SBS Thiên tai là gì? Có những loại thiên tai nào?
KTS Võ Tiến Dũng
Thiên tai là hiện tượng tự nhiên bất thường có thể gây thiệt hại đối với người, tài sản, môi trường, điều kiện sống và các hoạt động kinh tế - xã hội, bao gồm: bão,xoáy lốc, sét, mưa lớn, lũ lụt,ngập lụt, sạt lở đất sụt lún đất do mưa lũ hoặc dòng chảy, nước dâng, xâm nhập của nước mặn, nắng nóng, hạn hán, rét hại, mưa đá, sương muối, động đất, sóng thần và các loại thiên tai khác.
Rủi ro thiệt hại mà thiên tai có thể gây ra đối với con người, tài sản, môi trường, điều kiện sống, hoạt động kinh tế và xã hội.
SBS Công trình phòng, chống thiên tai?
Thiên tai lốc xoáy Source: Supplied
KTS Võ Tiến Dũng
Phòng, chống thiên tai là quá trình mang tính hệ thống, bao gồm hoạt động phòng ngừa, đối phó và khắc phục hậu quả thiên tai.
Là công trình do chính phủ, tổ chức, cá nhân đầu tư, xây dựng, bao gồm trạm quan sát khí tượng, thủy văn, hải văn, địa chấn, dự báo thiên tai; công trình đê điều, hồ đập, chống hạn, chống sạt lở; khu neo đậu tránh và ẩn trú bão cho tàu thuyền, nhà kết hợp tạm trú cho người dân và các công trình khác phục vụ phòng ngừa và chống thiên tai. Ở tại mỗi hội đồng thành phố địa phương của nước Úc có những dịch vụ khẩn cấp (State Emergency Service) và họ thường gửi thư đến nhà hay nơi làm việc kêu gọi đóng góp tiền bạc để cứu giúp những thiệt hại về nhân mạng và tài sản của cư dân trong vùng.
SBS: Những đối tượng dễ bị tổn thương nhất trong thiên tai?
KTS Võ Tiến Dũng
Là những người có hoàn cảnh bất lợi dễ bị tác động hơn từ thiên tai so với những nhóm người khác trong cộng đồng.
Đối tượng dễ bị tổn thương bao gồm trẻ em, người lớn tuổi, phụ nữ đang mang thai hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi, người khuyết tật, người bị bệnh hiểm nghèo.
SBS Có nhiều loại thiên tai, nhưng trong khuôn khổ bài này, xin được nhắc đến 2 thiên tai mà năm nào Úc cũng gánh chịu đó là lũ lụt và cháy rừng.Đối với cháy rừng nên làm những gì?
KTS Võ Tiến Dũng
Nếu quý vị được thông báo di tản, nên hãy di tản ngay lập tức. Mang theo đồ dùng trong trường hợp thảm họa, khóa cửa nhà và chọn tuyến đường xa khỏi hiểm họa cháy. Quan sát các thay đổi của tốc độ và hướng của đám cháy và khói. Cho người thân và bạn bè biết quý vị rời khỏi khi nào và sẽ đi đâu.
Nếu quý vị thấy có cháy rừng và vẫn chưa nhận được lệnh di tản, hãy gọi cho cơ quan khẩn cấp và cứu hỏa. Đừng cho rằng đã có người khác gọi rồi. Qúy vị mô tả vị trí đám cháy, nói rõ ràng mạch lạc và trả lời những câu hỏi của nhân viên cứu hỏa.
