Hầu hết các bệnh ung thư da là do tiếp xúc quá nhiều với tia cực tím (Ultraviolet - UV) từ mặt trời.
Ai cũng có thể bị ung thư da, nhưng một số người có nguy cơ cao hơn những người khác, nhất là những người thường làm việc ngoài trời, có da sáng màu, có số lượng nốt ruồi tăng bất thường, hệ miễn dịch suy giảm, tiền sử gia đình có ung thư hắc tố da.
Nếu có bất kỳ đốm đáng ngờ nào trên da, hãy tham khảo ý kiến của chuyên gia như bác sĩ gia đình hoặc bác sĩ chuyên khoa da liễu.
Một cách dễ dàng để nhớ và tự kiểm tra da với các đặc điểm chung của khối u ác tính là theo thứ tự chữ cái ABCDE, trong đó ABCDE là viết tắt của:
- A- asymmetry - hình dáng tổn thương da không đều, không đối xứng.
- B- border - ranh giới không rõ ràng
- C- colour - màu sắc không đồng nhất
- D- diameter - đường kính trên 6mm
- E- elevation - tổn thương da nhô lên cao , gồ ghề, không bằng phẳng.
Phòng ngừa ung thư da
Hội đồng Ung thư Úc khuyến cáo 5 cách bảo vệ da khi chỉ số tia cực tím từ 3 trở lên bằng khẩu hiệu 5S, là viết tắt của các từ Slip, Slop, Slap, Seek, Slide.
- Slip on clothes - Mặc quần áo chống nắng, che càng nhiều da càng tốt, được làm từ vật liệu dệt, có màu tối để hấp thụ bức xạ tia cực tím.
- Slop on sunscreen - Thoa kem chống nắng có SPF30 hoặc cao hơn, thoa kem ít nhất 20 phút trước khi ra ngoài trời, thoa lại sau mỗi 2 tiếng đồng hồ hoặc thoa thường xuyên hơn nếu bơi hoặc đổ mồ hôi.
- Slap on a hat - Đội nón che nắng, đặc biệt nón rộng vành che mặt, mũi, tai và cổ.
- Seek shade - Tìm bóng râm che nắng như bóng cây, lều, nơi có mái che...
- Slide on sunglasses - Đeo kính mắt có tính năng bảo vệ mắt.
Quý vị có thể xem dự báo tia UV trên trang mạng của hoặc tải ứng dụng SunSmart miễn phí để xem thời gian cần chống nắng và mức độ tia UV hiện tại.
Cần phơi nắng bao nhiêu để đủ vitamin D mà không bị ung thư da?
Chúng ta cần vitamin D để giữ sức khỏe tốt, xương và cơ chắc khỏe. Vitamin D hình thành trong da khi da tiếp xúc với bức xạ UVB từ mặt trời.
Lượng ánh nắng mặt trời mỗi người cần để sản xuất vitamin D phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mức độ tia cực tím, loại da, lối sống, nơi ở, mùa, thời gian trong ngày và lượng da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
Vào mùa hè, phần lớn người ở Úc có thể duy trì mức vitamin D đầy đủ chỉ sau vài phút tiếp xúc với ánh sáng mặt trời trên mặt, cánh tay và bàn tay trong khoảng từ 10 giờ sáng đến 3 giờ chiều.
Vào mùa đông ở các vùng phía nam của Úc, nơi mức độ bức xạ UV ít hơn, mọi người có thể cần khoảng hai đến ba giờ tiếp xúc với ánh sáng mặt trời để có đủ vitamin D. Nhưng ở các vùng phía bắc của Úc thì mọi người chỉ cần tiếp xúc với nắng trong các hoạt động ngoài trời hàng ngày là có thể duy trì đủ vitamin D.
Nếu lo lắng về việc liệu quý vị có đủ vitamin D hay không, hãy nói chuyện với bác sĩ gia đình của quý vị.
Mời quý vị vào phần Audio hoặc xem Video để nghe Bác sĩ Eric Hưng Trần giải thích những biện pháp đơn giản mà mọi người ở Úc có thể áp dụng để giảm thiểu nguy cơ ung thư da.
Lưu ý: Thông tin chỉ mang tính tổng quát và có thể không phù hợp với hoàn cảnh của quý vị. Nếu có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào, quý vị hãy đến gặp GP hoặc chuyên gia y tế để được chẩn đoán cụ thể.
