مانع زبانی یکی از موانع اصلی است که مهاجران تازهوارد به آسترالیا با آن روبهرو میشوند. اما برای لحظهای تصور کنید کودک ناشنوایی هستید که ناگهان به کشور جدیدی آمدهاید و جز چند حرکت ابتدایی که با آنها فقط میتوانید با اعضای خانواده خود ارتباط برقرار کنید، هیچ زبان دیگری یاد ندارید.
عماد صیام همین تجربه را داشته است.
در سال ۲۰۱۰، وقتی پانزده سال داشت، خانوادهاش به عنوان پناهنده از افغانستان به آسترالیا آمدند. او تنها عضو ناشنوای خانواده خود بود و فقط میتوانست از طریق برخی «حرکات» با پدر، مادر، خواهر و برادرش ارتباط برقرار کند.
اما در آسترالیا مجبور شد نه تنها انگلیسی، بلکه زبان اشاره آسترالیایی (Auslan) را نیز یاد بگیرد.
عماد که اکنون ۲۵ سال دارد، از طریق یک مترجم آزلن به اسبیاس گفت: «تازه که آمده بودم، خیلی مضطرب بودم؛ احساس غالب همین بود.»
مشکل بود. هیچ زبانی یاد نداشتم که از طریق آن با کسی در اینجا ارتباط برقرار کنم.
اما پس از آنکه وارد 'کالج ناشنوایان ویکتوریا' شد و توانست انگلیسی و آزلن را به صورت مبتدی یاد بگیرد، وضعیت تغییر کرد.
عماد میگوید: «من از حرکات زیادی استفاده میکردم. سخت بود و باید خیلی پشتکار به خرج میدادم تا منظورم را تفهیم کنم.»
عماد ابتدا به عنوان یک دانشآموز برای کسب تجربه کاری به 'هوتل میل اکسچنج' رفته بود. Source: SBS / Amy Hall
حین آموزش در کالج ناشنوایان ویکتوریا، گِرِیَم کراوز، سرآشپز وقت 'هوتل میل اکسچنج' (The Mail Exchange Hotel) ملبورن، برخی از مهارتهای ابتدایی آشپزی را به عماد و همکلاسیهایش آموزش داد.
عماد درباره کلاسهای آشپزیاش میگوید: «یک فرایند بسیار عملی بود. توانستم خیلی از مهارتهای ابتدایی را ببینم و انجام دهم.»
«از آنجا جلوتر رفتیم و در تعدادی آزمون و وظایفی که به من داده بودند، قبول شدم.»
«این باعث شدن در مورد آشپز شدن فکر کنم.»
دیری نگذشت که عماد برای کسب تجربه کاری به 'هوتل میل اکسچنج' رفت، اما مشکل بزرگی فراراه او وجود داشت: مترجمی فراهم نشده بود که بتواند با سایر کارکنان هوتل ارتباط برقرار کند.
او میگوید: «یاد میگرفتم، خرد میکردم و تا جایی که میتوانستم، با شرایط میساختم و پشتکار به خرج میدادم.»
«وقتی با آشپزها گپ میزدیم، موانعی وجود داشتند.»
وقتی مترجم فراهم شد، عماد از فرصت استفاده کرد تا برخی از اشارههای کلیدی و همچنین الفبای آزلن را به همکارانش آموزش دهد.
Emad (right) and head chef Wayne. Source: SBS / Amy Hall
عماد میگوید: «تیم کاری ما در اینجا واقعاً عالی است.»
«ما با هم تمرین میکنیم و حالا وقتی سفارشی را در خط سفارشها میبینم، کلمات آزلن را برای آن میدانیم، بنابراین میتوانم اشاره کنم که 'من پاستا را آماده میکنم' یا 'من سالاد را آماده میکنم' و اطرافیانم آن را میفهمند.»
«گاهی اوقات اگر کلماتی باشند که در انگلیسی طولانی هستند، افراد ممکن است آن را کوتاه کنند- مانند جیاف (GF) برای بدون گلوتن (gluten-free) و بعد آنها فقط حروف جی و اف را برایم اشاره میکنند.»
افزون بر این، پوسترهای الفبای آزلن و علایم کلیدی در دیوارهای آشپزخانه و اتاق کارکنان نیز آویزان شدهاند تا همکاران عماد بتوانند در حین کار آنها را تمرین کنند. نیکی نیکلسون، مدیر بخش غذاخوری هوتل، تمایل به فراگیری آزلن را یکی از شرایط استخدام در این هوتل قرار داده است.
سرآشپز وَین ماونتفورد از جمله کسانی است که از این چالش استقبال کرده و میگوید این به بهبود فرهنگ کاری در آشپزخانه کمک کرده است.
او میگوید: «[استفاده از آزلن] فضای آشپزخانه را به نوعی سرگرمکننده نگه میدارد.»
«یکی از بخشهای مورد علاقه من از کار در اینجا این است که چقدر پیشرفت کردهام و چقدر عماد با صحبت کردن با مردم از طریق اشاره و آموزش دادن به آنها پیشرفت کرده است.»
کار سختی بود، اما هیچ کاری که ارزش انجام دادن داشته باشد، آسان نیست.
خانم نیکلسون میگوید، برداشتن مانع زبانی در این هوتل به عماد کمک کرده تا از یک فرد «خجالتی» که برای کسب تجربه کاری به آنجا آمده بود، به یک آشپز ماهر با «اعتمادبهنفس» تبدیل شود.
او میگوید: «حتا سرش را بلند نمیکرد که به من سلام کند.»
«وقتی اعتمادبهنفس خود را بالا برد، اگر بگویم، 'حالا میروم'، مچ دستش را میگیرد و به اشاره میگوید، 'واقعاً، زود میروی؟'، پس واقعاً بانمک است و حس شوخطبعی خوبی دارد.»
سرآشپز وَین ماونتفورد (سمت چپ) برای ارتباط بهتر با همکار ناشنوای خود عماد صیام آزلن یاد گرفته است. Source: SBS / Amy Hall
آقای ماونتفورد میگوید: «توانایی آشپزی او در مقایسه با برخی از آشپزهایی که در سرتاسر جهان با آنها کار کردهام، بینظیر است.»
«من سعی میکنم سطح آشپز ارشد را که شامل مدیریت افراد میشود به او بیاموزانم... و سطح کمکآشپز/معاون سرآشپز چند سالی با او فاصله دارد.»
بر اساس ارقام اداره آمار/احصائیه، تنها ۵۳ درصد از افراد دارای معلولیت ۱۵ تا ۶۴ ساله در آسترالیا شاغل هستند، در حالی که نرخ اشتغال در بین افراد فاقد معلولیت، ۸۴ درصد است.
کیمبرلی مالکوم، مدیر کل تجربه و انطباق اعضا در انجمن هوتلهای آسترالیا، میگوید محلهای کاری باید «بازتابدهنده جامعهای باشند که به آن خدمت میکنند».
خانم مالکوم میگوید: «تیم کاری هوتل میل اکسچنج در این عرصه پیشتاز هستند... نشان میدهند که از همه طبقات جامعه نه تنها استقبال میشود، بلکه به آنها ارزش داده میشود.»
Nici Nicholson is venue manager at The Mail Exchange Hotel. Source: SBS / Amy Hall
«دوست دارم او وارد یک رستوران یا چیزی شود، اما بعد باید افرادی را پیدا کنید که مایل باشند این کار را انجام دهند و این سختترین چیز است.»
میخواهید آزلن یاد بگیرید؟
پائولا تورنتون، هماهنگکننده منابع سازمان ناشنوایان آسترالیا، میگوید که اگرچه ویدیوهای آموزشی آنلاین زیادی برای یادگیری آزلن وجود دارند، اما توصیه میکند که در یکی از کلاسهای آن ثبت نام کنید.
خانم تورنتون از طریق یک مترجم میگوید: «خیلی بهتر است که یک کلاس تعاملی داشته باشید، معلمی باشد که بتوانید با او سوال رد و بدل کنید.»
«همچنین واقعاً ضروری است که یک معلم ناشنوا زبان خود را به شما آموزش دهد.»
او میگوید، برای کسانی که نمیتوانند سالها را صرف تسلط بر زبان اشاره کنند، یاد گرفتن الفبای آزلن و چند اشاره رایج نیز خیلی باارزش است.
«یاد گرفتن اشارههای روزمرهای چون 'سلام'، 'حالت چطور است'، 'ممنونم' و 'بیا اینجا' واقعاً سریع است.»
عماد میگوید، وقتی مردم حتا اندکی هم از آزلن استفاده کنند، برایش ارزش خیلی زیادی دارد.
«اگر کسی اشاره میکند که 'متشکرم'... واقعاً احساس میکنید که آن شخص به زبان من احترام قایل است.»
عماد پس از موفقیتی که توانسته در شغل خود کسب کند، به این باور رسیده است که «هیچ مانعی وجود ندارد که نتوانید بر آن غلبه کنید.»
او میگوید: «من عاشق کارم هستم.»
سیزدهم اپریل روز آزلن یا روز زبان اشاره آسترالیایی است.
