لحظات خبرساز سال ۲۰۲۲ را اینجا با هم مرور میکنیم.
در آسترالیا چه رخ داد؟
در نیمه اول سال که با شیوع گسترده اومیکرون و سیلابهای ویرانگر گره خورده بود، حزب کارگر توانست پس از نزدیک به یک دهه ائتلاف لیبرال-ملی را از قدرت خلع کند.
در نتیجه انتخاباتی که در ماه می برگزار شد، اسکات موریسن از نخستوزیری کنار زده شد و به جایش آنتونی آلبانیزی بر مسند قدرت تکیه زد.
اسکات موریسن تا آخرین لحظهای که قانون برایش اجازه میداد، اعلام تاریخ برگزاری انتخابات را به تعویق انداخت و در اوایل ماه اپریل بالاخره ماشه را کشید.
در جریان شش هفته مبارزات انتخاباتی لحظات ماندگاری خلق شدند: آقای آلبانیزی در روز اول کمپین نتوانست نرخ بیکاری آسترالیا را به یاد بیاورد و آقای موریسن در حالی که توسط دوربین رسانهها دنبال میشد، هنگام بازی کردن فوتبال با یک کودک در تاسمانیا او را زیر گرفت که به لحظه «بولدوزر» معروف شد.
لحظه افتادن نخستوزیر پیشین اسکات موریسن بر روی کودکی در زمین فوتبال دِوونپورت استرایکرز در روز ۳۸ام مبارزات انتخاباتی ۲۰۲۲ Source: AAP / Mick Tsikas
آقای آلبانیزی به عنوان سیویکمین نخستوزیر آسترالیا سوگند یاد کرد و تبدیل به اولین نخستوزیر بدون نام خانوادگی آنگلوساکسون شد.
پیروزی کارگر منجر به تصمیمی سرنوشتساز برای خانواده پناهجوی نادسالینگام شد. این خانواده جوان تامیل سریلانکایی بعد از چهار سال سرگردانی در بازداشتگاههای مهاجرت آسترالیا در نهایت در ماه جون به روستای بیلوویلا در کوینزلند مرکزی برگشت.
انتخابات فدرال آسترالیا از این لحاظ نیز تاریخساز بود که منجر به تشکیل پرتنوعترین مجلس در تاریخ کشور شد. در این انتخابات حضور زنان، بومیان و رنگینپوستان در پارلمان آسترالیا به سطح بیسابقهای افزایش یافت.
همچنین در انتخابات فاطمه پیمان به عنوان نخستین نماینده افغانتبار و باحجاب به سنای آسترالیا راه یافت.
در اوایل سال، دومین فصل متوالی لالینا بارندگیهای بیوقفهای را برای بخشهایی از کشور به ارمغان آورد.
در ماه فبروری، یکی از بزرگترین سیلها در تاریخ معاصر آسترالیا، شهر لیزمور نیوساوتولز زیر گرفت و صدها نفر را آواره ساخت.
این رویداد نادر آبوهوایی چهار هفته بعد در لیزمور تکرار شد و سپس دامنه بارندگی به سایر بخشهای کشور نیز گسترش یافت که منجر به جاری شدن سیلهای گسترده در بخشهایی از نیوساوتولز، ویکتوریا، تاسمانیا و کوینزلند گردید.
این کانگوروی جوان که در حال فرار از سیل در کیالا، ویکتوریا، در حصاری گیر افتاده بود، بعد از سیل پوشیده در گل پیدا شد. Source: Supplied / Kirsty Ramadan
مردی در حال قایقسواری در آب سیل در ماریبیرنانگ Source: AAP / James Ross
کاسیوس تروی حین بازگشت از مکتب به خانه مورد حمله قرار گرفت و پس از گذراندن ۱۰ روز در حالت کما در شفاخانه جان داد.
هزاران نفر برای ابراز همبستگی و ادای احترام به این پسر ۱۵ ساله در سراسر آسترالیا به خیابان آمدند.
