Khi ngày dài hơn, thời tiết ấm hơn và hoa bắt đầu nở, nhiều người Úc đang tận hưởng sự khởi đầu của mùa xuân.
Nhưng đối với một số người khác, điều đó cũng có nghĩa là mùa dị ứng, đi kèm với hắt hơi, ngứa, sổ mũi và sưng mắt.
Và năm nay, với , các chuyên gia cảnh báo rằng mùa dị ứng có thể sẽ hơi khác so với thông thường.
Dị ứng theo mùa là gì?
Dị ứng theo mùa và là những phản ứng xảy ra vào những thời điểm nhất định trong năm do lượng phấn hoa trong không khí tăng lên.
Các triệu chứng có thể bao gồm hắt hơi, nghẹt mũi hoặc chảy nước mũi, ngứa hoặc chảy nước mắt, sưng mắt, ngủ ngáy, và tai bị tắc hoặc ngứa.
Khoảng 1 trong 5 người Úc được cho là bị dị ứng theo mùa, và những người mắc bệnh hen suyễn hoặc các bệnh về đường hô hấp khác cũng bị ảnh hưởng.
Tiến sĩ Edwin Lampugnani, nhà sinh vật học và người đứng đầu tổ chức , cho biết mùa dị ứng thường đạt đỉnh điểm vào mùa xuân khi cỏ nở hoa.
“Đối với nhiều người Úc, cỏ là một vấn đề lớn vì chúng có rất nhiều chất gây dị ứng, và chất gây dị ứng gây ra dị ứng phấn hoa và viêm mũi dị ứng,” ông nói.
“Mùa dị ứng rơi vào khoảng tháng 9 đến tháng 12 hàng năm, cao điểm là từ tháng 10 đến tháng 12 vì đó là lúc có nhiều phấn hoa nhất.”
Thời tiết ảnh hưởng đến dị ứng như thế nào?
Các kiểu thời tiết có thể giúp các nhà khoa học dự đoán độ dài và cường độ của mùa dị ứng.
Cô Kira Hughes, nhà khoa học nghiên cứu tại Deakin AIRwatch, cho biết những thay đổi về thời tiết có thể làm tăng nguy cơ bùng phát dị ứng theo mùa.
Những thay đổi này có thể xảy ra hàng ngày hoặc trong một khoảng thời gian dài.
Các nghiên cứu quốc tế đã chỉ ra rằng biến đổi khí hậu đang làm tăng thời gian tồn tại của phấn hoa trong không khí, nghĩa là mùa dị ứng sẽ kéo dài hơn.
“Chúng tôi đã thấy trong các nghiên cứu… rằng mùa phấn hoa thực sự đã kéo dài thêm hai tuần do biến đổi khí hậu,” cô nói.
“Và với sự kiện La Niña trong vài năm qua… nó thực sự đã đẩy mùa phấn hoa về phía trước, vì vậy thay vì kết thúc vào cuối tháng 12, nó lại tiếp tục sang tháng 1.”
El Niño có tác động gì đối với dị ứng?
Trong ba năm qua, Úc đã trải qua hiện tượng thời tiết La Niña, khiến nhiệt độ mát hơn và lượng mưa nhiềuhơn so với những năm khác.
Lượng mưa gia tăng khiến nhiều loài thực vật phát triển mạnh, tạo ra lượng phấn hoa trong không khí trên mức trung bình và dẫn đến các mùa dị ứng nghiêm trọng.
Năm nay, kiểu khí hậu ngược lại – được gọi là El Niño – đã được cơ quan thời tiết Liên Hiệp Quốc và NhaKhí tượng Úc công bố.
El Niño thường dẫn đến nhiệt độ nóng và khô hơn ở phần lớn đất nước.
Ông Lampugnani cho biết hiện tượng El Niño có hai ý nghĩa đối với những người bị dị ứng.
“Đầu tiên là mùa phấn hoa sẽ đến sớm hơn vì hiện tại chúng tôi đang thấy thời tiết rất ấm áp và vẫn còn nhiều hơi ẩm trong lòng đất khiến nhiều cỏ phát triển,” ông nói.
“Trong một năm xảy ra hiện tượng El Niño, nếu thời tiết rất khô và không có đủ mưa xung quanh để hỗ trợ sự phát triển của thực vật, đặc biệt là cỏ, điều đó cũng có thể khiến mùa phấn hoa kết thúc sớm hơn.”
Spring is the peak season for allergies due to pollen in the air. Source: AAP / Moodboard
Bệnh hen suyễn do giông bão được kích hoạt bởi sự kết hợp của bão và phấn hoa trong không khí và có thể dẫn đến khó thở, tức ngực, thở khò khè và ho dai dẳng.
“Chúng ta có thể có sự kết hợp giữa không khí nóng và không khí lạnh và sự thay đổi áp suất đó có thể dẫn đến giông bão, vì vậy có lo ngại rằng điều đó sẽ lặp lại trong năm nay,” cô nói.
“Cháy rừng thải ra rất nhiều khói, nhiều chất ô nhiễm và điều đó cũng có thể khiến những người nhạy cảm với phấn hoa hoặc mắc bệnh hen suyễn phải chịu những ảnh hưởng thực sự nghiêm trọng do mùa phấn hoa gia tăng.”
Những người bị dị ứng nên chuẩn bị những gì trong mùa này?
Ông Lampugnani cho biết mùa dị ứng bắt đầu sớm thì cũng có thể kết thúc sớm, nhưng ông dự đoán số ngày trung bình có “nhiều phấn hoa” trong năm 2023.
“Vấn đề ở đây là hầu hết mọi người thường không chuẩn bị sẵn sàng vào tháng 9 cho mức độ phấn hoa mà chúng ta đang thấy vào lúc này,” ông nói.
Cô Hughes cho biết có khả năng những người bị dị ứng đã cảm nhận được phấn hoa trong không khí và cô cho rằng mùa dị ứng có thể kéo dài hơn mức trung bình.
Cô khuyên những người bị dị ứng nên kiểm tra ứng dụng hoặc trang mạng Melbourne Pollen hàng ngày kể từ ngày 1/10 để biết những ngày nào có khả năng gây dị ứng.
“Nếu hôm đó là ngày có ít phấn hoa thì mọi chuyện sẽ không quá tệ, hoặc nếu hôm đó là ngày có nhiều hoặc rất nhiều phấn hoa, bạn nên tránh đi ra ngoài nếu có thể, hoặc thực hiện các biện pháp phòng ngừa như dùng thuốc nếu cần,” cô nói.
“Và nếu bạn bị hen suyễn… tôi khuyên bạn nên nói chuyện với bác sĩ để có một kế hoạch hành động cho bệnh hen suyễn.”
