiêm vắc-xin, quý vị nên tìm lời khuyên từ một chuyên gia y tế như bác sĩ gia đình.
Hoặc quý vị có thể gọi cho đường dây Medicinewise Adverse Medicine Events theo số 1300 134 237.
Để biết thêm các biện pháp hỗ trợ và sức khỏe hiện đang được áp dụng để đối phó với đại dịch COVID-19 bằng ngôn ngữ của bạn, hãy truy cập sbs.com.au/coronavirus.
Thêm thông tin và cập nhật Like Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại