เฮนลีย์ พาสปอร์ต อินเดกซ์ ซึ่งเป็นโครงการของบริษัทวางแผนประชากร เฮนลีย์ แอนด์ พาร์ตเนอส์ ซิติเซนส์ (Henley & Partners Citizens) ได้รวบรวมข้อมูลหนังสือเดินทางของ 199 ประเทศ และจุดหมายปลายทางการเดินทาง 227 แห่ง จากข้อมูลขององค์กรการขนส่งทางอากาศระหว่างประเทศ (International Air Transport Authority)
ขณะนี้ ผู้ถือหนังสือเดินทางของออสเตรเลีย สามารถเดินทางไปยังประเทศต่างๆ ได้ 183 ประเทศทั่วโลก โดยไม่ต้องขอวีซ่าก่อนเดินทาง
ขณะเดียวกัน ความต้องการสมัครเป็นพลเมืองออสเตรเลียได้เพิ่มขึ้นถึงระดับที่ไม่เคยมีมาก่อน โดยรัฐบาลสหพันธรัฐของออสเตรเลียเผยเมื่อเดือนสิงหาคมที่ผ่านมาว่า มีประชาชนเกือบ 189,000 คน ที่กำลังรอดำเนินการต่อหลังยื่นใบสมัครขอเป็นพลเมืองออสเตรเลียแล้ว
ค่าทำหนังสือเดินทางของออสเตรเลียปัจจุบันนี้อยู่ที่อัตรา 282 ดอลลาร์ ซึ่งเพิ่งปรับขึ้นตั้งแต่เดือนมกราคมที่ผ่านมา จากเดิมอยู่ที่ 277 ดอลลาร์
A passenger arrives at Sydney International Airport. Source: AAP
พาสปอร์ตออสเตรเลียทรงอิทธิพลเพียงไรเมื่อเทียบกับของประเทศอื่นๆ ?
จากดัชนีหนังสือเดินทาง เฮนลีย์ พาสปอร์ต อินเดกซ์ ชี้ว่าหนังสือเดินทางของออสเตรเลียทรงอิทธิพลเป็นอันดับ 7 ของโลก โดยขณะนี้มีผู้ถือหนังสือเดินทางของ 21 ประเทศเท่านั้น ที่สามารถเดินทางเข้าประเทศต่างๆ ได้โดยไม่ต้องขอวีซ่า มากกว่าผู้ถือหนังสือเดินทางออสเตรเลีย
อีกเหตุผลที่ทำให้หนังสือเดินทางออสเตรเลียทรงอิทธิพลอย่างมาก คือเรื่องคุณสมบัติด้านความมั่นคงปลอดภัยที่ซับซ้อน ที่ฝังอยู่ในตัวหนังสือเดินทาง ซึ่งออสเตรเลียได้มีการปรับปรุงขนานใหญ่ในปี ค.ศ.2014 ที่ผ่านมา
โฆษกกระทรวงการต่างประเทศและพาณิชย์ของออสเตรเลีย บอกกับ เอสบีเอส นิวส์ ว่า หนังสือเดินทางของออสเตรเลีย ได้รับการยกย่องจากนานาชาติว่า เป็นเอกสาร “ที่มีคุณภาพสูงสำหรับการเดินทางและการระบุอัตลักษณ์”
“นี่เป็นเหตุผลสำคัญ ที่ทำให้ชาวออสเตรเลียได้รับอนุญาตให้เดินทางเข้าประเทศต่างๆ บางประเทศได้โดยไม่ต้องขอวีซ่า และโดยทั่วไปแล้วได้รับอนุญาตให้เดินทางข้ามพรมแดนได้โดยไม่มีอุปสรรค” โฆษกกระทรวงการต่างประเทศและพาณิชย์ของออสเตรเลีย อธิบาย
จากดัชนีหนังสือเดินทาง เฮนลีย์ พาสปอร์ต อินเดกซ์ หนังสือเดินทางของประเทศญี่ปุ่นนั้นจัดว่าทรงอิทธิพลที่สุดในโลก โดยผู้ถือหนังสือเดินทางญี่ปุ่นสามารถเดินทางไปยังประเทศต่างๆ ได้ 189 ประเทศ โดยไม่ต้องขอวีซ่า
