Cô Semontin, người Melbourne, lần đầu tìm đến sự giúp đỡ về mặt sức khỏe tâm thần khi chỉ là một nữ sinh.
Nay cô đã ngoài 20 tuổi, và cô cho biết khi đó mình đã phải chống chọi với những áp lực trong chuyện học hành và tương lai.
“Tôi đã rất cô đơn, đồng thời bị mâu thuẫn về văn hóa giữa một bên là người Úc và một bên là người Bangladesh đạo Hindu,” cô kể lại với SBS News.
Nhưng sau khi gặp được một chuyên gia tâm lý, người không có cùng nguồn gốc văn hóa với cô, cô nhận ra họ không hiểu cô và không hiểu tình huống cô gặp phải.
“Lý do có thể là những rào cản văn hóa,” cô nói.
“Nếu tôi gặp được một người khác, chẳng hạn như người Nam Á mà cũng theo đạo Hindu thì có thể người đó đã giúp tôi giải quyết những thách thức mà tôi gặp phải.”
Một trang thông tin mới vừa được ra mắt vào thứ Bảy ngày 3/10 nhằm mục đích như vậy. Dự án HeartChat đã ra đời nhằm kết nối những di dân đang cần sự trợ giúp về mặt sức khỏe tâm thần với những chuyên gia có cùng nguồn gốc văn hóa hoặc ngôn ngữ với họ.
Dự án này cung cấp mọi thông tin, từ danh sách các chuyên viên tư vấn và các chuyên gia tâm lý, người nói cùng ngôn ngữ hoặc có chung nền văn hóa và tín ngưỡng với bệnh nhân, đồng thời cho phép đặt lịch hẹn, thông tin chi phí, và cả lựa chọn nếu muốn đặt hẹn qua điện thoại.
هارتچت حاوی معلوماتی چون زبان و باورهای مذهبی متخصصان نیز میباشد. Source: HeartChat.com.au
Đây là sáng kiến của bác sĩ thần kinh Judy Tang, bà là ủy viên của Uỷ hội Đa văn hóa Victoria, người đã cấp kinh phí cho dự án này.
Dự án này là kết quả của những kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe tâm thần của bà với tư cách là một bác sĩ châu Á.
“Tôi gặp nhiều bệnh nhân đã nói với tôi rằng, ‘Rất khó để tìm một người như bác sĩ, người có thể nói cùng ngôn ngữ và có thể chia sẻ về văn hóa. Tôi đã phải mất rất lâu mới có được cuộc hẹn này’,” Bác sĩ Tang, người nói tiếng Hoa phổ thông, cho biết.
“Tôi chỉ muốn việc tiếp cận dịch vụ hỗ trợ sức khỏe tâm thần trở nên dễ dàng và thuận tiện hơn cho cộng đồng chúng ta.”
Hỗ trợ thích hợp về mặt văn hóa
Đôi khi có ai đó để giãi bày mà không cần phải giải thích về những quy ước tôn giáo, những khác biệt văn hóa, khuynh hướng chính trị hoặc giới tính là một điều quan trọng, thậm chí có thể cứu mạng sống ai đó.
Bác sĩ Tang chia sẻ một câu chuyện về một chuyên viên tâm lý, người đã khuyên một bệnh nhân có nguồn gốc châu Á rằng “hãy làm việc đó cho bản thân bạn” khi khuyến khích họ tạo ra những thay đổi tích cực trong cuộc sống.
“Người bệnh nhân đó đã trả lời lại rằng, ‘Thực ra, vì tôi là người châu Á, nên nếu bác sĩ đó nói với tôi hãy thay đổi vì gia đình thì có thể sẽ hiệu quả hơn,” bác sĩ Tang kể.
Bà cũng nói rằng nhiều chuyên gia đã có những đề xuất thiếu hiểu biết do họ không hiểu về nền văn hóa.
Some of the professionals listed on HeartChat. Source: HeartChat.com.au
“Đáng tiếc là đôi khi các chuyên gia sức khỏe tâm thần chỉ dựa trên nhận định của họ và điều đó có thể sai khi bàn đến vấn đề văn hóa hoặc tín ngưỡng.”
Bác sĩ Tang nói đôi khi văn hóa và ngôn ngữ là rào cản có thể khiến người ta ngừng tìm kiếm sự trợ giúp.