یک مراسم شمعافروزی برای یادبود از کاسیوس تروی در میدان کینگ جورج در بریزبین Source: AAP / Darren England
در جهان چه رخ داد؟
ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه، در نخستین ساعات ۲۴ فبروری ناقوس بزرگترین جنگ ۲۰۲۲ را به صدا درآورد و دستور حمله به اوکراین را زیر عنوان «عملیات نظامی ویژه» صادر کرد.
ولودیمیر زلنسکی، رییس جمهور اوکراین، با ترجیح دادن قرار بر فرار، پوشیدن لباس رزم برای دفاع از کشورش و نشان دادن ویرانیهای جنگ به جهان، محبوب جهانیان شد.
در طول سال، خانهها و زیرساختهای حیاتی اوکراین زیر باران موشک ویران گردیدند و نیروهای روسی متهم به ارتکاب جنایات جنگی شدند. در نتیجه، بیش از هفت میلیون اوکراینی آواره کشورهای دیگر شدند.
رییس جمهور زلنسکی در جریان اولین دیدار خود از خرسون پس از خروج نیروهای روسیه Source: Getty / Narciso Contreras
اسمیت به خاطر این کارش برای مدت ۱۰ سال از اشتراک در مراسمهای اسکار محروم شد.
ویل اسمیت (راست) هنگام اهدای جایزه بهترین فیلم مستند برنده اسکار در ماه مارچ، مجری مراسم کریس راک را روی صحنه با سیلی زد. Credit: Chris Pizzello/AP
این تصمیم آمریکا را بهشدت به دو دسته تقسیم کرد؛ برخی از ایالت ها به مخالفت با این تصمیم برخاستند و شماری دیگر از آن استقبال کردند.
معترضان در برابر دیوان عالی در واشنگتن دیسی در ماه می Source: SIPA USA / CNP/PA/Alamy
در بریتانیا، استعفای دهها وزیر بعد از افشای رسواییهای دولت بوریس جانسون، این سیاستمدار جنجالی را مجبور کرد از سمت نخستوزیری کنارهگیری کند.
سپس حزب حاکم محافظهکار بریتانیا لیز تراس را به عنوان جانشین جانسون انتخاب کرد که در مجموع توانست ۴۴ روز در قدرت بماند. این هرجومرج سیاسی در نهایت با استعفای تراس و سپرده شدن زمام امور به ریشی سوناک، اولین نخستوزیر رنگینپوست بریتانیا، پایان یافت.
ریشی سوناک پنجمین نخستوزیر بریتانیا در شش سال است. Credit: Dan Kitwood/Getty Images
معترضان خشمگین خانه نخستوزیر رانیل ویکرمسینگه را به آتش کشیدند و در عمارت گوتابایا راجاپاکسا، رییس جمهور سابق، که برای جلوگیری از ناآرامی از کشور گریخت، مهمانی برپا کردند.
سپس بزرگترین خبر سال از بریتانیا آمد. در ۸ سپتامبر، ملکه الیزابت دوم، طولانیترین فرمانروای بریتانیا، در سن ۹۶ سالگی درگذشت.
تجمع مردم در بیرون از کاخ باکینگهام در لندن پس از مرگ ملکه الیزابت دوم Source: AAP / PA
پسر بزرگ او، شاه چارلز سوم، به سلطنت رسید و همچنین رییس جدید دولت آسترالیا شد.
بازهم در ماه سپتامبر، مرگ مهسا امینی ۲۲ ساله که به اتهام نقض قوانین پوشش اسلامی توسط گشت ارشاد بازداشت شده بود، منجر به اعتراضها سراسری در ایران شد.
اعتراضهای گوناگون ایرانیان در برابر خشونت رژیم استبدادی مذهبی کشورشان، توجه جهانیان را جلب کردند و مردم در سراسر جهان با آنها ابراز همبستگی کردند.
معترضان ایرانی در برابر کنسولگری ایران در استانبول، ترکیه. Source: AAP / Sipa USA
در بزرگترین خبر فناوری سال، ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا، شرکت تویتر را به قیمت گزاف ۴۴ میلیارد دالر در ماه اکتبر خریداری کرد.
آقای ماسک پس از خریداری این رسانه اجتماعی تأثیرگذار، دست به اخراج دستهجمعی کارمندان، پولی ساختن تیکهای آبی و بازگرداندن حسابهای کاربری ممنوعه، مانند حساب دونالد ترامپ، زد.
