یک گزارش جدید حاکی از این است که به جز برخی موارد از جمله مناطقی جنگی، سلامت کلی کودکان در سراسر جهان به طور بی سابقه ای ارتقا یافته است و شانس رسیدن کودکان جهان به سن ۲۰ سالگی بیشتر از هر زمان دیگری است.
این یافته های جدید در گزارش "بار جهانی بیماری ها" (Global Burden of Disease) منتشر شده است. این گزارش میزان مرگ و میر کودکان بین سال های ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۷ را تجزیه و تحلیل کرده است.
کودکان اغلب به عنوان آسیب پذیرترین افراد هر جامعه محسوب می شوند و جنگ های سوریه و یمن یکی از نمونه های دوران معاصر است که این موضوع را به طور واضح تایید می کند.
طبق تخمین سازمان خیریه Save the Children، در اواخر سال ۲۰۱۸ در حدود ۸۵ هزار کودک یمنی که کمتر از ۵ سال سن داشتند جان خود را بر اثر سوء تغذیه در این کشور جنگ زده از دست دادند.
با این وجود یک گزارش جدید حاکی از این است که میزان مرگ و میر کودکان در سراسر جهان به طور کل در مقایسه با سال ۱۹۹۰ بیش از ۵۰ درصد کاهش یافته است.
بیشترین کاهش نرخ مرگ و میر مربوط به کودکان بین یک تا ۴ سال بوده است و پرفسور نیکولاس کاسباوم (Nicholas Kassebum) یکی از رهبران این تحقیق می گوید برنامه های واکسیناسیون و روش های درمان جدید بیماری ها از جمله مهمترین عوامل آن هستند.
وی می گوید: "بسیاری از بهبودهایی که ایجاد شده به دلیل کاهش نرخ بیماری های مسری و عوامل قبل از زایمان و تغذیه ای بوده است که باعث ارتقا تغذیه و رشد شده و همچنین برنامه های گسترده واکسیناسیون و پیشگیری از بیماری های رایج عفونی."
این در حالی است که هنوز تهدید HIV و ایدز و مرگ و میر کودکان در برخی از کشورهای جهان که درگیر جنگ و بلایای طبیعی هستند جدی است.
بر اساس این گزارش جدید سازمان خیریه Save the Children، کشور آفریقایی نیجر برای کودکان خطرناک ترین کشور است.
این گزارش نشان می دهد در تمام کشورهای جنوب صحرای آفریقا اختلالات مربوط به بدو تولد، مالاریا و اچ آی وی و ایدز دلایل اصلی مرگ و میر کودکان هستند و بیماری های اسهال و عفونت های تنفسی در رتبه دوم قرار دارند.
این منطقه از آفریقا از لحاظ نرخ مرگ و میر کودکان به دلایل قابل پیشگیری در وضعیت وخیمی قرار دارد.
پرفسور کاسباوم می گوید در استرالیا یکی از دلایل اصلی کاهش نرخ مرگ و میر کودکان، کاهش ۷۰ درصدی تلفات آنها در سوانح جاده ای است.
وی می گوید: "در طول ۲۸ سال گذشته بهبودهای بسیار خوبی در این زمینه حاصل شده و نرخ مصدومیت ها، تصادف های جاده ای، موارد غرق شدن، آسیب دیدگی عابران پیاده و نرخ تلفات جاده ای کاهش پیدا کرده ولی افزایش هایی در برخی موارد دیگر از جمله اختلالات تولد، از جمله تولد زودرس، آسیب دیدگی حین تولد، سن بارداری و مشکلات بارداری وجود داشته است."
دکتر مارک دی سوزا (Mark De Souza) از انجمن پزشکان کودکان استرالیا برای مدت بیش از ۳۰ سال پزشک متخصص کودکان بوده است.
وی که در منطقه South Coast در ایالت نیوساوت ولز طبابت می کند متوجه کاهش شدید مرگ و میر کودکان در این منطقه شده است.
آقای دی سوزا می گوید: "وقتی یک پزشک تازه کار بودم وضعیت سلامت کودکان خیلی متفاوت بود. ما بیماری های عفونی داشتیم که دیگر شاهد آنها نیستم، بیماری هایی که برای ما پزشکان تازه کار خیلی نگران کننده بودند چون نرخ مرگ و میر بالایی داشتند."
دکتر دی سوزا می گوید یکی از بیماری هایی که بسیار نادر شده است بیماری اپی گلوت (epiglottis) است، بیماری تنفسی که می تواند کشنده باشد.
وی می گوید: "در طول بیش از ۱۰ سال گذشته، شاید ۱۵ سال گذشته هیچ کودکی که مبتلا به این بیماری باشد را ندیده ام. بیماری مننژیت نیز بسیار کاهش یافته و دلیل اصلی آن برنامه های واکسیناسیون علیه بیماری هایی است که قابل پیشگیری هستند. از سوی دیگر روش های درمانی بیماری های خطرناک هم به طور قابل توجهی ارتقا پیدا کرده است و برای مثال سرطان های زیادی داریم که نرخ درمان در آنها ۹۰ درصد و یا بیشتر است و این خیلی شگفت آور است چون هنگامی که من یک پزشکان تازه کار بودم نرخ درمان این بیماری ها ۵۰ درصد یا کمتر بود."
دکتر دی سوزا می گوید این پیشرفت ها دنیای پزشکی را متحول کرده است و باعث شده است تا کودکانی که قبلا شانس زیادی برای زنده ماندن نداشتند، به سنین بزرگسالی برسند.
دکتر مورگان ویلیامز کارشناس سلامت بومیان در دانشگاه تکنولوژی سیدنی می گوید در سراسر جهان سلامت و رفاه والدین نقش عمیقی روی سلامت فرزندان آنها دارد و استرالیا نیز از این قاعده مستثنی نیست.
وی می گوید: "آمار و ارقام حاکی از این است که مرگ و میر حین تولد هنوز به طور نگران کننده ای بالاست و بهمین دلیل مادران در دوران بارداری به مراقبت و حمایت زیادی نیاز دارند و فقر و برخی عوامل دیگر باعث نرخ بالای مرگ نوزادان می شود و برخی از این عوامل تعیین کننده اجتماعی فقر و سطح درآمد هستند."
دکتر ویلیامز می گوید کارشناسان سلامت باید از تعریف جامع نگر سازمان جهانی بهداشت در مورد سلامت استفاده کنند که نشان می دهد سلامت فقط مربوط به افراد نیست بلکه باید در سطحی اجتماعی مورد بررسی قرار گیرد.
