Không bao lâu sau khi Tối Cao Pháp Viện phán quyết giữ nguyên lệnh cấm các di dân đến từ các nước có đa số theo Hồi Giáo, Tổng thống Donald Trump nay lại có được cơ hội hiếm có để thay đổi cơ quan luật pháp cao nhất của đất nước.
Chánh án Tối Cao Pháp viên Anthony Kennedy cho biết ông sẽ về hưu vào tháng 7. Vị chánh án 81 tuổi này nắm trong tay lá phiếu quyết định mỗi khi có sự bất đồng giữa những người tự do và bảo thủ trong Tối Cao Pháp Viện gồm có 9 chánh án.
Ông Trump đã không ngớt lời ngợi khen 30 năm phục vụ của Chánh án Anthony Kennedy.
"Ông ấy là người có viễn kiến, một viễn kiến to lớn, và là một người có tâm. Người ta sẽ nhớ ông, nhưng sẽ về hưu vì vậy chúng tôi đang tìm một chánh án mới cho Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ. Hy vọng là chúng tôi sẽ tìm được một người xuất sắc."
Việc chọn người thay thế Chánh án Kennedy có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Theo thông lệ Tổng thống sẽ tiến cử một số người.
Tin cho hay những người mà ông Trump chọn đều có quan điểm bảo thủ hơn là Chánh án Kennedy. Chính nhờ lá phiếu của ông này mà một số luật mới thành hiện thực, kể cả việc hợp thức hóa hôn nhân đồng tính vào năm 2015.
Nhà bình luận của thông tấn xã AP Mark Sherman nói sự ra đi của Chánh án Kennedy có thể ảnh hưởng đáng kể đến các vấn đề xã hội như là quyền được phá thai mà vị chánh án này luôn ủng hộ qua vụ phân xử Roe Versus Wade vào năm 1973.
"Ông Trump đã nói ông muốn có các chánh án có thể đảo ngược phán quyết trong vụ kiện Roe và Wade, là phán quyết quan trọng cho phép phụ nữ có quyền phá thai."
"Có thể việc này không xảy ra xảy ra ngay nhưng chắc chắn một tòa án bảo thủ hơn sẽ muốn duy trì những giới hạn trong luật phá thai mà các tiểu bang có thể muốn thông qua luật để sửa đổi."
Năm ngoái ông Trump đã một lần thay thế một người trong Tối Cao Pháp Viện khi tiến cử Chánh án Neil Gorsuch để có được tỉ lệ 5 chánh án bảo thủ và 4 chánh án tự do.
Thượng Viện sau đây sẽ xem xét danh sách tiến cử nhưng phe Dân Chủ đang cố gắng trì hoãn việc biểu quyết cho đến sau cuộc bầu cử giữa kỳ vào tháng 11.
Lãnh đạo Đảng Dân Chủ trong quốc hội Charles Schumer đang kêu gọi các đồng viện hãy bác bỏ những ai chống lại quyền lợi của người dân.
"Thượng Viện nên bác bỏ bất kỳ ai đứng về phía các nhóm lợi ích thay vì về phía thường dân Mỹ. Người dân Mỹ nên liên tục lên tiếng mạnh mẽ về chuyện này."
"Người dân Mỹ nên nói rõ là họ không muốn thấy một người trong danh sách tiến cử của Tổng thống Trump đã được các nhóm lợi ích chọn trước, để cho người đó đảo ngược những thành quả mà chúng ta đã làm trong mấy chục năm qua."
Nói gì nói đây là một sự lựa chọn chắn chắn gây nhiều tranh cãi, nhưng nó giúp khẳng định vị trí của Tổng thống Donal Trump.
Lãnh đạo phe Cộng Hòa hiện chiếm đa số trong Thượng Viện, Thượng Nghị sĩ Mitch McConnell nhắc nhở mọi người là các sự tiến cử trước đây của tổng thống là rất tốt.
"Phán quyết của tòa không được đưa ra theo nhân sinh quan cá nhân của một chánh án mà phải được rút ra từ những phán đoán đúng đắn và chính xác theo luật pháp."
"Nguyên tắc này rõ ràng đã được thể hiện qua những sự lựa chọn của tổng thống, vì vậy chúng tôi đang trông chờ một sự lựa chọn sáng suốt khác của ông."
