مراکش پس از درهم کوبیدن تیمهای سنگینوزن اسپانیا و بلجیم/بلژیک در مراحل گروهی و یکهشتم نهایی، در مرحله یکچهارم نهایی در آخرهفته گذشته پیروزی شگفتیآور ۱-۰ مقابل پرتگال را رقم تا در نیمهنهایی حریف مدافع عنوان قهرمانی جام جهانی، فرانسه، شود.
موفقیت این تیم شمال آفریقایی همه را غافلگیر کرده است. وقتی ستاره کامرونی ساموئل اتوئو پیشبینی کرد که مراکش به فینال جام جهانی صعود میکند، در دنیای آنلاین همه به او خندیدند.
پیشبینی اتوئو مبنی اینکه کامرون فینالیست دیگر آفریقایی خواهد بود، به واقعیت نپیوست و تیم او در مرحله گروهی حذف شد.
در آستانه دیدار نیمهنهایی مراکش با فرانسه در صبح پنجشنبه (به وقت شرق آسترالیا)، ۱۰ نکته وجود دارند که شاید درباره شیران اطلس و کشورشان ندانید.
۱. 'قاتلان غولپیکر'
تیم ملی مراکش در این جام جهانی باربار بر بادهای مخالف فایق آمده و نخستین تیم آفریقایی است که تا این مرحله پیش رفته است.
هواداران تیم مراکش پس از پیروزی این تیم مقابل پرتگال در مرحله یکچهارم نهایی Source: Getty / NurPhoto
اما شیران اطلس تحت رهبری فوقالعاده مربی فرانسویتبار خود ولید رگراگی ایدههای دیگری در سر داشتند.
آنها تساوی ۰-۰ در بازی افتتاحیه خود مقابل کرواسیا در ۲۳ نوامبر را پنج روز بعد با پیروزی تکاندهنده ۲-۰ بر بلجیم دنبال کردند. مراکش بازی نهایی مرحله گروهی خود مقابل کانادا را ۲-۱ برد و با ۷ امتیاز- دو امتیاز بیشتر از کرواسیا- صدرنشین گروه خود شد.
بلجیم که در ۲۰۱۸ به نیمهنهایی راه یافته بود، راهی خانه شد.
در مرحله یکهشتم نهایی، مراکش به مصاف اسپانیا رفت و بعد از تساوی ۰-۰ بازی، با پنالتی قهرمان جام جهانی ۲۰۱۰ را از دور خارج کرد. بدین ترتیب، شیران اطلس به قلمرو جدیدی پا گذاشتند؛ آخرین بار این تیم در جام جهانی ۱۹۸۶ در مکسیکو تا یکهشتم نهایی پیش رفته بودند.
مراکش با پیروزی غافلگیرکننده ۱-۰ خود مقابل پرتگال در مرحله یکچهارم نهایی، به شانس ابرستاره فوتبال کریستیانو رونالدو برای افزودن قهرمانی جام جهانی به کارنامه درخشانش پایان داد. این ابرستاره کهنهکار تا زمان برگزاری جام جهانی بعدی ۴۱ ساله خواهد شد.
اشرف حکیمی از مراکش بعد از به ثمر رساندن پنالتی پیروزی مقابل اسپانیا. Source: Getty / Alexander Hassenstein
۲. رمز موفقیت؟
داشتن حمایت حضوری عزیزان شاید یکی از اسرار موفقیت تیم مراکش در جام جهانی امسال باشد.
گزارش شده است که به تمام بازیکنان تیم مراکش اجازه داده شده بود اعضای خانواده خود را برای حضور در بازیهای جام جهانی قطر انتخاب کنند.
اخیراً عکسها و ویدیوهایی که نشان دادند اشرف حکیمی با عجله به سوی مادرش میرود تا پیروزی تیم خود مقابل بلجیم را با او جشن بگیرد، تمام جهان مجازی را فرا گرفتند.
ولید رگراگی وقتی کمتر از سه ماه مانده به شروع جام جهانی سرمربیگری شیران اطلس را در دست گرفت گفت: «موفقیت ما بدون والدین مان امکانپذیر نیست.»
۳. عرب یا آفریقایی؟
دو گروه اصلی مردمی در مراکش بربرها (مردم بومی شمالغربی آفریقا) و اعراب (که در قرن هشتم مراکش را فتح و اسلام را گسترش دادند) هستند.
این مسأله که آیا مراکش یک کشور آفریقایی است یا عربی، از مدتها بدینسو مورد بحث بوده، زیرا این کشور از نگاه جغرافیایی در آفریقا واقع شده، اما از نظر فرهنگی به خاورمیانه نزدیک است.
بيشتر بخوانيد
۱۰ نکته در مورد قطر که شاید شما را شگفتزده کند
در حالی که عربی و بربری دو زبان رسمی این کشور هستند، فرانسوی نیز به طور گسترده صحبت میشود.
مراکش در دورههای زمانی مختلف توسط رومیها، اعراب، فرانسویها و اسپانیاییها اداره میشده است که همگی در شکلگیری فرهنگ متنوع این کشور، از جمله غذا، لباس و معماری، کمک کردهاند.
