เนื้อหาสำคัญในพอดคาสต์
- มีผู้ติดเชื้อโควิดราว 10-35 เปอร์เซ็นต์ที่มีอาการป่วยหลงเหลือนานเกิน 12 อาทิตย์
- เชื้อไวรัสโควิดส่งผลกระทบต่อหลายระบบในร่างกาย ไม่ใช่เฉพาะระบบทางเดินหายใจ
- อาการลองโควิดส่วนใหญ่ที่พบเป็นอย่างไร
- ในออสเตรเลียมีแนวทางรักษาภาวะลองโควิดอย่างไร
คลิก ▶ ด้านบนเพื่อฟังสัมภาษณ์ฉบับเต็ม
พญ.ศิราภรณ์ ทาเกิด แพทย์ทั่วไป (GP) ในเมลเบิร์น กล่าวว่า ภาวะลองโควิด (Long COVID) หรืออาการหลงเหลือหลังติดเชื้อโควิด-19 แล้ว เกิดขึ้นกับคนบางคนหลังติดเชื้อแล้ว
“คนไข้ส่วนใหญ่ที่ติดเชื้อโควิดนั้นอาการจะค่อยๆ หายไปภายใน 2-3 อาทิตย์ โดยคนส่วนใหญ่จะรู้สึกเหมือนกลับมาเป็นปกติ แต่จะมีคนไข้กลุ่มหนึ่ง ซึ่งเปอร์เซ็นต์แตกต่างกันไปในแต่ละการวิจัย แต่อยู่ที่ประมาณ 10-35 เปอร์เซ็นต์ของคนไข้ที่ติดเชื้อโควิด สามารถมีอาการนานเกิน 12 อาทิตย์ได้ ซึ่งจะเป็นกลุ่มที่เราเรียกว่ามีอาการลองโควิด (Long COVID)” พญ.ศิราภรณ์ อธิบาย
แต่อย่างไรก็ตาม จนถึงขณะนี้ ยังคงไม่มีความรู้ความเข้าใจที่แน่ชัดเกี่ยวกับภาวะลองโควิด
“ลองโควิด หรือที่เรียกว่า โพสต์โควิดซินโดรม (Post COVID Syndrome) ณ ปัจจุบัน ยังคงเป็นโรคอุบัติใหม่อยู่ ที่เรายังไม่มีความรู้เกี่ยวกับมันมากนัก เนื่องจากโควิดอยู่กับเรามาเพียงเกือบสามปี ข้อมูลต่างๆ ก็ยังคงมาจากข้อมูลในช่วงสามปีที่ผ่านมาเท่านั้น เพราะฉะนั้นเมื่อถามว่าลองโควิดมีจริงไหม มันมีจริง แต่เกิดขึ้นจากอะไรนั้น เรายังไม่ทราบแน่นอน แต่คาดว่ามาจากการที่ตัวเชื้อไวรัสโควิดสามารถส่งผลกระทบต่อหลายระบบในร่างกายของเรา ไม่ใช่เฉพาะแค่ระบบทางเดินหายใจเท่านั้น” คุณหมอศิราภรณ์ กล่าว
เมื่อถามว่าลองโควิดมีจริงไหม มันมีจริง แต่เกิดขึ้นจากอะไรนั้น เรายังไม่ทราบแน่นอน แต่คาดว่ามาจากการที่ตัวเชื้อไวรัสโควิดสามารถส่งผลกระทบต่อหลายระบบในร่างกายของเราพญ.ศิราภรณ์ ทาเกิด
โดยทั่วไปมักมีความเข้าใจกันว่าคนที่เมื่อติดเชื้อโควิดแล้วป่วยมาก มีโอกาสมากกว่าที่จะมีอาการลองโควิดภายหลัง แต่ถ้าติดเชื้อแล้วป่วยน้อย ก็จะไม่มีอาการลองโควิด ซึ่งในประเด็นนี้ คุณหมอกล่าวว่า มีหลายกรณีที่ไม่ได้เป็นเช่นนั้น
“(ความเข้าใจดังกล่าวนั้น) ต้องบอกว่าทั้งจริงและไม่จริง เพราะมีการศึกษาวิจัยหลายโครงการที่มีข้อมูลขัดแย้งกันพอสมควร ก่อนหน้านี้มีการศึกษาวิจัยบางโครงการที่บอกว่า คนที่มักจะเป็นลองโควิดคือคนที่มีโรคประจำตัวเก่าอยู่แล้ว หรือคนที่ไม่ได้ฉีดวัคซีน หรือคนที่มีอาการร้ายแรงในช่วงที่ติดโควิดใหม่ๆ แต่ในการศึกษาวิจัยใหม่ๆ บางโครงการเริ่มพบข้อมูลเพิ่มขึ้นว่า (การเกิดภาวะลองโควิด) ไม่ได้เกี่ยวว่าตอนที่ติดโควิดป่วยมากแค่ไหน หรือมีโรคประจำตัวยังไง ไม่ได้เกี่ยวว่าเป็นคนอายุน้อยหรืออายุมาก”
สำหรับอาการของลองโควิด ที่ผู้คนมักรายงานเข้ามานั้น ได้แก่ “อาการที่เห็นได้ชัดและพบบ่อย เช่น มีอาการเหนื่อยมาก อาจจะทำอะไรได้ครึ่งวันก็เหนื่อยแล้ว บางคนมีอาการไอยาวนานถึง 3 เดือน หรือมีลักษณะเหมือนมีเสมหะติดคอตลอดเวลา บางคนมีอาการหายใจไม่ทั่วท้อง คือหายใจถี่ๆ แล้วลมไม่เข้าเต็มปอด บางคนมีอาการปวดเมื่อยเนื้อตัวอยู่ บางคนรู้สึกเจ็บหน้าอกเป็นพักๆ บางคนมีอาการปวดหัวอยู่ บางคนการรับรู้กลิ่นและรสหายไป โดยมีอาการเหล่านี้ยาวนานเกิน 3 เดือน บางคนมีอาการซึมเศร้าและวิตกกังวล ซึ่งอาจเป็นผลมาจากการมีอาการทางกายเกิน 3 เดือนจึงส่งผลกระทบต่อจิตใจด้วย”
พญ.ศิราภรณ์ ทาเกิด แพทย์จีพี ในเมลเบิร์น Source: Supplied / Siraporn Tagerd
“อาการกลุ่มนี้ ที่ถ้าเรามี เราต้องไปพบแพทย์ทันที ได้แก่ คนที่มีอาการเจ็บอกรุนแรง เหมือนกับหายใจไม่ออกหรือรู้สึกแน่นในอกมากๆ ส่วนคนที่มีอาการไข้ใหม่ขึ้นมาซึ่งไม่เกี่ยวกับโควิดในช่วง 2-3 เดือนที่ผ่านมา ก็ควรไปรับการตรวจเพิ่มเติม ถ้าเรามีลักษณะความจำเสื่อม หรือรู้สึกมึนงง หรือมีลักษณะบุคคลิกภาพแตกต่างจากที่เราเคยเป็น หรือมีอาการเดินลำบาก รู้สึกแขนขาอ่อนแรง ซึ่งถ้าเรามีอาการเหล่านี้ เราควรจะไปรับการตรวจเพิ่มทันที”
จากประสบการณ์ตรงที่เห็นจากคนไข้ที่มารับคำปรึกษานั้น คุณหมอศิราภรณ์ จึงได้ฝากคำเตือนถึงชุมชนคนไทยในออสเตรเลีย เกี่ยวกับลองโควิด
“ลองโควิดมีจริง หมอเห็นคนไข้ที่ติดเมื่อ 6-7 เดือนที่แล้วหรือปีที่แล้ว แต่ยังคงมีอาการแปลกๆ อยู่ เพราะฉะนั้น วิธีหลีกเลี่ยงลองโควิด คืออย่าติดโควิดตั้งแต่แรก ถ้าเราหลีกเลี่ยงได้ จะดีที่สุดค่ะ”
นอกจากนี้ คุณหมอศิราภรณ์ ทาเกิด ได้อธิบายถึงอาการหัวสมองตื้อ หรือที่เรียกกันว่า “Brain Fog” ถ้ามีอาการลองโควิดแล้วจะรักษาให้หายได้ไหม แนวทางรักษาเป็นอย่างไรสำหรับผู้ป่วยลองโควิดในออสเตรเลีย พร้อมแนะนำวิธีลดความเสี่ยงติดเชื้อโควิด-19 ซึ่งจะนำลดความเสี่ยงในการเกิดภาวะลองโควิดตามมา
คลิก ▶ เพื่อฟังรายละเอียดในบทสัมภาษณ์ฉบับเต็ม
กดฟังสัมภาษณ์
พญ.ศิราภรณ์ ทาเกิด แพทย์คนไทยในเมลเบิร์น อธิบายถึงภาวะลองโควิด (Long COVID) หรืออาการหลงเหลือหลังติดเชื้อโควิด-19 แล้ว
SBS Thai
26/08/202219:29
คุณสามารถติดตามข่าวสารล่าสุดจากออสเตรเลียและทั่วโลกเป็นภาษาไทยจากเอสบีเอส ไทย ได้ที่เว็บไซต์
บันทึกเว็บไซต์ของเราเก็บไว้ในบุ๊กมาร์ก เพื่อไม่ให้คุณพลาดสถานการณ์ล่าสุด หรือติดตามเราทางเฟซบุ๊กที่
เรื่องราวที่เกี่ยวข้อง
นี่คือสิ่งที่เรารู้เกี่ยวกับ ‘long COVID’ ทั้งอาการและการรักษา
