ነበልባል ንፋስ ንምሉእ ደቡባዊ ኣውስትራሊያ ይጸሉ፡ እቲ ኩነታት ንኣጥፋእቲ ሓዊ ኣብ ስርሖም ክዕንቅፎም ይርከብ።

ኣብ ማእከላይን ደቡባዊ ምብራቕ እታ ሃገር ኣዝዩ ሙቐትን ኣጣባቒ ኩነታት ኣብ ዝመጽእ መዓልታት ከም ዝቕጽል ትጽቢት ይግበር።

Three firefighters in orange jackets stand with their backs to the camera, watching a helicopter in the sky

Total fire bans were declared for Victoria's Wimmera and South West regions on Saturday. Source: AAP / Diego Fedele

ነበርቲ ንሳልሳይ መዓልቲ ብርቱዕ ዋዒ ዘለዎ ንፋስ ኣብ ዝርእይሉ ዘለዉ፡ ኣብ ደቡባዊ ምብራቕ ኣውስትራልያ ዝርከቡ ህዝቢ ከቢድ ሓደጋ ባርዕ ኣንጸላልዩዎም ኣሎ ።

እቲ ውዑይን ደረቕን ኩነታት ኣየር ካብ ማእከላይ ኣውስትራሊያ ንደቡባዊ ምብራቕ ካብ ማእከላይ ኣውስትራሊያ ናብ ደቡባዊ ምብራቕ ጽልዋ የሕድር ኣሎ ፡ ኣብ ምብራቅ ቪክቶሪያ ከምኡ 'ውን ኣብ ደቡባዊ ምብራቕ ኒው ሳውዝ ወልስ ብርቱዕ ሙቐት ኣጋጢሙ ይርከብ።

እቲ ንፋሳት ክቀያየር ምስ ጀመረን ደበናታት ምስ ተንቀሳቐሰን እቲ ኵነታት ዝያዳ "ዘይርጉእ" ክኸውን ከም ዝኽእል ወሃቢ ቃል ማእከል ምቁጽጻር ቪክቶርያ ሬጋን ከይ ገሊጹ ።

ብሰንበት ንኣሶሸትድ ፕረስ ኣውስትራልያ ኣብ ዝሃቦ ሓበሬታ ፡ "ሰባት ነቲ ሎሚ ዘሎ ናይ ደበና ሽፋን ከስተብህሉሉ እዮም ፣ እዚ ድማ ነቶም መጥፋእቲ ሓዊ ዝያዳ ዘታልል ኵነታት ዝፈጥር እዩ" ኢሉ ።

"ኣብ ዝተፈላለዩ ኣቀማምጣ መሬት ዘሎ ድሮ ሓዊ ተኣጒዱ ይርከብ ፡ ሓድሓደ ግዜ እቲ ንፋስ ቍሩብ ኣጸጋሚ ክኸውን ይኽእል እዩ ፡ ማዕረ ማዕሪኡ ግን ሓድሽ ነገር ከም ዝጅምር ክንርኢ ንኽእል ኢና ።"

ኣብ ማልሌ: ማእከላይን ሰሜንን ማእከላይ ዞባታት: ከምኡውን ኣብ ኵሉ ካልእ ክፋላት ቪክቶርያ ከቢድ ሓደጋ ባርዕ ኣንጸላልዩ ከምዘሎ ተኣዊጁ ኣሎ ።

ኣብ ደቡባዊ ምዕራብ ፡ ኣብ ሰሜን ምዕራብ ፡ ኣብ መልበርን ፡ ከምኡ 'ውን ኣብ ምሉእ ጂሎንግ ሓዊስካ ጠቕላላ ናይ ሓዊ እገዳታት ኣብ ቦትኡ እዩ ዘሎ ።

ሓላፊ መጥፋእቲ ሓዊ ሃገር ጃሶን ሀፍርና ፡ እቲ ሓዊ ኣብ መላእ እታ ግዝኣት ብቐጻሊ እናነደደ ኣብ ዝኸደሉ ዘሎ እዋን ፡ ሙቐትን ጓህርን ከጋጥም ስለ ዝኽእል ፡ ምሉእ ብምሉእ ሓዊ ምእጓድ እግድ ተኣዊጁ ከም ዘሎ ገሊጹ ።

ኣብ ቪክቶርያ ፡ መጥፋእቲ ሓዊ ፡ እቲ ካብ መፋርቕ ታሕሳስ ዝጀመረ ኣብ ሃገራዊ ፓርክ ግራንምፒያውያን ዘጋጠመ ባርዕ ፡ ካብ ቍጽጽር ወጻኢ እናዀነ ከይኸይድ ኣብ ተጠንቀቕ ይርከቡ ።

ናይቲ መናፈሻ ምስ ስፍሓት ሲንጋፖር ዝመዓራረ ልዕሊ 76,000 ሄክታር ዝነደደ ኮይኑ ኣርባዕተ ኣባይቲ ከምኡውን ሓያሎ ህንጻታት ዓንዩ ኣሎ ።

ሰራሕተኛታት ነቲ ባርዕ ንምቁጽጻር ይሰርሑ ኣለዉ ፣ ነበርትን በጻሕትን ናብ ሃልስ ጋፕን ከባቢኣን ክምለሱ ዘለዎም ኣጋጣሚ ድማ እናወሰኸ ይኸይድ ኣሎ ።

ከይ ፡ "ሎሚ ኽንሰግሮ እንተ ክኢልና ፡ ኣብተን ቀጺለን ዘለዋ ክልተ መዓልትታት ፡ ብርቱዕ ሓዊ ከም ዘሎ ኺእውጁ ይኽእሉ እዮም" በለ ።

ኣብ ገለ ክፋላት እታ ግዝኣት ብሰንበት ሙቐት ናብ 40ታት ዲግሪ ሴንቲ ግሬድ ክበጽሕ ዝኽእል ናይ ዋዒ መጠንቀቕታ ንደቡብ ኣውስትራሊያ ፡ NSW ፡ ቪክቶርያን ታዝማኒያን ብቢሮ ሜትሮሎጂ ወጺኡ ኣሎ።

ክኢላ ሜትሮሎጂ ሚርያም ብራድበሪ እቲ ሜርኩሪ ነቶም ኣብ ቪክቶርያ ዝርከቡ ዝተሓተ 40 ታትን ልዕሊ ሰላሳታት ዲግሪ ክኸውን ተዳልዩ ከምዘሎን እዚ ድማ ሙቐት ናብ NSW ቅድሚ ምግዓዙ ንደቡብ ኣውስትራልያን ታዝማኒያን ልዕሊ ማእከላይ ሙቐት ከምዝኸውን ዝገብር እዩ ።

ኩነታት ካብ ሰኑይ ጀሚሩ ክሳብ ሶኑይ ንደቡብ ኣውስትራሊያ ፡ ታዝማንያን ቪክቶሪያን ከቃልል ክጅምር እዩ ፡ እንተኾነ ኣብ ኒው ሳውዝ ወልስ ክሳብ ሰሉስ ዝኾነ ሩፍታ ኣይክርከብን እዩ ።

ኣብ NSW ፡ ሰራሕተኛታት መጥፋእቲ ሓዊ ብሰንበት ኣብ መላእ እታ ክፍለ-ሃገር 46 ባርዕ ሓዊ ንምጥፋእ ክቃለሱ ጸኒሖም ኣለዉ ፡ እዚ ብሰንኪ ስግኣት በርቀ ነጐዳ ነቲ ነገር ከጋድዶ ከም ዝኽእል እዩ ዝሕበር ።

ገለ ካብዚ ሓዊ እዚ ኣብ ሃገራዊ ፓርክታት የንጎን ወለሚን ጥቓ ጫካ መንግስቲ ኣቱንጋ ይነድድ ኣሎ ።

LISTEN TO