در حالی که اعضای این تیم برای جشن گرفتن پیروزی خود پرچم فلسطین را به اهتزاز درآوردند، موفقیت شان باعث شده که بسیاریها آنها را «افتخار آفریقا» بنامند.
هواداران شیران اطلس پیروزی تیم شان مقابل پرتگال را در رباط، پایتخت مراکش، جشن گرفتند. Source: Getty / Fadel Senna/AFP
۴. چرا تیم مراکش را شیران اطلس میگویند؟
هواداران تیم مراکش گاهی اوقات تیشرتهایی را میپوشند که نشان شیر روی آن حک شده است.
شیر اطلس که به نامهای شیر بربری، شیر بربر یا شیر آفریقای شمالی نیز شناخته میشود، در دهه ۱۹۶۰ در مراکش و اطراف آن منقرض شد. اعتقاد بر این است که این شیر یک گونه متمایز بود.
آزمایشهای ژنتیکی که بعد از انقراض نسل آن صورت گرفته نشان میدهند که این شیر در واقع اصالت آسیایی داشته است.
نام شیران اطلس از شیرانی گرفته شده که زمانی سلطان قسمتهای شمالی آفریقا بودند. Source: AAP / Mohamed Messara/EPA
۵. از مطلقه تا مشروطه
نام رسمی این کشور در واقع 'پادشاهی مراکش' است و مانند بریتانیا، یک پادشاهی مشروطه است و خانواده سلطنتی دارد.
شاه محمد ششم در سال ۱۹۹۹ پس از مرگ پدرش، شاه حسن دوم، به سلطنت رسید.
بعد از 'بهار عربی' که نظام شاهی را به چالش کشید، در سال ۲۰۱۱ یک همهپرسی در مراکش برگزار شد که منتج تشکیل سلطنت پارلمانی گردید. اما منتقدان گفتهاند که نظام جدید کمک چندانی به کاهش قدرت نخبگان حاکم نکرده است.
۶. مراکش ارتفاعات برفگیر دارد
در حالی که گردشگران با تصور گردش در 'سوکها' (بازارهای محلی) و دیدن مناظر صحرای بزرگ آفریقا و نخلستانها به مراکش میروند، این کشور زمینهای اسکی نیز دارد.
قلههای بلند کوههای اطلس در بخشهایی از سال لباس برفی بر تن دارند.
پیست اسکی 'اوکاییمدن' در ارتفاعات ۲۶۰۰ تا ۳۲۰۰ متری واقع شده است.
۷. پایتختها
بسیاریها به اشتباه فکر میکنند که شهر مراکش پایتخت مراکش است، در حالی که در واقع شهر رباط مرکز این کشور است.
مراکش برای حدود ۲۰۰ سال عنوان پایتخت را داشت و البته شهرهای دیگری نیز برای مدتی این عنوان را داشتهاند.
رباط از سال ۱۹۱۲ بدینسو پایتخت مراکش بوده است.
شهر منارهها و گنبدهای زیبا، فاس، بیش از یکبار پایتخت بوده و مکناس که در اصل یک شهرک نظامی بود نیز مدتی این عنوان را داشته است.
در یک مرحله شهر فاس پایتخت مراکش بوده است Source: Getty / Maremagnum
۸. غذای ملی
غذای ملی مراکش 'کوسکوس' (couscous) است. این غذا به طور سنتی از گوشت، سبزیجات و نوعی گندم به نام سمولینا تهیه میشود.
مراکشیها از گوشت گوسفند، بره، بز، مرغ و گاو اغلب با چاشنی ادویههایی مانند دارچین، زنجبیل و زعفران در غذاهای شان استفاده میکنند.
خوراکی کوسکوس در رستورانی در شهر مراکش Source: Getty / Peter Bischoff
۹. خانه قدیمیترین نهاد آموزشی جهان
مراکش خانه قدیمیترین نهاد آموزشی در جهان است.
کتاب 'الکارائوئین' (Al-Karaouine) را به عنوان قدیمیترین نهاد آموزشی موجود و دایماً فعال در جهان ثبت کرده است.
'الکارائوئین' که اکنون تبدیل به دانشگاه شده است، در سال ۸۵۹ میلادی در شهر فاس تأسیس شد و مطابق ، این مرکز هنوز از روشهای سنتی آموزشی استفاده میکند، طوری که دانشجویان دور معلمان حلقه میزنند.
'الکارائوئین' در شهر فاس قدیمیترین نهاد آموزشی در جهان است. Credit: DEA / 2 P/De Agostini via Getty Images
۱۰. نقطه صفر مرزی
موفقیت مراکش در فوتبال این کشور را در محراق توجه قرار داده است و میتواند در سالهای آینده آن را وارد نقشه کانونهای گردشگری جهان کند.
اما نکته جالبی در مورد نقشه مراکش وجود دارد- این کشور در نقطه شمالی خود یکی از کوتاهترین مرزهای بینالمللی جهان را دارد.
مراکش در نقطه شمالی خود یک مرز هشت کیلومتری با شهر خودمختار اسپانیا، سئوتا، دارد.
این منطقه و یک منطقه دیگر اسپانیایی (ملیلا) که در امتداد همان ساحل شمالی مدیترانه واقع شده، تنها مرزهای زمینی بین آفریقا و اتحادیه اروپا هستند.