یک غشای فلزی شفاف که به بیننده اجازه می دهد تا در تاریکی ببیند، می تواند عینکهای فعلی را به عینکهای دید در شب تبدیل کند. دانشمندان می گویند این غشای فوق العاده نازک، که از یک نیمه هادی به نام گالیم آرسنید (gallium arsenide) ساخته شده، می تواند برای تولید حسگرهای مادون قرمز متراکم و انعطاف پذیر هم مورد استفاده قرار گیرد.
، هرچند که این فرضیه هنوز در مرحله اثبات است، اما محققان بر این باورند که این فناوری در نهایت می تواند به یک جایگزین ارزان و سبک برای عینک های حجیم دید در شب فعلی تبدیل شود، که امروزه در محیط های نظامی، پلیسی و امنیتی مورد استفاده قرار می گیرند.
این غشاء توسط تیمی از محققان استرالیایی و اروپایی ساخته شده و جزئیات ساخت آن هم در مجله ادونسد فوتونیک (Advanced Photonics) منتشر شده است. این فناوری، نور مادون قرمز را -که معمولا برای چشم انسان قابل مشاهده نیست- به نوری قابل مشاهده تبدیل می کند.
از آنجایی که عینک های دید در شب نصب شده بر روی کلاههای ایمنی حجیم، باعث درد گردن خلبانان نیروی هوایی می شوند، یکی از مزایای این غشاء نسبت به فناوری های فعلی، وزن آن است.
به گفته محقق ارشد، روشیو کاماچو مورالس (Rocio Camacho Morales)، فوتون های نور مادون قرمز انرژی بسیار کمی دارند و این یعنی که دستگاه های دید در شب الکترونیکی می توانند تحت تأثیر نوسانات تصادفی سیگنال قرار بگیرند. برای به حداقل رساندن این نوسانات، بسیاری از دستگاه های تصویربرداری مادون قرمز از سیستم های خنک کننده استفاده می کنند، که گاهی اوقات به دمای برودتی نیاز دارند.
دکتر مورالس در این باره به وبسایت دانشگاه ملی استرالیا گفت: "ما موارد نامرئی را قابل مشاهده کرده ایم. فناوری ما قادر است نور مادون قرمز را که معمولا برای چشم انسان غیرقابل مشاهده است، به تصویری تبدیل کند که مردم حتی از راه دور هم می توانند آن را به وضوح ببینند. ما یک غشای بسیار نازک ساخته ایم که متشکل از بلورهایی در مقیاس نانومتر، یعنی صدها برابر نازک تر از موی انسان است. این بلورها می توانند مستقیماً روی عینکها قرار گرفته و به عنوان فیلتر عمل کنند تا شما بتوانید در تاریکی شب هم ببینید."
دراگومیر نشف (Dragomir Neshev)، یکی از مدیران مرکز شورای تحقیقات استرالیا و استاد فیزیک هم در این باره گفت که این فناوری جدید، از غشاهای نازک برای دستکاری نور به روشهای جدید استفاده کرده است.
به گفته پروفسور نشف: "این اولین بار در جهان است که نور مادون قرمز با موفقیت در یک صفحه فوق العاده نازک به تصاویر مرئی تبدیل می شود. این پیشرفت واقعا هیجان انگیز، چشم انداز دید در شب را برای همیشه تغییر خواهد داد."
صرف نظر از توانایی دید در شب، امروزه نیاز به تشخیص نور مادون قرمز غیرقابل مشاهده برای چشم انسان، به دلیل طیف گسترده ای از کاربردهای دیگر، دائماً در حال افزایش است. این فناوری می تواند در صنعت کشاورزی برای کمک به نظارت و حفظ کنترل کیفیت مواد غذایی و در روشهای سنجش از دور، مانند لیدار (LIDAR) یعنی فناوری کمک به نقشه برداری از محیط های طبیعی و ساخته دست بشر، هم استفاده شود.
در یک مقیاس وسیع تر، استفاده از غشاهای نازک برای شناسایی، تولید و دستکاری نور هم در حال افزایش است. استفاده از قدرت این لایه های نازک، ما را به فناوری هایی مانند نمایشگرهای هولوگرافی همزمان، دید مصنوعی برای سیستم های خودکار و همچنین اتصالات بیسیم (وای فای) مبتنی بر نور فوق العاده سریع هم نزدیک می کند.