Các chuyên gia y tế kêu gọi chính phủ mở rộng việc xếp hạng về mức độ lành mạnh và tốt cho sức khỏe của chuỗi nhà hàng thức ăn nhanh, được thể hiện qua các ngôi sao, hay còn gọi là health star ratings.
Hầu hết ai cũng biết rằng những chiếc bánh muffins và ly sữa iced chocolate chứa quá nhiều đường và không hề tố cho sức khỏe. Người tiêu thụ chỉ nên thỉnh thoảng ăn các loại thức ăn. Thế nhưng nếu hai món ăn này được đánh giá bằng ½ ngôi sao, chắc hẳn chúng ta sẽ suy nghĩ thật kỹ trước khi ăn.
Các nhà nghiên cứu từ Viện Y tế Thế giới và Hội đồng Ung thư NSW đã áp dụng hệ thống đánh giá sức khỏe qua các ngôi sao y hệt như trên thực phẩm đóng gói tại các siêu thị , với 1530 thực đơn tại 13 chuỗi nhà hàng thức ăn nhanh và phát hiện ra Gloria Jean's có rating thấp nhất là hai ngôi sao. Tiếp theo là McCafe và Muffin Break.
Họ đã tìm thấy 41% các sản phẩm của Gloria Jean và 30% các mặt hàng thức ăn tại Muffin Break - có chứa đến một nửa lượng năng lượng mà một người lớn trung bình được đề nghị hàng ngày – do đó hai chuỗi cửa hàng thức ăn nhanh này chỉ đạt dưới 1,5 ngôi sao.
Tiến sĩ Elizabeth Dunford của Viện nghiên cứu George kêu gọi chính phủ mở rộng kế hoạch xếp hạng về mức độ lành mạnh cho sức khỏe với các nhà hàng thức ăn nhanh, để người tiêu dùng có thể so sánh và lựa chọn những cửa hàng tốt cho sức khỏe hơn. Hành động này sẽ thúc đẩy các công ty cải tổ thực đơn của họ một cách tốt hơn.
Tiến sĩ Elizabeth Dunford nói: "Việc này nên được thực hiện giống như đối với thực phẩm đóng gói, chúng tôi phát hiện ra là ngay cả trong những dây chuyền kém nhất, vẫn có những lựa chọn thay thế lành mạnh hơn, và việc xếp hạng về sức khỏe sẽ giúp người tiêu thụ có thể nhận ra được khi họ chọn món trên thực đơn”.
"Người tiêu thụ không khờ khạo chút nào, họ biết bánh kem không phải là thực phẩm lành mạnh, nhưng nếu có một nửa ngôi sao đính trên bao bì, thì họ sẽ có thái độ dứt khoát hơn”.
Subway và Oporto giành được mức đánh giá cao nhất là 3.4 sao. Tuy nhiên, Subway đã vượt trội hơn so với chuỗi nhà hàng Oporto của Bồ Đào Nha vì có tỷ lệ phần trăm các sản phẩm (83%), được đánh giá với hơn 3.5 ngôi sao.
Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh: "Cả hai cửa hàng đều có các thực đơn với bánh sandwich hoặc bánh mì kẹp với các loại thịt nướng.
"Trong khi đó, các quán cà phê Gloria Jean's, Muffin Break và McCafe có số lượng lớn nhất các sản phẩm bị đánh giá là không lành mạnh, thực đơn của các cửa hàng này gồm các bánh ngọt và thức ăn có nhiều chất béo bão hòa và đường."
Các nhà nghiên cứu đã thúc đẩy một "hệ thống ký hiệu tiêu chuẩn duy nhất cho sức khỏe người tiêu thụ trên tất cả các loại thực phẩm tươi sống, đóng gói và nhà hàng."
Tuy nhiên, hệ thống đánh giá ngôi sao đã bị chỉ trích rộng rãi. Các công ty thực phẩm cho rằng cần phải tính toán nhiều tiêu chuẩn hơn, trong khi đó, các cơ quan bảo vệ cho người tiêu thụ cáo buộc các nhà hàng đang cố tình gây nhầm lẫn và lừa dối người tiêu thụ về thời gian bán các mặt hàng được giảm giá.
Giáo sư Bruce Neal của Viện nghiên cứu George, người thừa nhận những thiếu sót này, cho rằng "đây thực sự là một hệ thống khá tốt, hầu như mọi lúc".
Ông nói: "Ngành kỹ nghệ thức ăn nhanh là một trong những lĩnh vực ít chịu ràng buộc về luật quảng cáo và được đầu tư nhiều nhất trên thế giới. Bây giờ chúng ta có một cơ hội để chống lại sự hỗn loạn của thị trường thức ăn nhanh, và chúng ta cần phải nắm lấy cơ hội này."
Nghiên cứu này được xuất bản trên tạp chí Appetite, phát hiện ra 42% tất cả các sản phẩm xếp hạng ½ ngôi sao đều thuộc về cửa hàng Muffin Break- bao gồm thức uống có đường, bánh quy và chocolate mousse.
Natalie Brennan, tổng giám đốc của Muffin Break, cho biết ba mặt hàng này chiếm ít hơn 0.1% doanh thu của cửa hàng và không được bán rộng rãi trên toàn nước Úc.
Bà Natalie nói: "Các loại bánh Muffin của chúng tôi bao gồm bánh không chứa gluten, ít chất béo và tinh bột thấp hơn. Thực đơn bổ sung mà chúng tôi đang phát triển cũng bao gồm bánh sandwich tươi, xà lách và các loại rau cuộn.
Người phát ngôn của Gloria Jean cho biết họ " hoàn toàn chấp nhận " ý tưởng hiển thị các ngôi sao sức khỏe trên thực đơn của cửa hàng.
Bà nói: "Chúng tôi tin tưởng vào việc giáo dục khách hàng và cung cấp cho họ tất cả các thông tin cần thiết để đưa ra quyết định mua hành”.
Một phát ngôn nhân của Bộ Y tế Liên bang cho biết trong khi việc mở rộng hệ thống dán nhãn không được xem xét ngay bây giờ, nhưng đây có thể là một phần thuộc kế hoạch 5 năm.
"Công việc hợp tác đang được tiến hành giữa Uỷ ban quản lý Thực phẩm và Hội đồng Tư vấn thuộc Bộ Y tế Úc để xem xét hiệu quả của chương trình dán nhãn cho các loại thức ăn”, ông nói.
Wendy Watson, thuộc Hội đồng ung thư của NSW nói rằng cơ quan này hỗ trợ việc mở rộng hệ thống xếp hạng mức độ tốt cho sức khỏe với các nhà hàng thức ăn nhanh.
Bà nói một trong ba trường hợp ung thư có thể phòng ngừa được và tình trạng thừa cân hoặc béo phì gia tăng đáng kể nguy cơ dẫn đến11 loại ung thư khác nhau.
Hệ thống ghi nhãn được giới thiệu vào năm 2014 để sử dụng cho thực phẩm siêu thị, đánh giá chúng từ 0,5 đến 5 sao dựa trên hàm lượng kJ, chất béo bão hòa, đường, natri, protein, chất xơ, trái cây và rau.
Nghiên cứu đã khảo sát 13 chuỗi nhà hàng gồm: Coffee Club, Crust, Domino, Gloria Jean, Hungry Jack, KFC, McCafe, McDonald's, Muffin Break, Oporto, Pizza Hut, Red Rooster và Subway.
