DISCLAIMER – Các thông tin chỉ có tìm cách tổng quát. Các trường hợp riêng biệt của quí vị nên gặp bác sĩ gia đình hay chuyên viên y tế.
Cholesterol cần có để duy trì hoạt động sống, tạo các hormon như kích thích tố nữ hay kích thích tố nam cũng như tạo ra các tế bào.
Không chỉ người cao niên mà cả người trung niên cũng có thể mắc phải, do đó cần hiểu rõ để tránh tình trạng không may xảy ra như cao máu, tai biến hay sỏi túi mật.
SBS: Nhân tuần lễ Nâng Cao Nhận Thức về Big C, tức là Cholesterol, có loại tốt và loại xấu phải không ạ?
Bác sĩ Võ Văn Phước – Cholesterol là loại mỡ nằm trong tế bào của động vật, trong đó có con người. Nó rất quan trọng trong tiến trình biến dưỡng của cơ thể, tạo ra những kích thích tố, mật và vitamin D.
Nếu dư thừa lại không tốt vì chúng di chuyển trong cơ thể bằng 2 thành phần khác nhau.
Loại Low Density Lippoprotein hay viết tắt là LDL thuộc dạng nhẹ và được xem là xấu. Nếu chất nầy có nồng độ cao trong máu có thể làm cho tắt nghẽn mạch máu do đóng tất cả các thành của mạch máu, do đó làm giảm sự di chuyển của máu lên nuôi não.
Người cao tuổi với tế bào lão hóa, có ảnh hưởng không tốt lên tim mạch.
Loại High Density Lippoprotein hay viết tắt là HDL được xem là loại mỡ tốt, do chúng tìm cách làm giảm bớt cholesterol thặng dư trong tế bào, làm ít nguy cơ bị tai biến, do nhồi máu cơ tim.
Đó là 2 loại cholesterol khác nhau.
SBS: Làm thế nào để giảm cholesterol xấu và gia tăng loại mỡ tốt?
Bác sĩ Võ Văn Phước - Có nhiều cách
Trước nhất là thử máu mới biết được. Bình thường một người khỏe mạnh thì Hội Tim Mạch Úc Châu cho là 5 mm/lít đến 5.5. Nếu cao thì có thể có các yếu tố bệnh khác như cao máu, tiểu đường, hút thuốc thường bị tai biến hay heart attack tùy theo mức độ, do đó cần điều trị cholesterol. Nhiều bệnh nhân sau khi mổ tim, cần giữ mức dưới 3 nhưng lý tưởng nhất là 2mm/lít.
Thế nhưng bệnh nhân bệnh tim vào viện đổ thông tim, bệnh viện cho loại thuốc trị cholesterol rất cao, chẳng hạn như Lipitor 80mg mà bệnh nhân bình thường chỉ uống độ 10mg mà thôi.
Người ta thường có câu nói là ‘Thần khẩu hại xác phàm’, tức là ăn uống tạp nhạp do nhiều yếu tố.
Ở Việt Nam mọi người thường rất gầy ốm, qua Úc ăn uống đầy đủ khiến cho người béo phì hay mập ra, có nguy cơ bị tiểu đường do ăn nhiều cơm hay các chất carbohydrate rất nhiều.
Do đó phải suy nghĩ nên ăn như thế nào, vừa đủ no và không ăn cố. Thức ăn có nhiều trái cây tươi, các loại hạt, củ, rau, đậu và tránh thịt mỡ vốn làm cho mức độ cholesterol cao. Cần ăn nhiều cá và mỡ cá vì mỡ cá có HDL, ngoài ra những thực phẩm có Omega 3 như cá hồi.
Ở Âu Châu đặc biệt là tại Địa Trung Hải, người ta ăn các loại gọi là ‘Thức Ăn Địa Trung Hải’ rất tốt cho tim mạch như tại Ý, Hy Lạp, vùng Balkan họ ăn nhiều rau đậu, nhiều cá và đậu nành khiến cholesterol giảm sụt.
Việc ít ăn thịt, bỏ hút thuốc khiến tỷ lệ cholesterol tốt hơn, trong khi đó ăn nhiều rau đậu, giúp tỷ lệ tốt cholesterol tốt hơn, do đó nên ăn nhiều rau, đậu, cải nhiều hơn.
Ở Việt Nam thời bao cấp, thịt mắc tiền nhưng rau rẻ. Sang Úc thì ngược lại, nên nhiều người ăn thịt và chuyện nầy không tốt mà ăn rau mới tốt hơn. Ngoài ra không ă n nhiều cơm, bún, mì vì có nhiều carbohydrate nhiều chất đường khiến cho chỉ số đường tăng cao.
Vì vậy mọi người nên tránh, vì đường khiến cho nguy cơ tiểu đường nhiều hơn.
Ngoài ra phải hoạt động, vận động như đi bộ mồi ngày ít nhất từ 20 đến 30 phút, từ 2 đến 3 kí lô mét mỗi ngày tương đương với 10 ngàn bước.
Một điều nữa là cố gắng bỏ thuốc lá, có thể dẫn đến bệnh tim mạch, ung thư , hư hại phổi.
Còn rượu làm suy gan, mất trí nhớ do đó nên bỏ thuốc lá và rượu để cho sức khỏe được tốt hơn.
SBS: Làm sao loại trừ cholesterol xấu một cách nhanh chóng, có loại thuốc nào hiện nay không?
Bác sĩ Võ Văn Phước- Y tế phát triển nhanh chóng, nếu nói chuyện cách nay 20 năm, có những công trình nghiên cứu và phát triển tại Úc cũng như những loại thuốc được sử dụng tại Úc.
Tuy nhiên giá thành rất đắt và chính phủ chỉ tài trợ cho những người bị bệnh thôi nếu có mỡ xấu trong cơ thể..
Vấn đề là nên phòng bệnh, ăn uống đúng cách sẽ không lên cân và đó là primary prevenion tức là phòng ngừa căn bản.
Còn secondary prevention hay phòng ngừa kế tiếp là giảm mỡ xấu trong cơ thể bằng thuốc men và không ỷ lại.
SBS:Làm sao có thuốc tăng mỡ tốt cho con người, ngoài chuyện dinh dưỡng?
Bác sĩ Võ Văn Phước - Vấn đề trong vòng nghiên cứu, chưa được sử dụng trên toàn thế giới, Cơ quan Kiểm soát Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ tức FDA cũng nghiên cứu một sộ thuốc.
Tại Úc cũng có công trình nghiên cứu của TGA, tuy nhiên cần các cuộc thử nghiệm trên động vật và phải được cơ quan nầy chấp nhận mới được bán ra thị trường.
Hy vọng mọi chuyện sẽ khá hơn, trong khi đó chế độ dinh dưỡng tốt thisẽ khiến cho cholesterol xấu và cholesterol tốt cao lên.
Theo Hiệp hội Tim Mạch Úc Châu National Heart Foundation NFH, nếu giữ cho cholesterol xấu ở mức 1,8 mg/lít, trong khi có người với cholesterol xấu có thể ở mức số 3 và có thể có nhiều nguy cơ.
NFH khuyên nếu bệnh nhân có vấn đề, thì hãy điều trị ngay, ngoài chế độ ăn uống điều độ, cùng với tập thể dục và nếu có những trở ngại thì nên gặp bác sĩ gia đình.