Đứng đầu trong danh sách là cuộc họp Asean, nơi ông sẽ gặp gỡ một số các nhà lãnh đạo những nước láng diềng gần nhất.
Mậu dịch và ảnh hưởng của Trung quốc chiếm ưu tiên trong nghị trình thảo luận.
Đó là âm thanh của đội quân danh dự của Singapore, đón chào các nhà lãnh đạo thế giới, đến đây để chuẩn bị cho cuộc họp thượng đỉnh Asean 2 năm một lần, vào tuần nầy.
10 quốc gia thành viên của Asean, đại diện cho hơn nửa tỷ người sống trong khu vực.
Cuộc họp tạo ra cơ hội cho các nước thành viên thảo luận về những mối quan ngại chung, thế nhưng cũng là dịp cho các nhà lãnh đạo khu vực tăng cường quan hệ với các cường quốc tham dự nữa.
Khi Asean bắt đầu họp vào năm 1967, giáo sư chuyên về chính trị quốc tế của Đại học Tây Úc, ông Mark Beeson cho biết, đó là một nhóm tập hợp để đoàn kết lẫn nhau.
“Có những tình cảm hoang tưởng mạnh mẽ trong số những người ở phương Tây và trong số các chế độ không phải là Cộng sản trong vùng, mà chủ nghĩa Cộng sản đã quét sạch tất cả trước đó và rồi sụp đổ từng nước một".
"Tôi nghĩ chiến tranh Việt Nam thực sự thu hút sự quan tâm đến các quốc gia Đông Nam Á trong vùng và họ quyết định rằng, đó sẽ là ý kiến tốt đẹp, nếu các quốc gia không Cộng sản kết hợp cùng nhau và thành lập một tổ chức trong vùng”, Mark Beeson.
Các quốc gia tiên khởi thành lập nên Asean gồm có Thái Lan, Nam Dương, Mã Lai, Phi luật Tân và Singapore, rồi sau đó có thêm các nước gia nhập như Brunei, Lào, Việt Nam, Myanmar và Kam Pu chia.
Giáo sư Beeson nói rằng, 10 nước đã phát triển mối quan hệ chặt chẽ nhắm vào việc cải thiện vị thế của họ trên Diễn đàn thế giới.
“Có nhiều ngôn từ được phát biểu vào lúc bấy giờ về sự hợp tác và cải thiện quan hệ kinh tế và thiện chí vân vân".
"Thế nhưng tôi nghĩ mục tiêu thực sự là củng cố vị trí chiến lược của họ và cố gắng làm cho bản thân họ trở nên mạnh mẽ hơn một chút”, Mark Beeson.
Qua thời gian, ASEAN cũng cam kết cổ võ cho hoà bình và ổn định trong vùng, với các nước hội viên ký vào hiệp ước chống lại vũ khí nguyên tử và hầu hết đồng ý về một hiệp ước chống khủng bố.
Ông Scott Morrison sẽ cùng với 21 nhà lãnh đạo Asean và trên thế giới, tham dự cuộc họp thượng đỉnh tại Singapore, trong đó có Tổng thống Nga, ông Vladimir Putin và Thủ tướng Canada Justin Trudeau.
Phụ tá Tổng trưởng Phát triển Quốc tế và vùng Thái bình Dương, bà Anne Ruston cho rằng, chính phủ Úc hiện tìm cách thắt chặt mối quan hệ kinh tế và ngoại giao trong vùng.
“Trong nhiều năm, tình trạng cách biệt về địa lý của nước Úc đã đóng một vai trò lớn lao trên thế giới, thế nhưng với sự xuất hiện của các thị trường đặc biệt trong các lãnh vực kỹ thuật và phát minh, nước Úc nay tìm thấy có những thuận lợi chừng mực".
"Vì vậy không có gì quan trọng hơn là bảo đảm rằng, chúng ta nắm lấy các cơ hội tại Diễn đàn ASEAN”, Anne Ruston.
Thế nhưng trong quá khứ các nhà chỉ trích xem Asean là nói nhiều mà làm ít, do ước muốn có sự đồng thuận trong các quốc gia hội viên.
Giáo sư Beeson tiên đoán, các kế hoạch của nước Úc sẽ không đạt được nhiều trong mục đích.
“Không có nhiều thành quả thực sự diễn ra và suy đoán của tôi là, chuyện đó sẽ là vấn đề ngoại giao giữa Úc và nhóm các nước Asean, bởi vì khi đề cập đến các chính sách thực sự hành động cùng các sáng kiến, thì thật rất khó khăn để đạt được bất cứ sự đồng thuận nào”.
"Vì vậy họ có cảm tưởng bị coi khinh một cách khá dễ dàng, nên rất dễ để dẫn đến những hành động ngoại giao sai lầm”, Mark Beeson.
Ông Morrison hy vọng sẽ có cuộc gặp gỡ từng quốc gia, với ít nhất là 6 lãnh tụ then chốt trong vùng, do nước Úc đẩy mạnh lập trường của mình về mậu dịch và an ninh.
Cuộc họp đầu tiên có thể là với Tổng thống Nam Dương, ông Joko Widodo.
Úc và Nam Dương sẽ ký kết một thỏa ước tự do mậu dịch, thế nhưng quan hệ đã căng thẳng kể từ khi ông Morrison loan báo chính phủ của ông đang xem xét việc di chuyển Tòa Đại sứ Úc tại Israel về Jerusalem.
Lãnh tụ đối lập Bill Shorten thúc giục Thủ tướng hãy bỏ đi ý kiến nói trên.
“Yêu cầu về chính sách ngoại giao mà tôi nhắm vào chính phủ, và để cho mọi chuyện được tốt đẹp, là hãy ngưng chuyện thảo luận về việc dời Tòa Đại sứ từ Tel Aviv về Jerusalem".
"Chỉ có Guatemala và Mỹ là đề nghị dời Tòa Đại sứ của họ, đó là một vấn đề đã gây nhiều bất mãn trong vùng”, Bill Shorten.
Ông Morrison cũng tìm cách hàn gắn quan hệ thân hữu với các cường quốc cạnh tranh trên thế giới, trong đó Trung quốc là bạn hàng lớn nhất của Úc và Hoa kỳ là đồng minh thân cận nhất về an ninh .
Phân tích gia về quan hệ quốc tế tại đại học Latrobe là ông Nick Bisley cho biết, căng thẳng giữa Trung quốc và Mỹ thường phản chiếu đối với các quốc gia Asean.
“Vấn đề người ta đối diện với Asean hiện nay, là làm sao để chọn một chỗ cho tổ chức nầy, như là một nhóm tìm cách độc lập, muốn trở thành bạn bè thân thiết với mọi người, trong thời gian mà hai cường quốc quan trọng nhất trong vùng và cả thế giới, công khai xem nhau là những kẻ thù của nhau”.
Thế nhưng Tổng thống Hoa Kỳ, ông Donald Trump hiện né tránh cuộc họp thượng đỉnh.
Vào lúc mà Trung quốc và Hoa kỳ hiện tranh giành ảnh hưởng trong vùng, giáo sư Bisley cho rằng Trung quốc sẽ lợi dụng sự vắng mặt của ông Trump.
“Trung quốc xem việc vắng mặt ông Trump và cả trong tính cách bốc đồng của ông ta, thế nhưng lại thiếu sự chú tâm vào vùng nầy, đó là một cơ hội thực sự để bành trướng ảnh hưởng của Trung quốc trong vùng”.
Cuộc họp thượng đỉnh Asean là cuộc họp đầu tiên trong 3 cuộc họp thượng đỉnh mà ông Scott Morrison sẽ tham dự trong 3 tuần lễ sắp tới, và lần đầu tiên ông xuất hiện trên Diễn đàn thế giới với tư cách một Thủ tướng,
Trong khi ông cố gắng hàn gắn các quan hệ. Giáo sư Beeson nói rằng ông nầy nên tránh gây ra những lầm lỗi.
“Nói về những thành tựu, tôi nghĩ sẽ không có những nét đặc biệt hay nói đến chuyện sai trái hoặc gây sốc cho mọi người, bởi vì có rất nhiều thương thảo có tính cách rât nhạy cảm trong số các quốc gia Asean, về tầm quan trọng của chủ quyền quốc gia, về lập trường ngoại giao".
"Vì vậy họ có cảm tưởng bị coi khinh một cách khá dễ dàng, nên rất dễ để dẫn đến những hành động ngoại giao sai lầm”, Mark Beeson.
Thêm thông tin và cập nhật Like
Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại
Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại
