Tại Hoa Kỳ ngày 5/1 giờ địa phương, cử tri tiểu bang Georgia đã đi bỏ phiếu để quyết định đảng Cộng hòa hay Dân chủ sẽ nắm quyền kiểm soát Thượng viện nhiệm kỳ tổng thống sắp tới.
Cuộc tranh cử diễn ra giữa cặp ứng viên đảng Cộng hòa David Perdue và Kelly Loeffler đối mặt với cặp ứng viên đảng Dân chủ là Jon Ossoff và Raphael Warnock.
Cả bốn ứng cử viên đều ở trong tình trạng khít khao với 59% số phiếu được kiểm.
Không ai trong số các ứng cử viên đạt được 50% cần thiết để hoàn toàn giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tháng 11, buộc phải có cuộc bầu cử hôm thứ Ba theo quy tắc bầu cử của tiểu bang Georgia.
Dân chủ sẽ phải thắng trong cuộc bầu cử bổ túc này nhằm giành quyền kiểm soát Thượng viện từ tay Cộng hòa. Nếu không, nhiều khả năng ông Biden sẽ gặp bất lợi trong các chính sách sắp tới do sự chia rẽ sâu sắc trong Quốc hội.
Hàng triệu đô la đã được đổ vào các chiến dịch tranh cử nhằm đưa thông điệp đến người dân Georgia thúc giục họ đi bỏ phiếu.
Và Tổng thống Donald Trump, như thường lệ, vẫn đang tìm cách lật ngược chiến thắng của đối thủ Joe Biden, khi cả hai đều đang vận động tại Georgia.
Còn đối thủ Biden, ông dành thời gian phát biểu về một chặng đường đang chờ người dân Hoa Kỳ
“Đã là năm mới và ngày mai có thể là một ngày mới cho Atlanta, cho Georgia và cho cả nước Mỹ.
"Chúng ta đã thắng, thắng ba lần tại đây. Mỗi lần kiểm phiếu lại, điều đó có ý nghĩa gì quý vị biết không? Tôi nghĩ chúng ta nên xem 3 lần kiểm phiếu lại là chiến thắng ở 3 tiểu bang. Chúng ta đã thắng 3 lần.”Ông Biden còn công kích những cáo buộc bầu cử gian lận của ông Trump
US President-elect Joe Biden speaks in Atlanta, Monday, Jan. 4, 2021 Source: AP
“Tổng thống đã dành quá nhiều thời gian để rên rỉ và than vãn thay vì làm gì đó để giải quyết vấn đề. Tôi không hiểu vì sao ông ta vẫn muốn có công việc này trong khi ông ta không hề muốn làm việc.”
Cuộc vận động ở Georgia diễn ra chỉ một ngày sau khi có tiết lộ động trời về cuộc điện đàm trong đó cho thấy ông Trump đã gây sức ép cho các quan chức Georgia để giúp ông lật ngược kết quả bầu cử ngày 3/11.
Trong đoạn ghi âm, ông Trump đã yêu cầu Thư ký Tiểu bang Georgia là Brad Raffensperger kiếm cho đủ 11,780 phiếu, tức nhiều hơn ông Biden 1 phiếu.
“Cho nên, mọi điều tôi muốn chỉ có thế. Tôi chỉ muốn kiếm được 11,780 phiếu, tức nhiều hơn 1 phiếu so với với số phiếu chúng tôi có.”
Trong suốt cuộc điện đàm dài hơn 1 tiếng đồng hồ, ông Trump đã yêu cầu kiểm phiếu lại và xác nhận ông đã giành chiến thắng ở Georgia, một lời khẳng định mà trước đó đã nhiều lần bị Toà bác bỏ.
“Chúng tôi đã chiến thắng cuộc bầu cử và thật không công bằng khi tước đoạt chiến thắng khỏi chúng tôi như thế này. Và ông biết đấy, việc ông kiểm phiếu lại thì có gì sai?," Tổng thống trump nói trong cuộc điện đàm.
Nhưng ông Raffensperger đã từ chối yêu cầu của Tổng thống và nói rằng số liệu Tổng thống đưa ra là sai, và rằng kết quả cuộc bầu cử ở Georgia là chính xác.Phó Tổng thống đắc cử Kamala Harris đã lên án cuộc điện đàm đó, mô tả đó là sự lạm dụng quyền lực trắng trợn.
US President Donald Trump has been recorded urging George election officials to "find" him enough votes to win the state. Source: AAP
"Mọi người đều đã nghe cuộc ghi âm đó rồi chứ? Đó rõ ràng là tiếng nói tuyệt vọng. Gần như thế. Và đó là một sự lạm dụng quyền lực rõ ràng, không có liêm sỉ đến từ vị Tổng thống Hoa Kỳ.”
Theo truyền thống, Georgia là tiểu bang của Cộng hòa, thế nhưng lần này Biden đã đánh bại Trump bằng 12,000 phiếu. Còn các cuộc thăm dò đều cho thấy cuộc đua giành Thượng viện rất sít sao.
Cộng hòa đang nắm 50 ghế ở Thượng viện và Dân chủ chiếm 48 ghế. Nếu đảng Dân chủ giành thắng lợi trong cuộc bầu cử này, số ghế tại Thượng viện của hai đảng sẽ bằng nhau. Khi đó, ông Biden sẽ có lợi thế vì lá phiếu quyết định là lá phiếu của phó tổng thống đắc cử Kamala Harris.
Nếu Dân chủ kiểm soát Thượng viện, ông Biden sẽ thuận lợi hơn trong việc thực thi các kế hoạch chính sách của ông như hỗ trợ kinh tế trong đại dịch, chính sách về biến đổi khí hậu hoặc các cải tổ chính sách y tế.
Theo Trung tâm Nghiên cứu Pew, các công dân da màu chiếm gần một nửa trong tổng số 1.9 triệu phiếu bầu có thêm ở Georgia trong năm nay, tính từ năm 2000.
Cuộc bầu cử Georgia diễn ra trước cuộc kiểm phiếu đại cử tri một ngày. Tuy cuộc kiểm phiếu chỉ mang tính hình thức, nhưng năm nay, đã có đến hơn 100 thành viên đảng Cộng hòa và khoảng hơn 10 Thượng nghị sĩ Cộng hòa cho hay họ có kế hoạch phản đối kết quả.
Phải có ít nhất 1 thành viên ở Hạ viện và 1 ở Thượng viện đệ đơn bày tỏ sự phản đối, thì khi đó việc phản đối mới được đem ra tranh luận và bầu chọn.
Kết quả có thể sẽ được biết vào thứ Tư (giờ địa phương), tuy nhiên ông Brad Raffensperger cho biết kết quả có thể sẽ vẫn chưa chắc chắn nếu chênh lệch quá sít sao.