เมลเบิร์นคัพ เทศกาลแข่งม้าที่กล่าวขานกันว่าเป็น “การแข่งขันที่สะกดให้ทั้งประเทศหยุดนิ่ง” และเป็นวิถีชีวิตแบบดั้งเดิมของชาวออสเตรเลีย แต่ทว่าการแข่งม้าอันเลื่องชื่อของประเทศในปีนี้ กลับถูกรายล้อมด้วยไปด้วยข้อโต้เถียงมากมาย
บ่าย 3 โมงตรง (ตามเวลาซิดนีย์และเมลเบิร์น) ในวันอังคารแรกของเดือนพฤศจิกายน วันหยุดราชการของรัฐวิกตอเรีย เป็นอีกวันที่ชาวออสเตรเลียรวมตัวกันที่บ้าน ในออฟฟิศ ที่โต๊ะรับพนัน และข้างสนามม้า เพื่อรับชมม้าแข่งที่ดีที่สุดในโลก 20 ตัว ประชันฝีเท้าเพื่อชิงเงินรางวันเดิมพัน $8 ล้านดอลลาร์
เมื่อปีที่แล้ว มีผู้ชมการแข่งขันที่สะกดสายตาคนทั้งประเทศนี้ทางหน้าจอโทรทัศน์ราว 2.65 ล้านคนเช่นเดียวกับในปี 2017 ซึ่งลดลงมาตั้งแต่ปี 2016
แต่ก็มีชาวออสเตรเลียบางส่วนที่หันหลังให้กับธรรมเนียมเก่าแก่ที่สืบทอดมานานถึง 158 ปี และตัดสินใจร่วมแคมเปญ “say nup to the cup” โดยเฉพาะในปีนี้ ที่มีการเปิดเผยการสืบสวนระยะเวลาสองปีเต็ม เมื่อเดือนตุลาคมที่ผ่านมา ที่เปิดเผยด้านมืดของการดูแลม้าแข่งที่ปลดระวาง และอัตราการตายของม้าแข่งจากการแข่งขันเมลเบิร์นคัพเมื่อปีก่อนตั้งแต่การแข่งม้าเมลเบิร์นคัพปี 2013 เป็นต้นมา มีม้าแข่ง 6 ตัว ตายในระหว่างการแข่งขัน ส่งผลให้กลุ่มพิทักษ์สิทธิสัตว์ออกมาเคลื่อนไหวให้ผู้คนบอยคอตต์เทศกาลแข่งม้านี้
The Melbourne Cup at Flemington Racecourse in 2018. Source: AAP
หากมองภาพรวมในการแข่งม้าทั้งหมด กลุ่มแนวร่วมพิทักษ์ม้าแข่ง (Coalition for the Protection of Racehourses) พบว่า มีม้า 122 ตัวตายบนสนามแข่งออสเตรเลียในช่วงเวลาหนึ่งปีเรื่องราวความโหดร้ายในวงการม้าแข่งเป็นที่สนใจอย่างรวดเร็วจากสาธารณชน เมื่อรายการ 7.30 (เซเว่นเทอร์ตี) ทางสถานีโทรทัศน์เอบีซี เปิดเผยด้านมืดของชีวิตม้าแข่งนับร้อย ที่บางตัวคว้าเงินรางวัลมาครองเป็นมูลค่าหลายแสนดอลลาร์ ถูกปลิดชีวิตอย่างเย็นชาในโรงฆ่าสัตว์
Racegoers at Flemington Racecourse in 2017. Source: AAP
มีภาพวิดิโอคลิปเหตุการณ์สะเทือนใจยังได้แสดงให้เห็นว่า ม้าแข่งที่ปลดระวางแล้วหลายตัวถูกเตะและถูกทำร้าย
การสืบสวนเรื่องดังกล่าวตามมาไม่กี่สัปดาห์ หลังนักร้องหญิงชื่อดังจากสหรัฐฯ เทเลอร์ สวิฟท์ ประกาศยกเลิกการแสดงในเทศกาลแข่งม้าเมลเบิร์นคัพปีนี้ เมื่อเดือนกันยายนที่ผ่านมา โดยให้เหตุผลเรื่องปัญหาตารางเวลา หลังมีการรวมรายชื่อโดยนักเคลื่อนไหวต่อต้านการแข่งม้าที่เรียกร้องให้เธอเลือกข้างเพื่อต่อต้านการทารุณกรรมสัตว์
นางเมแกน เกล (Megan Gale) นางแบบชาวออสเตรเลีย ซึ่งเป็นที่รู้จักจากการมาร่วมงานเมลเบิร์นคัพเป็นประจำยังกล่าวอีกว่า เธอจะไม่เข้าร่วมเทศกาลในปีนี้ หลังมีข้อกังขาเรื่องทารุณกรรมสัตว์เมื่อวานนี้ (4 พ.ย.) กลุ่มผู้ประท้วงต่อต้านการแข่งม้าได้เข้าร่วมกับขบวนพาเหรดเมลเบิร์นคัพที่จัดขึ้นเป็นประจำทุกปี ถือป้ายต่อต้านและส่งเสียงว่า “การแข่งม้าฆ่าพวกมัน (horse racing kills)” ขณะที่จอกกี ม้าหลายตัว และบรรดาผู้ให้ความบันเทิงเดินไปตามถนนในย่านซีบีดีของนครเมลเบิร์น พร้อมเสียงแสดงความยินดีจากประชาชนระหว่างทาง กลุ่มผู้ประท้วงได้เรียกร้องให้การแข่งม้านั้นถูกยกเลิก
Protesters during the Melbourne Cup Parade. Source: AAP
People protest during the Melbourne Cup Parade, Melbourne, Monday, November 4, 2019. Source: AAP
“เราอยากเห็นการแข่งม้ายกเลิกไปเสีย เราจับตาดูวงการนี้ สอบสวนและค้นคว้ามาเป็นเวลากว่า 10 ปี และเราเห็นว่ามันไม่มีความปรานีกับม้าเหล่านั้นเลย” นางคริสติน ลีจ์ (Kristine Leigh) จากแนวร่วมพิทักษ์ม้าแข่งกล่าว
นอกจากนี้ กลุ่มผู้ประท้วงที่ต่อต้านการแข่งม้ายังมีการนัดชุมนุมเคลื่อนไหวในหัวเมืองอื่น ๆ ในออสเตรเลีย ระหว่างวันเมลเบิร์นคัพ์นี้ด้วย
ยังมีการวางพนันกันต่อไป
ถึงแม้จะมีแรงกดดันให้บอยคอตต์เทศกาลเมลเบิร์นคัพ แท็บ (TAB) บริษัทรับพนัน กล่าวกับเอสบีเอสนิวส์ว่า พวกเขาคาดว่าจะมีผู้วางพนันกว่า 3 ล้านคนในวันนี้ (5 พ.ย.)
ตลอดเวลา 8 วันของเทศกาลแข่งม้าประจำฤดูใบไม้ผลิ (Spring Race Carnival) โฆษกของแท็บกล่าวว่า พวกเขาคาดการณ์เม็ดเงินในการพนันปีนี้ว่าจะสูงถึง $1,000 ล้านดอลลาร์
ศาสตราจารย์เกียรติคุณ ริชาร์ด วอเทอร์เฮาส์ (Richard Waterhouse) จากสาขาประวัติศาสตร์ มหาวิทยาลัยซิดนีย์ กล่าวกับเอสบีเอสนิวส์ว่า การแข่งม้ามีอิทธิพลกับชาวออสเตรเลียตลอดมา ส่วนหนึ่งนั้นมาจากความต้องการชองชาวออสเตรเลียที่จะได้รับการมองว่า “มีความน่าเคารพนับถือ” จากบรรดาชาวอังกฤษ
“มันเป็นวันหนึ่งในรอบปีที่โลกจะกลับตาลปัตร คุณอยากจะดื่มให้เมาแค่ไหนก็ได้ ทำอะไรที่ดูงี่เง่าก็ได้ที่คุณอยากทำ วางพนันให้สูงเท่าที่คุณอยากวาง และวันนั้นก็คือวันเมลเบิร์นคัพ” ศาสตราจารย์กิตติคุณวอเทอร์เฮาส์ ผู้ประพันธ์หนังสือประวัติศาสตร์สมาคมจอกกีออสเตรเลีย (The History of the Australian Jockey Club) กล่าว
Revellers at the end of Derby Day, part of the Melbourne Cup festival, in 2014. Source: AAP
อนาคตของเมลเบิร์นคัพจะเป็นอย่างไร
นายแบรรี โอ ฟาเรล (Barry O’Farrell) ประธานบริหาร Racing Australia กล่าวเมื่อช่วงต้นเดือนนี้ว่า เขารู้สึกสะเทือนใจต่อสิ่งที่รายการ 7.30 ทางสถานีโทรทัศน์เอบีซีได้เปิดเผย และได้แสดงจุดยืนว่าคณะผู้บริหาร “กำลังทำทุกวิถีทางให้การแข่งม้านั้นมีเกียรติ และแสดงความรับผิดชอบในเรื่องสวัสดิภาพของม้าแข่งให้มากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ด้วยกรอบกฎหมายที่มีอยู่
นอกจากนี้ เขายังได้กล่าวกับสถานีโทรทัศน์เอบีซีว่า จะมีการสอบสวนและการดำเนินคดีทางกฎหมายหากมีความจำเป็น
นายเควิน แอนเดอร์สัน รัฐมนตรีเพื่อข้อกำหนดที่ดีและนวัตกรรม กล่าวว่า “มีคนนับหมื่นที่ทำงานอยู่ในวงการแข่งม้า รายงานที่ออกมาในลักษณะนี้สร้างความกังวลอย่างมาก นี่คือเหตุผลว่าทำไมผมจึงจริงจังในส่วนนี้”
ศาสตราจารย์เกียรติคุณวอเทอร์เฮาส์กล่าวว่า การเปิดโปงด้านมืดของอุตสาหกรรมม้าแข่งในครั้งนี้จะส่งผลที่มากกว่าความกังวลด้านสวัสดิภาพของม้าแข่งเหล่านั้น
“คนรุ่นใหม่มองว่าการแข่งม้าเป็นเรื่องล้าสมัย และเป็นกิจกรรมที่เชื่องช้า คุณไปดูม้าที่สนามแข่ง ทุก 35 นาทีก็จะมีการแข่งม้าครั้งหนึ่ง พอเริ่มแข่งมันก็จบภายในเวลาแค่นาทีเดียว มันน่าเบื่อใช่ไหมล่ะ” ศาสตราจารย์กิตติคุณวอเทอร์เฮาส์กล่าว
นอกจากนี้ ศาสตราจารย์กิตติคุณวอเทอร์เฮาส์ยังกล่าวว่า การส่งเสริมเทศกาลแข่งม้าเมลเบิร์นคัพให้เป็นไปในเชิงการค้า และการขยายอิทธิพลไปยังต่างประเทศนั้น จะทำให้เหล่านักพนันม้าเมินหนีไป
“มันเริ่มหลุดออกจากรากเหง้าวัฒนธรรมดั้งเดิมของออสเตรเลียไปแล้ว” ศาสตราจารย์เกียรติคุณวอเทอร์เฮาส์กล่าว
ศาสตราจารย์เกียรติคุณวอเทอร์เฮาส์เชื่อว่า การเปิดโปงของรายการ 7.30 ของสถานีโทรทัศน์เอบีซี และความรู้เท่าทันที่เพิ่มขึ้นจากสาธารณชนในเรื่องการปฏิบัติต่อสัตว์นั้นจะมีผลในระยะยาวในกีฬาแข่งม้านี้ แต่เขายังกล่าวอีกว่า เทศกาลนี้จะยังไม่ถูกยกเลิกในเวลาเพียงชั่วข้ามคืน
“สิ่งที่กำลังจะเกิดขึ้นก็คือ เทศกาลเมลเบิร์นคัพกำลังจะสูญเสียเอกลักษณ์ของมันไปเรื่อย ๆ ส่วนหนึ่งจะมาจากการที่คนรุ่นใหม่เริ่มรู้สึกไม่ชอบเพราะมีความไร้มนุษย์ธรรม อีกส่วนหนึ่งก็เพราะว่าพวกเขาจะเบื่อไปเอง” ศาสตราจารย์กิตติคุณวอเทอร์เฮาส์กล่าว
รายการ เอสบีเอส ไทย ออนไลน์ ออกอากาศสดหนึ่งชั่วโมงเต็ม กดฟังได้ที่เว็บไซต์ ทุกจันทร์และพฤหัสบดี 22.00 น. (เวลาซิดนีย์/เมลเบิร์น) หลังจากนั้นฟังซ้ำได้ทุกเมื่อ
ติดตาม เอสบีเอส ไทย ทางเฟซบุ๊กได้ที่
เรื่องราวที่น่าสนใจจาก เอสบีเอส ไทย
‘คุณเล่นพนัน แต่พวกเขาตาย’ กลุ่มสิทธิสัตว์เรียกร้องให้คว่ำบาตรเมลเบิร์นคัพ