او در ماه دسامبر با راهاندازی یک نظرسنجی از کاربران پرسید که آیا باید از سمت مدیرعاملی تویتر کنار برود یا خیر. اکثر کاربران رای به کنارهگیری او دادند و در نتیجه آقای ماسک اکنون در جستوجوی یک مدیرعامل جدید است تا احتمالاً از سال ۲۰۲۳ کنترل تویتر را بر عهده بگیرد.
در اواخر سال، شاهد موج بیسابقه از نافرمانی مدنی در برابر تدابیر سختگیرانه کووید-۱۹ دولت چین بودیم.
صدها نفر در سراسر کشور در اعتراض به سیاست معروف 'کوویدصفر' رییس جمهور شی جینپینگ به خیابانها آمدند. در نهایت، دولت چین اعلام کرد که دیگر این سیاست را دنبال نمیکند.
معترضان به تدابیر سختگیرانه ضدکرونای دولت چین در حال شعار دادن و حمل کاغذهای سفید در پکن Source: AP / Ng Han Guan
این گروه بنیادگرای اسلامی که بعد از به قدرت رسیدن در اواسط ماه آگوست ۲۰۲۱ آموزش دختران فراتر از صنف ششم را ممنوع کرده بود، این بار به دانشگاهها دستور داد که تا امر ثانی جلو ورود زنان به صنفهای درسی را بگیرند.
چند روز بعد، این گروه اشتغال زنان در موسسات داخلی و بینالمللی را ممنوع کرد که منجر به تعلیق فعالیتهای چند سازمان بینالمللی در این کشور شد.
یک جنگجوی طالبان در کابل، ۲۶ دسامبر ۲۰۲۲ Source: AAP / Ebrahim Noroozi
در دنیای ورزش چه رخ داد؟
آسترالیا سال ۲۰۲۲ را در اوج شیوع سویه اومیکرون آغاز کرد که منجر به افزایش گسترده مبتلایان و بازگشت محدودیتهای کرونایی در سراسر کشور شد.
ساکنان ملبورن که در سال ۲۰۲۱ طولانیترین قرنطینه کووید-۱۹ جهان را پشت سر گذاشته بودند، بار دیگر با محدودیتهایی روبهرو شدند.
در همین گیرودار، در پنج جنوری، نواک جوکوویچ، ستاره تنیس، برای شرکت در مسابقات اوپن آسترالیا وارد ملبورن شد. نیروی مرزی آسترالیا ویزه آقای جوکوویچ را به دلیل عدم پیروی از الزامات واکسیناسیون کرونا لغو و او را به بازداشتگاه مهاجرت منتقل کرد.
نواک جوکوویچ، تنیسباز صرب، پس از لغو ویزهاش چند شبانهروزی را در کنار پناهجویان بازداشتی در پارک هوتل ملبورن گذراند. Source: AAP / James Ross
این تنیسباز شمارهیک پیشین جهان که خود را در برابر کووید-۱۹ واکسینه نکرده بود، تصمیم لغو ویزه خود را در محکمه استیناف فدرال به چالش کشید،
در ماه مارچ، درگذشت شین وارن، اسطوره آسترالیایی کریکت، هواداران این ورزش را در سوگ فرو برد. آقای وارن در ۵۲ سالگی به دلیل آنچه حمله قلبی خوانده شد، در هوتلی در تایلند درگذشت.
فرزندان شین وارن در مراسم یادبود او در میدان کریکت ملبورن Credit: AAP Image/Joel Carrett & AAP Image/James Ross
در ماه نوامبر، بزرگترین رویداد ورزشی سال از راه رسید: جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲.
بيشتر بخوانيد
چهار چیزی که از فینال جام جهانی آموختیم
بازیکنان تیم ملی آرجانتین در حال شادی پس از قهرمانی در جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ Credit: TASS/Sipa USA
آرجانتین با پیروزی میخکوبکننده بر فرانسه بعد از ۳۶ سال قهرمان جام جهانی شد و لیونل مسی جایگاه خود را به عنوان بزرگترین پدیده تاریخ فوتبال تثبیت کرد.