در حالی که وامگیرندگان امیدوار بودند که بانک مرکزی استرالیا (RBA) نرخهای بهره را کاهش دهد و این بانکها را وادار به انجام همین کار کند، سه بانک از چهار بانک بزرگ استرالیا اکنون نرخ وام مسکن ثابت را کاهش دادهاند.
اما در همین حال بانکها این هفته خبر دادند نرخهای سود حسابهای پسانداز محبوب را کاهش دادهاند؛ اقدامی که توسط حامیان مصرفکننده به عنوان «مایوس کننده اما قابل پیشبینی» توصیف شده است.
کمیسیون رقابت و مصرف کننده استرالیا قبلا از سیاستهای تعیین نرخ بانکها به عنوان بسیار پیچیده انتقاد کرده بود. در ادامه به مواردی که برای مصرفکنندهها تغییر کردهاند میپردازیم:
چه تغییراتی در نرخ ثابت رخ میدهد؟
بانک ملی استرالیا در ماه جولای نرخهای ثابت را کاهش داد و بانکهای کامنولف و وستپک هم اکنون از این روند پیروی کردهاند.
سالی تیندال، مدیر بینش دادهها در سایت مقایسه مالی کناستار، گفت که وستپک دومین وامدهنده بزرگ استرالیا نرخها را تا ۰.۸ درصد کاهش داده است و اکنون ارزانترین نرخ ثابت را در بین چهار بانک بزرگ دارد.
تیندال گفت: «این کاهشها از سوی وستپک به منظور جذب وامگیرندگانی طراحی شده که از نوسانات شدید نرخ بهره متغیر و تاثیر آن بر وضعیت مالیشان خسته شدهاند.»
A file photo of a Westpac branch. Source: AAP
بانک کامنولف هم اکنون نرخهای متغیر مشتریان جدید را با تخفیفی تا ۰.۳۵ درصد ارائه میدهد.
دادههای اداره آمار استرالیا (ABS) نشان میدهد که تنها ۲.۶درصد از وامهای مسکن با نرخهای ثابت هستند.
چه تغییراتی در راه سپردههای مدتدار است؟
سپردههای مدتدار (Term deposits) نوعی حساب پسانداز است که برای قفل کردن پول برای مدت معین با نرخ بهره ثابت استفاده میشود.
از زمانی که بانک مرکزی چرخه افزایش نرخ خود را از دو سال پیش شروع کرد، نرخ سود سپردههای مدتدار، بالاتر از حد معمول بوده است.
اما دادههای سایت مقایسه مالی کناستار نشان می دهد که نرخ سپرده ارائه شده توسط چهار بانک بزرگ استرالیا در ۶ ماه گذشته بین ۰.۲ تا ۰.۶۵درصد کاهش یافته است.
تام ابوریزک، رئیس سیاستگذاری در سازمان حمایت مصرفکننده چویس (Choice)، گفت که بانکها به وضوح نسبت به از دست دادن مشتریان نمیترسند و به فقدان رقابت در این بخش اشاره کرد.
او گفت: «چهار بانک بزرگ همیشه با نام تجاری خود معامله میکنند و در نتیجه در بیشتر موارد معامله خوبی را به مردم ارائه نمیدهند. این مایوسکننده اما قابل پیشبینی است.»
نرخ بهره کارت اعتباری افزایش یافته است
تجزیه و تحلیل جدید این هفته از سایت مقایسه موزو (Mozo) نشان داد که با این که کل بدهی کارت اعتباری استرالیاییها در دهه گذشته تقریبا نصف شده و از ۳۱.۱ میلیارد دلار به ۱۷.۵ میلیارد دلار کاهش یافته، هزینههای سالانه افزایش یافته است.
متوسط هزینه سالانه در سال پیش ۲۵ درصد افزایش یافته و به نزدیک به ۱۳۵ دلار رسیده است؛ در حالی که بالاترین کارمزد سالانه از ۷۰۰ به ۱۲۰۰ دلار رسیده است.
تعداد کارتهای اعتباری با نرخ پایین که نرخ بهره ۱ تا ۱۰ درصدی ارائه میکنند بیش از ۶۰۰درصد افزایش یافته است.
بانک مرکزی استرالیا در مورد نرخ بهره چه گفته است؟
بانک مرکزی تهدید کرده است که اگر تورم کاهش نیابد، نرخ نقدی را دوباره افزایش میدهد.
RBA قضاوت کرده است که ریسک پایین نیامدن تورم به هدف ۲ تا ۳ درصدی در سال آینده «به دلیل چندین تحول از نظر مادی افزایش یافته است» و بانک میتواند برای افزایش نرخ بهره و اجتناب از عقب افتادن کاهش تورم اقدام کند.
تونی سایکامور، تحلیلگر بازار آیجی (IG) به SBS News گفت: «با این حال، بازارهای مالی به دلیل افزایش بیکاری و رشد ضعیف اقتصادی، تا پایان سال نرخ بهره را کاهش دادهاند.»
او گفت: «سرمایهگذاران همچنین در ماه مه تهدید بانک مرکزی نیوزیلند نسبت به افزایش نرخ را باور نکردند.»
The RBA has threatened to raise the cash rate again if inflation doesn't go down. Source: AAP / AAPIMAGE
نیوزلند، بریتانیا، ایالات متحده و اتحادیه اروپا همگی به سمت کاهش نرخ بهره حرکت کردهاند اما سائول اسلیک اقتصاددان مستقل گفت که مردم «نباید تعجب کنند» که RBA این کار را انجام نداده است.
او در لینکدین نوشت: «تورم به اندازه ایالات متحده، بریتانیا، کانادا و نیوزیلند به سرعت کاهش نیافته است، اما بیکاری به اندازه آن کشورها نیز افزایش پیدا نکرده است.»
او افزود: «این (تا حد زیادی) به این دلیل است که RBA دیرتر شروع به افزایش نرخ کرد و آن را به اندازه همتایان خود افزایش نداد؛ بنابراین جای تعجب ندارد که آنها مثل همتایانشان به این سرعت شروع به کاهش نمیکنند.»