Chính phủ Đảng Lao động đang nỗ lực thúc đẩy hai dự luật nhà ở quan trọng trong tuần làm việc cuối cùng của năm.
Chương trình "Help to Buy" là một cam kết trong chiến dịch bầu cử năm 2022 của Đảng Lao động, cho phép người mua nhà lần đầu có thể mua nhà với khoản đặt cọc tối thiểu 2%, trong khi chính phủ sẽ sở hữu tới 40% cổ phần trong ngôi nhà. Chương trình này nhằm hỗ trợ 40.000 người Úc tiếp cận thị trường bất động sản.
Dự luật "Build to Rent" nhằm cung cấp các ưu đãi thuế để khuyến khích các nhà phát triển xây dựng nhà cho thuê giá cả phải chăng. Tuy nhiên, dự luật này đã gặp phải sự phản đối từ cả Liên Đảng và Đảng Xanh, với lý do rằng nó thúc đẩy việc thuê nhà dài hạn thay vì sở hữu nhà.
Cả hai dự luật đã gặp khó khăn trong việc thu hút sự ủng hộ từ phe đối lập và Đảng Xanh. Chính phủ đã từ chối các yêu cầu mới từ Đảng Xanh liên quan đến việc tăng cường đầu tư vào nhà ở xã hội và kiểm soát giá thuê.
Bộ trưởng Nhà ở Clare O'Neil bày tỏ hy vọng rằng các dự luật sẽ được thông qua trong tuần này, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giải quyết cuộc khủng hoảng nhà ở đang ảnh hưởng đến hàng triệu người dân.
Trích lời Bộ trưởng Clare O'Neil:
"Chúng tôi muốn thấy các dự luật này được thông qua tại quốc hội, bởi vì có một cuộc khủng hoảng nhà ở đang diễn ra, ảnh hưởng đến cuộc sống của hàng triệu người. Quốc hội của chúng ta có thể làm nhiều hơn về vấn đề này, và chúng tôi muốn điều đó xảy ra trong tuần này với việc thông qua hai dự luật này."
Đảng Xanh tuyên bố đã đưa ra một lộ trình để các chính sách nhà ở của Đảng Lao động vượt qua Thượng viện.
Đảng Xanh đã giảm bớt các yêu cầu ban đầu, kêu gọi tài trợ cho 25.000 căn nhà sẵn sàng xây dựng nhưng chưa được phê duyệt trong vòng đầu tiên của Quỹ Tương lai Nhà ở Úc (Housing Australia Future Fund), đồng thời yêu cầu tăng tỷ lệ nhà ở giá rẻ trong chương trình Build to Rent.
Ban đầu, Đảng Xanh đặt ra các yêu cầu đầy tham vọng bao gồm thay đổi chính sách khấu trừ đầu tư thua lỗ(negative gearing) và giảm ưu đãi thuế lãi vốn (capital gains tax). Tuy nhiên, chính phủ Đảng Lao động khẳng định rằng việc bổ sung nhà ở thông qua Quỹ Tương lai sẽ không hợp pháp và có thể dẫn đến việc xây dựng các căn nhà triệu đô không mang lại giá trị kinh tế.
Phát biểu của lãnh đạo Đảng Xanh Adam Bandt:
"Đây là một chính phủ Lao động không sẵn lòng làm bất cứ điều gì về cuộc khủng hoảng nhà ở và giá thuê, thay vào đó lại tập trung vào việc tranh cãi với Đảng Xanh trong tuần cuối cùng của Quốc hội."
Phát biểu của Người phát ngôn về nhà ở của Đảng Xanh Max Chandler-Mather:
"Cuộc khủng hoảng nhà ở đang phá hủy cuộc sống của hàng triệu người và chúng tôi muốn thấy những cải thiện thực tế. Chúng tôi đã sẵn sàng thỏa hiệp để chứng kiến hành động thực sự đối với cuộc khủng hoảng này. Chúng tôi đã đưa ra nhiều đề xuất thỏa hiệp. Ban đầu, chúng tôi đưa ra ba yêu cầu về khấu trừ đầu tư thua lỗ, giảm ưu đãi thuế lãi vốn, áp trần tăng giá thuê, và thiết lập nhà phát triển công cộng. Nhưng chúng tôi đã rút lại và đưa ra một đề xuất rất hợp lý."
Hội đồng Bất động sản, tổ chức ủng hộ việc triển khai chương trình Build to Rent, đã ủy thác nghiên cứu từ Ernst & Young để xem xét yêu cầu mới của Đảng Xanh về việc tăng tỷ lệ nhà ở giá rẻ trong chương trình từ 10% lên 30%.
Phát biểu của CEO Hội đồng Bất động sản Mark Zorbas:
"Thực tế, chương trình này hiện đã rất sát ngưỡng lợi nhuận đối với các nhà vận hành. Nếu tăng tỷ lệ nhà ở giá rẻ lên 30%, không một nhà vận hành Build to Rent nào ở Úc có thể thực hiện được chương trình này."
