بر اساس آماری که این وزارت در وبسایت خود منتشر کرده، از زمان سقوط افغانستان به دست گروه طالبان در ۱۵ آگوست ۲۰۲۱ تا اواسط می ۲۰۲۳، نزدیک به ۱۹۰ هزار شهروند افغانستان در قالب حدود ۴۱ هزار درخواست از آسترالیا تقاضای پناهندگی کرده بودند.
از این میان، وزارت داخله آسترالیا ۹۳۶۴ درخواست را که شامل ۴۲ هزار و ۲۴۱ متقاضی بودهاند، نهایی کرده است.
اما از میان ۹۳۶۴ درخواست نهاییشده، تنها به ۱۲ هزار و ۲۰۳ متقاضی شامل ۲۵۰۵ درخواست ویزه داده است.
این در حالی است که در حال حاضر بیش از ۱۵۹ هزار و ۲۰۰ شهروند افغانستان هنوز منتظر رسیدگی به درخواستهای بشردوستانه خود هستند.
بین ۱۵ آگوست ۲۰۲۱ و ۱۹ می ۲۰۲۳، ۱۲ هزار و ۲۰۳ شهروند افغانستان ویزه بشردوستانه آسترالیا را دریافت کردهاند.
شانزده هزار و ۵۰۰ تا از این ویزهها تحت برنامه بشردوستانه به اتباع افغانستان اختصاص داده شده بودند و حکومت انتظار دارد بین سالهای مالی ۲۳-۲۰۲۲ و ۲۶-۲۰۲۵ در هر سال ۴۱۲۵ تا از آنها صادر کند.
برنامه بشردوستانه آسترالیا شامل ویزههایی میشود که به پناهندگان در داخل و خارج از آسترالیا صادر میشوند.
ده هزار ویزه دیگر در قالب برنامه بشردوستانه فرامرزی آسترالیا به افغانها اختصاص داده شده بودند.
وزارت داخله میگوید که از بین متقاضیان افغان به دستههای زیر اولویت میدهد:
- کارمندان سابق افغان نهادهای آسترالیایی که اسناد معتبر در دست داشته باشند و اعضای نزدیک خانوادههای آنها؛
- اعضای نزدیک خانوادههای کسانی که ویزه پناهندگی و بشردوستانه (کلاس ایکسبی) دارند؛
- پناهندگانی که توسط کمیساری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (یواناچسیآر) به آسترالیا معرفی میشوند
- زنان و دختران، اقلیتهای نژادی، دگرباشان جنسی و سایر گروههای اقلیت شناختهشده.
وزارت داخله همچنین به پناهندگانی اولویت میدهد که در کشور ثالث باشند، زیرا نه این وزارت در داخل افغانستان حضور دارد و سازمان بینالمللی مهاجرت (IOM) که در قسمت سازماندهی معاینات صحی، آموزشهای فرهنگی و انتقال پناهندگان به آسترالیا با دولت همکار است.
یک سخنگوی وزارت داخله به اسبیاس دری گفت که آسترالیا بعد از فروپاشی دولت سابق افغانستان تعداد «بیسابقهای» از درخواستهای پناهندگی را دریافت کرده است و این «بدان معناست که پاسخدهی به آنها بیش از حد عادی زمان میبرد».
سخنگوی وزارت گفت: «وزارتخانه تعدادی اقدامات اضافی، از جمله اضافه کردن کارکنان در آسترالیا و نمایندگیهای وزارت در خارج از کشور، را برای رسیدگی به درخواستها انجام داده است. این منابع اضافی منحصراً روی رسیدگی به درخواستهای اتباع افغانستان متمرکز هستند.»
به گفته او، متقاضیان ویزه باید به صورت انفرادی از غربال «ارزیابیهای دقیق» بگذرند و «در نتیجه، زمان رسیدگی و توانایی وزارتخانه برای رسیدگی به درخواستهای ویزه بشردوستانه میتواند بسته به شرایط خاص متقاضی متفاوت باشد، که از آن جمله میتوان از موقعیت آنها (اینکه در داخل یا خارج از کشورشان باشند)، قابلیت آنها برای سفر کردن، ارائه اسناد، انجام معاینات بیومتریک و سایر ارزیابیهای صحی و دسترسی آنها به مقامات دولتی آسترالیا اشاره کرد».
او افزود که اتباع افغانستان میتوانند، بسته به شرایط شان، مسیرهای دیگر مهاجرت به آسترالیا- از جمله برنامه اسپانسری اجتماعی (کامیونیتی ساپورت)، برنامه آزمایشی پناهندگان ماهر (Skilled Refugee Labour Agreement Pilot)، ویزههای خانوادگی و انواع ویزههای مهارت- را در پیش گیرند.
حکومت آسترالیا در سال مالی قبلی ۱۷ و ۸۷۵ جایگاه را به برنامه پناهندگی و بشردوستانه خود اختصاص داده بود که شامل ۱۳۷۵۰ نفر در قالب برنامه بشردوستانه فرامرزی و ۴۱۲۵ ویزه مخصوص برای افغانها میشد.
بر بنیاد آماری که وزارت امور داخله آسترالیا به اسبیاس دری ارائه کرده، بین ۱ جولای ۲۰۲۲ و ۳۱ می ۲۰۲۳، ۱۷ هزار و ۲۷۲ ویزه تحت برنامه بشردوستانه آسترالیا صادر شدهاند.
از این میان ۱۵ هزار و ۳۵۰ ویزه به پناهندگان مقیم در خارج از آسترالیا و ۱۹۲۲ ویزه دیگر به پناهندگان مستقر در آسترالیا اعطا شدهاند.
از میان ۱۹۲۲ ویزه پناهندگی داخلی (زیرکلاس ۸۶۶)، ۶۷ ویزه به اتباع افغانستان داده شدهاند.
اما مشخص نیست دقیقاً چه تعداد از ویزههای بشردوستانه فرامرزی به آوارگان افغانستان اعطا شدهاند.
اندازه برنامه پناهندگی و بشردوستانه آسترالیا معمولاً هر سال در بودجه فدرال گنجانده میشود، اما حکومت کارگر که با وعده افزایش آن به ۲۷ هزار جایگاه در سال به قدرت رسید، هنوز رقم پذیرش این برنامه در سال مالی ۲۴-۲۰۲۳ را مشخص نکرده است.
وزارت امور داخله میگوید که درباره سهمیه این برنامه در سال ۲۴-۲۰۲۳ با سازمانهای مدافع پناهندگان و مردم عام آسترالیا مشورت کرده و تصمیم خود را بهزودی اعلام خواهد کرد.