Source: SBS
ญี่ปุ่นแซงหน้าสิงคโปร์ไปสู่การมีหนังสือเดินทางที่ทรงอิทธิพลมากที่สุดในโลก หลังผู้ถือหนังสือเดินทางญี่ปุ่นสามารถเดินทางเข้าไปยังประเทศเมียนมาได้ในปีนี้
หนังสือเดินทางของสหรัฐอเมริกา และอังกฤษ มีอิทธิพลลดลงไปอยู่ที่อันดับ 5 เท่ากับหนังสือเดินทางของนอร์เวย์ ออสเตรีย ลักเซมเบิร์ก เนเธอร์แลนด์ และโปรตุเกส
ผู้ถือหนังสือเดินทางของนิวซีแลนด์นั้นสามารถเดินทางเข้าประเทศต่างๆ ได้ 182 ประเทศโดยไม่ต้องขอวีซ่า ซึ่งน้อยกว่าผู้ถือหนังสือเดินทางของออสเตรเลีย 1 ประเทศ
Baggage carts are standing up in Terminal 2 of Frankfurt Airport. Source: Getty Images
ใครและอะไรที่ตัดสินว่าหนังสือเดินทางของออสเตรเลียจะเข้าประเทศใดได้บ้างโดยไม่ต้องมีวีซ่า?
แต่ละประเทศนั้นมีสิทธิเต็มที่ในการตัดสินว่าจะมีนโยบายของตนอย่างไร
“โดยทั่วไปแล้ว การเข้าประเทศได้นั้นเกี่ยวข้องกันอย่างมากกับความสัมพันธ์ระหว่างสองประเทศที่ว่า มันค่อนข้างเป็นการถ้อยทีถ้อยปฏิบัติต่อกันและกันเสียด้วยซ้ำ” ดร.เดวิด เบียร์แมน อาจารย์อาวุโสด้วยการท่องเที่ยว ของมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีซิดนีย์ บอกกับ เอสบีเอส นิวส์
“จะว่าไปแล้ว ออสเตรเลียถูกมองว่าเป็น ‘คนดีคนหนึ่งของโลก’ นั่นหมายความว่า เรามีแนวโน้มจะได้รับการต้อนรับที่ดีจากเกือบทุกประเทศในโลก”
นอกจากความสะดวกในการเดินทางข้ามพรมแดนแล้ว ยังมีประโยชน์ที่เพิ่มเติมเข้ามาอีกอย่างหนึ่งของการที่ประเทศใดประเทศหนึ่งจะอนุญาตให้ผู้ถือหนังสือเดินทางจากหลากหลายประเทศเดินทางเข้าไปได้โดยไม่ต้องขอวีซ่า จากทัศนะของ นายโทนี เลอ เนเวซ ผู้อำนวยการของ เฮนลีย์ พาร์ตเนอส์ ออสเตรเลีย
“บ่อยครั้งที่มีประโยชน์ทางเศรษฐกิจต่อประเทศต่างๆ ที่เจรจาให้สามารถเดินทางเข้าไปประเทศได้โดยไม่ต้องขอวีซ่า” นายเลอ เนเวซ บอกกับ เอสบีเอส นิวส์
“ตัวอย่างเช่น ประเทศจีน ที่ขณะนี้เป็นผู้ลงทุนรายสำคัญของตะวันออกกลาง ซึ่งจีนเพิ่งได้รับอนุญาตให้ผู้ถือหนังสือเดินทางจีนสามารถเข้าประเทศสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ ได้โดยไม่ต้องขอวีซ่า นั่นจะนำไปสู่การค้าที่เพิ่มขึ้นอย่างมาก
“หนังสือเดินทางที่ทรงอิทธิพลมากกว่าและมีความแข็งแกร่งกว่า สามารถนำไปสู่อิสระในการเดินทาง และยังช่วยให้การทำธุรกิจระหว่างสองประเทศนั้นๆ เป็นไปอย่างราบรื่นขึ้นด้วย”
Source: Getty Images
พาสปอร์ตออสเตรเลียจะทรงอิทธิพลขึ้นได้อย่างไร?
รัฐบาลสหพันธรัฐของออสเตรเลียจำเป็นต้องปรับปรุงการตกลงกันเรื่องวีซ่ากับประเทศอื่นๆ ให้ลึกซึ้งยิ่งขึ้น แต่มีแนวโน้มจะเป็นไปได้มากน้อยเพียงไร?
นายเลอ เนเวซ เห็นว่า ไม่น่าจะเป็นไปได้
“มีความเป็นไปได้เสมอที่เราจะเพิ่มประเทศให้มากขึ้น แต่ผมคาดว่าออสเตรเลียคงจะไม่รีบเร่งดำเนินการเรื่องนี้ เพราะเราเองก็มีกฎระเบียบที่ค่อนข้างเข้มงวดเรื่องวีซ่าของเรา”
ดร. เบียร์แมน กล่าวว่า มีข้อตกลงด้านการเข้าประเทศกับออสเตรเลียเพียงอีกไม่กี่ประเทศเท่านั้น ที่อาจทำให้แน่นแฟ้นยิ่งขึ้นได้
“สำหรับพลเมืองจีนที่เดินทางมาออสเตรเลียและขอวีซ่าออสเตรเลีย พวกเขาต้องจ่ายเงินอย่างน้อย 140 ดอลลาร์ แต่เราไม่ต้องจ่ายอะไรเลยเมื่อเข้าประเทศจีน”
“นี่เป็นตัวอย่างของความไม่เสมอภาคกัน ซึ่งความจริงแล้วไม่น่าจะเป็นหรือไม่ควรจะเป็นเช่นนั้น”
ขณะนี้ จีนเป็นตลาดที่ใหญ่ที่สุดสำหรับนักท่องเที่ยวที่เดินทางเข้ามายังออสเตรเลีย โดยจากสถิติของสำนักงานสถิติแห่งออสเตรเลีย พบว่า มีชาวจีน 1.39 ล้านคนเดินทางมาเที่ยวออสเตรเลียระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 2017 ถึงกุมภาพันธ์ปีนี้
พาสปอร์ตใดที่ไม่ได้รับอนุญาตให้เดินทางเข้าออสเตรเลียได้โดยง่าย
ผู้ถือหนังสือเดินทางจากประเทศอัฟกานิสถาน อิรัก จีน รัสเซีย อินเดีย ปากีสถาน ซูดาน และซาอุดิอาระเบีย อยู่ในกลุ่มผู้ที่ต้องประสบอุปสรรคมากกว่าคนอื่นในการเดินทางเข้ามายังออสเตรเลีย
หนังสือเดินทางของประเทศเหล่านี้ส่วนหนึ่งยังอยู่ในอันดับที่ไม่ดีนักในการจัดอันดับอิทธิพลของหนังสือเดินทางของจากดัชนีหนังสือเดินทาง เฮนลีย์ พาสปอร์ต อินเดกซ์ ด้วย
ผู้ถือหนังสือเดินทางของอัฟกานิสถาน และอิรัก สามารถเดินทางเข้าประเทศต่างๆ ได้โดยไม่ต้องขอวีซ่า 30 ประเทศ ซึ่งต่ำกว่าโซมาเลียและซีเรีย ที่เดินทางเข้าไป 32 ประเทศ ขณะที่ปากีสถานเดินทางเข้าได้ 33 ประเทศ โดยไม่ต้องขอวีซ่า
เอสบีเอส ไทย: ส่วนหนังสือเดินทางของประเทศไทยนั้น อยู่ในอันดับที่ 68 โดยสามารถเดินทางเข้าประเทศต่างๆ ได้โดยไม่ต้องขอวีซ่า 77 ประเทศ เช่นเดียวกับผู้ถือหนังสือเดินทางของประเทศบาลารุส ส่วนประเทศเพื่อนบ้านของไทย อย่างมาเลเซียนั้น ผู้ถือหนังสือเดินทางมาเลเซีย สามารถเดินทางเข้าประเทศต่างๆ 180 ประเทศ โดยไม่ต้องขอวีซ่า ขณะที่บรูไน 165 ประเทศ
เรื่องราวที่น่าสนใจจาก เอสบีเอส ไทย
รัฐบาลเผยแผนผลักดันผู้อพยพไปอยู่ชนบท
