اخبار استرالیا دوباره به فیسبوک برگشته است.
صفحات رسانه های استرالیایی، از جمله اس بی اس، در فیسبوک از صبح روز جمعه دوباره نمایش داده شد، یعنی یک هفته پس از این که این شرکت غول دنیای رسانه های اجتماعی مانع دسترسی به این صفحات و به اشتراک گذاشتن لینک مطالب آنها توسط کاربران استرالیایی شد.
این ممنوعیت خشم بسیاری از افراد در استرالیا و در سراسر جهان را برانگیخت و در حالی صورت گرفت که گفتگوها در مورد این که آیا غول های تکنولوژی باید به رسانه های خبری بابت محتوایی که تولید می کنند پول پرداخت کنند یا نه در کشورهای مختلف جهان ادامه داشت.
و اما در این خصوص نکاتی وجود دارد که باید بدانید.
چطور شد که این وضعیت ایجاد شد؟
استرالیایی ها روز پنجشنبه ۱۸ فوریه متوجه شدند که صفحات خبری از فیسبوک پاک شده است.
برخی منابع اطلاعات مهم، از جمله اطلاعات مربوط به سلامت، هواشناسی و سرویس های مربوط به خشونت خانگی نیز حذف شده بود.
این اقدام باعث خشم فعالان حقوق بشر، از جمله سوفی مک نیل (Soohie McNپeill) از دیده بان حقوق بشر استرالیا (Human Rights Watch Australia) شد.
وی می گوید: «خاموش کردن ناگهانی اخبار و اطلاعات ضروری به روی تمام یک کشور اقدامی افراطی و ظالمانه است. استرالیایی ها برای دسترسی به اطلاعات متکی به این پلتفورم هستند. ما در وسط فصل آتش سوزی های فصلی و در وسط یک همه گیری هستیم.»
این اقدام فیسبوک پاسخی بود به یک قانون چانه زنی رسانه ای که توسط دولت فدرال استرالیا به اجرا گذاشته شده است. این قانون سکوهای اینترنتی را مجبور می کند تا به رسانه های خبری در ازای به اشتراک گذاشتن محتوای آنها پول پرداخت کنند.
پیتر لوییس (Peter Lewis) مدیر مرکز تکنولوژی مسئولانه موسسه استرالیا یکی از افرادی بود که این تصمیم فیسبوک را محکوم کرد.
وی می گوید: «این رفتاری متکبرانه و بی توجه از سوی فیسبوک بود. این طور به نظر می رسد که آنها حمله ای را علیه جامعه استرالیا شروع کرده اند. ما شاهد این هستیم که گزارش های سرویس های خشونت خانگی، وبسایت های سلامت عمومی، و حتی اداره هواشناسی در فیسبوک مسدود شده اند.»
روز سه شنبه هفته گذشته یعنی ۲۳ فوریه، جاش فرایدنبرگ خزانه دار استرالیا اعلام کرد که در پی مذاکره با فیسبوک، دولت قبول کرده است این قانون را اصلاح کند.
این قانون اصلاح شده روز سه شنبه در پارلمان به تصویب رسید و یک هفته پس از ممنوعیت اعمال شده، صفحات رسانه های خبری استرالیا دوباره در فیسبوک نمایش داده شدند.
این ممنوعیت کوتاه مدت که فیسبوک از آن دفاع کرده ولی اذعان داشته که همراه با خطاهایی بوده است، از سوی کشورهای مختلف جهان محکوم شد.
سرگی لاوروف وزیر خارجه روسیه در این باره گفت: «از جمله نگرانی های در حال افزایش، سیاست های غیر شفاف پلتفورم های رسانه های اجتماعی است، که به تنهایی محتوای کاربران را سانسور یا ممنوع می کنند و به طور آشکار افکار عمومی را دستکاری می کنند.»
سایر کشورهای جهان از جمله انگلیس و کانادا نیز از نزدیک وضعیت استرالیا را زیر نظر داشته اند چرا که این کشورها نیز اعلام کرده اند ممکن است قوانین مشابهی را به اجرا بگذارند.
اما این قانون رسانه ای چیست؟
اسکات موریسون نخست وزیر استرالیا روز جمعه اعلام کرد که این قانون برای حصول اطمینان در مورد آینده رسانه های آزاد از طریق انعقاد توافق هایی با شرکت های تکنولوژی ضروری است.
و اما این قانون چطور کار می کند؟
این قانون جدید استرالیا را به اولین کشور جهان تبدیل می کند که اگر در آن مذاکرات خصوصی بین رسانه ها و فیسبوک شکست بخورد، یک داور دولتی می تواند تعیین کند فیسبوک و گوگل باید چه مبلغی را به رسانه های داخلی پرداخت کنند تا بتوانند محتوای آنها را نمایش دهند.
دولت می گوید اطمینان حاصل خواهد کرد که مبلغی منصفانه به رسانه ها پرداخت شود تا از روزنامه نگاری در استرالیا حمایت شود.
و اما چرا پرداخت پول به رسانه ها مهم است؟
چون طبق اعلام کمیسیون رقابت و مصرف کنندگان استرالیا، از هر ۱۰۰ دلاری که در استرالیا برای آگهی های آنلاین هزینه می شود، ۴۹ دلار به جیب گوگل و ۲۴ دلار به جیب فیسبوک می رود و همین امر باعث می شود رسانه ها درآمد خود را از دست بدهند.
هم گوگل و هم فیسبوک اعلام کرده بودند که خود را موظف نمی دانند که به شرکت های رسانه ای بابت محتوای آنلاین پول پرداخت کنند.
اما همه افراد معتقد نیستند که این قانون جدید می تواند مشکل را حل کند. یکی از این افراد اریک گلدمن، از مدیران موسسه حقوقی High Tech در دانشگاه سانتا کارلا است.
وی می گوید: «حمایت مردمی قابل توجهی برای این اقدام استرالیا وجود دارد، یعنی این ایده که گوگل و فیسبوک پول زیادی دارند ولی روزنامه نگاران دچار مشکل هستند. بنابر این وساطت استرالیا بین ناشران و غول های تکنولوژی باعث پول بیشتر برای تولید محتوای روزنامه نگاری خواهد بود که از لحاظ اجتماعی ارزشمند است. اما متاسفانه روشی که تنظیم کنندگان مقررات در استرالیا این راه حل را آماده کرده اند کمکی به دستیابی به این هدف نخواهد کرد چرا که بخش عمده این پول به دست روزنامه نگاران نخواهد رسید. و این به مشکلی سیستماتیک تر اشاره دارد، یعنی این که اگر به عنوان یک جامعه برای روزنامه نگاری ارزش قائل هستیم، اتکا به بازار برای تولید، همه چیزهایی که می خواهیم را به ما نخواهد داد.»
و اما در آینده وضعیت چطور خواهد شد؟
فیسبوک و گوگل در هفته های اخیر قراردادهای خصوصی را با رسانه های خبری استرالیا منعقد کرده اند و این روند ادامه خواهد داشت.
در حالی که نگرانی هایی در این خصوص وجود دارد که رسانه های کوچکتر و ناشرانی که در مناطق ریجنال استرالیا هستند از این توافق های تقسیم درآمد با گوگل و فیسبوک دور بمانند، راد سیمز رییس کمیسیون رقابت و مصرف کنندگان استرالیا می گوید وی اطمینان دارد که چنین اتفاقی نخواهد افتاد.
وی می گوید: «من دلیلی نمی بینیم برای که گوگل و فیسبوک بخواهند آنها را خارج از این توافق ها نگهدارند. من درک می کنم که حتی گوگل و فیسبوک افراد محدودی دارند، به همین دلیل این زمان می برد.»