“Một khi câu chuyện tư vấn đã bị hiểu sai, thì một số trường hợp sau đó người bệnh nhân sẽ mất hứng thú và mất động lực để tiếp tục tìm đến các dịch vụ sức khỏe tâm thần, và chúng tôi hoàn toàn không muốn đem lại những trải nghiệm xấu như vậy cho cộng động đa văn hóa của chúng ta.”
‘Tôi biết họ đến từ đâu’
Những nguời Úc có nguồn gốc đa sắc tộc từ lâu đã phải đối mặt với những khó khăn khi tiếp cận các dịch vụ trợ giúp, bất kể đó là vì lý do ngôn ngữ hay rào cản văn hóa, đó là một điều cấm kỵ trong cộng đồng khi nói đến bệnh tâm thần hoặc chỉ đơn giản là không biết bắt đầu từ đâu để tìm hỗ trợ.
Trong thời gian đại dịch COVID-19, khi các cuộc gọi tìm đến dịch vụ hỗ trợ sức khỏe tâm thần tăng vọt và thời gian đợi để gặp được chuyên viên cũng đã tăng đáng kể, thì đây là lúc những việc giúp đỡ những bệnh nhân trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.
“Điều này tác động đến mọi người và đặc biệt là những cộng đồng đa văn hóa khi họ bị hạn chế không được đi thăm gia đình, mà điều này đối với nhiều cộng đồng rất quan trọng trong cuộc sống của họ,” bác sĩ Tang nói.
Một trong những bác sĩ tâm lý đăng ký trong HeartChat là một bác sĩ ở Sydney, Jelena Zeleskov Doric, người gốc Serbia.
Bác sĩ Doric có thể nói 5 ngôn ngữ vùng Balkan và tiếng Bulgari, thường nhận được những cuộc gọi từ bệnh nhân vì họ chỉ gặp được ai đó nói cùng ngôn ngữ với họ.
یکی از روانشناسانی که نامش را درج هارتچت کرده، جِلِنا زلسکوف دوریک است. Source: Supplied
“Nhiều người trong số họ không nói được tiếng Anh, và bạn biết đấy, họ không thể giãi bày được bản thân,” bác sĩ Doric nói.
“Điều này đặc biệt quan trọng theo góc nhìn của một bác sĩ tâm lý, chẳng hạn như khi bạn muốn nói về cảm xúc, các mối quan hệ, tình cảm, thì đôi khi rất khó để giãi bày bằng một ngôn ngữ khác.”
Bác sĩ Doric cho biết bà có thể tạo kết nối với bệnh nhân mà không cần họ phải giải thích những tập quán văn hóa, hoặc họ không có cảm giác bị phán xét về những khác biệt.
“Đối với tôi, sẽ dễ dàng để hiểu họ vì tôi biết họ đến từ đâu,” bà nói.
“Bạn có thể đọc được những khác biệt văn hóa nhưng nếu bạn không đến cùng một nền văn hóa thì bạn sẽ không bao giờ hiểu được những gì họ đang trải qua.”
Bác sĩ Doric cũng đang hỗ trợ những bệnh nhân có nguồn gốc châu Á, vì họ nhận thấy việc nói chuyện với một người có nguồn gốc di dân đã giúp họ rất nhiều.
“Họ tìm đến tôi vì họ muốn nói về những rắc rối liên quan đến bản sắc văn hóa, vì tôi cũng đến từ một nền văn hóa khác, tôi sống ở đây và lớn lên ở đây, vì thế tôi cũng là người có nguồn gốc đa văn hóa.”
Truy cập trang để xem toàn bộ danh sách các bác sĩ tâm thần, hoặc để đăng ký trở thành bác sĩ tư vấn tại đây.
cũng là một trong những dịch vụ hỗ trợ sức khỏe tâm thần đa ngôn ngữ hiện có ở Úc.
Qúy vị có thể tìm hỗ trợ bằng cách liên lạc Lifeline qua số 13 11 14, Dịch vụ hỗ trợ ngăn chặn nạn Tự tử 1300 659 467 và đường dây trợ giúp trẻ em Kids Helpline 1800 55 1800 (đối với người từ 5 - 25 tuổi).
Để biết thêm thông tin về các dịch vụ hỗ trợ sức khỏe tâm thần bằng ngôn ngữ của quý vị, xem tại đây:
