نکات کلیدی
- اشیای بافته‌شده حامل پیوندی ملموس بین بافنده، مادرزمین و نیاکانش هستند.
- بافندگی به عنوان یک ابزار ذهن‌آگاهی و برای برقراری ارتباط اجتماعی استفاده میشود.
- بافندگان می‌توانند سبک خاص خود را داشته باشند که کار آن‌ها را قابل شناسایی می‌سازند.
- در فرهنگ بومی، زنان و مردان بافندگی می‌کنند.
بافته‌های بومی به اندازه بافندگانی که آن‌ها را خلق می‌کنند، متنوع هستند. هر اثر یک شی مهم است که پیوندی ملموس بین بافنده، مادرزمین و اجداد آن‌ها ایجاد می‌کند.
بافندگی با جمع‌آوری و تهیه منابع محلی مانند نی، پوست درخت و گیاه آغاز میشود. این‌ها برای ایجاد اشیای متعددی مانند سبد، کاسه، طناب و تور استفاده می‌شوند.
چِری جانسون، زنی از مردم گومروی، هنرمند و آموزگار اهل شمال نیوساوت‌ولز، می‌گوید: «در انگلیسی تنها یک واژه برای بافندگی وجود دارد. در زبان مادری اول ما، واژه‌های مختلفی برای آن وجود دارند.»
او می‌افزاید: «نکته واقعاً مهم در مورد آنچه ما بافندگی می‌نامیم، دانش فرهنگی است که اشیا با خود حمل می‌کنند- این‌که بدانیم چه گیاهانی را باید چید، در چه فصلی از سال و همچنین چه چیزی برای برداشت در دسترس است تا به روشی واقعاً پایدار تغذیه کنید.»
یک کارگاه بافندگی بومی در شهر آدلاید Credit: Kelly Barnes/AFL Photos/via Getty Images
بافندگی وسیله پیوند مردم است
بافتن فقط برای یادگیری بخیه‌ها و فرایند بافندگی نیست.
اهمیت بافندگی در این است که نسل‌های مختلف را دور هم جمع می‌کند تا قصه‌ها و داشته‌های فرهنگ شفاهی را با هم شریک کنند.
خانم جانسون می‌گوید: «اهمیت در واقع درک این موضوع است که با چه چیزی بافته‌اید، چرا آن اقلام مهم هستند، چیزی که می‌سازید برای چه استفاده می‌شده و نحوه استفاده صحیح آن چیست. چیزهای زیادی در آن دخیل هستند.»
بلی، مردان هم می‌بافند
لوک راسل از مردم ووریمی در منطقه نیوکاسل ایالت نیوساوت‌ولز است. کار او یادگیری و انتقال دانش ابزارسازی نیاکانش از طریق ساخت قایق‌های پارویی پوستی سنتی، نیزه‌های ماهی‌گیری و ابزارهای دیگر است.
بافندگی برای من، عمدتاً بافندگی با طناب، به‌خصوص با ابزار مردانه‌ای که ما داریم، نقش مهمی ایفا می‌کند.لوک راسل، رازدار فرهنگ بومی
او برای محکم کردن انتهای قایق‌های خود یا پوشاندن ابزار با طناب بافته از تکنیک‌های پیچیده بافندگی استفاده می‌کند.
پسران بومی به طور سنتی اوایل کودکی تا نوجوانی خود را نزد اقارب و بستگان زن می‌گذراندند و در کنار دختران هنر بافندگی را یاد می‌گرفتند.
آقای راسل می‌گوید: «یک مرد جوان، به‌ویژه در زمانی که برایش یاد داده میشود چگونه، به گفته ما، از یک پسر به یک مرد ارتقا کند، باید از همه آن مهارت‌ها استفاده کند. و تمام مهارت‌هایی که او تا زمان یاد گرفته است، توسط زنان برایش آموزش داده شده‌اند.»
Credit: Richard I'Anson/Getty Images
بافندگی به عنوان یک مراقبه تأثیرگذار
چری جانسون از بافندگی به عنوان راهی برای به تصویر کشیدن افکار خود استفاده می‌کند. او از طریق بافندگی و تجسم افکار خود در شی، تمرین ذهن‌آگاهی می‌کند.
او می‌گوید: «جامعه ما این‌گونه مسایل را پردازش می‌کند.»
«ما آن‌ها را با محبت و به شیوه‌ای واقعاً محترمانه به عنوان یک خانواده با هم پردازش می‌کنیم و این کاری که بافندگی انجام می‌دهد. مردم را دور هم جمع می‌کند تا بنشینند و قصه کنند. برخی اوقات مردم فقط برای این به محافل بافندگی ما می‌آیند که در کنار خواهران خود باشند و چای بنوشند.»
تفاوت‌های سبکی
منابع گیاهی مانند چمن‌ها و پوست درختان در سراسر کشور متفاوت اند، پس بافندگی نیز از نظر سبک از منطقه‌ای به منطقه دیگر متفاوت است.
اما بافندگان نیز سلیقه و سبک خاص خود را دارند.
یکی از راه‌ها، استفاده از رنگدانه‌های گل‌های محلی، پوست درخت، شیره گیاهی یا ریشه گیاهان است.
چری جانسون می‌گوید: «استفاده هدفمندانه یک هنرمند از رنگدانه برای رنگ‌آمیزی الیاف بافته‌شده، برای آن شخص و آن منطقه بسیار مهم است.»
معمولاً شخصی با چشم تیزبین می‌تواند منطقه و گاهی حتا هنرمند را بر اساس رنگدانه، سبک، بخیه و مواد استفاده شده در یک اثر شناسایی کند.چری جانسون، هنرمند و آموزگار
گاهی اوقات با نگاه کردن به پایه اثر بافته شده می‌توان هنرمند را شناسایی کرد.
نِفی دِنهام، هنرمند و مردی از مردم گیرامای منطقه کاردوِل در شمال کوینزلند، بافندگی را از کاکا/عمویش یاد گرفته است.
آقای دنهام می‌گوید: «بسیاری از هنرمندان ما، از جمله خودم، [بافتن] را متفاوت شروع می‌کنیم.»
«به همین ترتیب، می‌توان با نگاه به پایه یک اثر تشخیص داد که بافنده چب‌دست است یا راست‌دست. پس واقعاً می‌توانید بگویید که چه کسی چه چیزی را بافته است.»
Credit: Richard I'Anson/Getty Images
آیا غیربومیان می‌توانند بافندگی بومی بیاموزند؟
کاسی لیتام یک هنرمند چندرشته‌ای و استاد بافندگی از مردم تونگورونگ ملت کولین در ایالت ویکتوریا است. او زمینه برگزاری کارگاه‌های آموزشی را از سوی بومیان برای افراد غیربومی فراهم می‌کند.
در این کارگاه‌ها از شرکت‌کنندگان توصیه میشود که عمیقاً به مربیان گوش دهند تا درک بهتری از بافندگان و ارتباط آن‌ها با نیاکان شان کسب کنند.
خانم لیتام می‌گوید: «این مهم است که آن‌ها بدانند این کارگاه‌ها باید تحت رهبری بومیان باشند و باید اهمیت مالکیت معنوی فرهنگی دانش ما این‌جا در آسترالیا را با بیاموزند.»
بيشتر بخوانيد
چگونه می‌توانیم مدافع حقوق بومیان آسترالیا باشیم؟
او تأکید می‌کند که غیربومیان نباید دنبال سود پولی از آموخته‌های خود در این‌گونه کارگاه‌ها باشند و همواره از آموزگاران خود قدردانی کنند.
انجمن‌ها و جشنواره‌های بافندگی زیادی وجود دارند که از سوی بومیان رهبری می‌شوند و برای همه باز هستند. کارگاه‌های آموزش بافندگی اغلب از طریق شوراهای محلی، رسانه‌های اجتماعی و مردم اطلاع‌رسانی می‌شوند.
نمایش و فروش بافته‌های بومی
بافته‌های بومی در نگارخانه‌‌های بزرگ و کوچک و حتا در نمایش‌های مد در سراسر آسترالیا به نمایش و فروش گذاشته می‌شوند. مردم همچنین می‌توانند آن‌ها را به صورت سفارشی خریداری کنند.
مهم است که گالری‌ها تنوع فرهنگی و جغرافیایی را در نمایش آثار بومی مد نظر بگیرند.
کاسی لیتام می‌گوید: «جریان اصلی بافندگی در واقع بینشی بصری از گذشته برای زمان حال است و همه ما بافندگان برای نسل‌های آینده خود ادامه می‌دهیم.»
«بنابراین، وقتی مردم به گالری‌ها می‌روند، باید بدانند که ما در سراسر آسترالیا بافندگی داریم و هر کدام آن‌ها قصه‌های فرهنگی مهمی در بافت یا الیاف خود دارند.»