Nếu quý vị chưa nhận được thông báo di tản và có thời gian để chuẩn bị nhà cửa, nên theo lời khuyên từ cơ quan khẩn cấp và cứu hỏa quý vị nên thực hiện các điều sau đây:
Black Saturday in Melbourne 2009 Source: Supplied
-Bố trí chỗ ở tạm thời tại nhà bạn bè hoặc người thân bên ngoài khu vực bị đe dọa trong trường hợp quý vị cần di tản
-Đem theo quần áo bảo hộ khi ở ngoài – giày bền, quần áo làm từ chất liệu bông hoặc len, quần dài, áo sơ mi dài tay, găng tay và khăn tay để bảo vệ mặt của quý vị
-Đóng kín các lỗ thông hơi mái hiên và tầng hầm, cửa sổ, cửa ra vào, cửa chuồng thú cưng, v.v... Tháo bỏ màn cửa và rèm cửa dễ cháy. Đóng tất cả cửa sập, mành chắn hoặc màn che cửa sổ bằng vật liệu không cháy có trọng lượng nặn
-Đóng tất cả cửa ra vào bên trong nhà để ngăn gió hút. Mở tấm thông gió của lò sưởi ra, nhưng đóng tấm chắn lò sưởi lại.
5-Ngắt hệ thống mở cửa garage tự động để vẫn có thể mở cửa bằng tay nếu mất điện. Đóng tất cả cửa garage.
--Tắt nguồn tiếp liệu khí tự nhiên, propane hay nút nhiên liệu nào.
-Gắn vòi nước trong vườn với đầu vòi nước bên ngoài và đổ đầy nước vào bồn nước, thùng rác, bồn hoặc các vật đựng nước cỡ lớn khác.
- Đặt bình tưới cỏ lên mái nhà và gần các bình nhiên liệu ở trên mặt đất. Để các bình tưới ở trên và tưới lên các vật dụng này càng lâu càng tốt.
- Nếu quý vị có máy bơm nước chạy bằng ga, bảo đảm rằng máy bơm chứa đầy nhiên liệu và sẵn sàng hoạt động.
- Đặt thang dựa vào nhà ở vị trí dễ thấy.
- Đặt các giấy tờ có giá trị, các vật lưu niệm và những "vật bất ly thân" vào xe hơi ở trong garage, sẵn sàng khởi hành nhanh chóng. Cũng cần cho thú cưng nào vẫn ở và đi cùng quý vị lên xe.
- Đặt các vật có giá trị không bị hư hại do nước vào ao hồ.
- Bật các đèn bên ngoài và để một đèn sáng ở mọi phòng để có thể dễ quan sát ngôi nhà hơn khi có khói dày đặc.
- Di chuyển đồ đạc dễ cháy vào giữa nhà, tránh xa khỏi các cửa sổ và cửa ra vào bằng kính trượt.
Earthquake in Geelong Source: Surpplied
KTS Võ Tiến Dũng
Khi lũ lụt tàn phá các ngôi nhà và đảo lộn cuộc sống người dân, những đồ vật có ý nghĩa như vật gia truyền, hình ảnh và các vật lưu niệm khác.
Những món đồ vô giá này có thể cứu được nếu không bị nước thải hoặc các loại hóa chất ảnh hưởng.
Sự an toàn cho bản thân luôn là ưu tiên trên hết khi quý vị trở lại những căn nhà bị nước lũ gây thiệt hại.
- ·Kiểm soát dấu hiệu thiệt hại cấu trúc chung quanh trước khi vào lại nhà để tránh bị kẹt nếu tòa nhà sụp đổ.
- ·Tắt hết điện trong nhà cho đến khi thợ điện kiểm soát hệ thống để bảo đảm an toàn.
- ·Tắt các nguồn khí ga. Hãy cảnh giác với tình trạng rỉ ga.
- ·Cẩn thận trước khi bước. Sau một cơn lũ, mặt đất và nền nhà thường bị các mảnh vỡ bao phủ, kể cả mảnh chai và đinh ốc.Nền nhà và cầu thang đầy bùn có thể rất trơn.
- ·Chụp ảnh những nơi bị ngập nước trong nhà và những vật bị hỏng để dùng cho mục đích bảo hiểm.
- ·Gọi đại diện bảo hiểm của quý vị để nộp đơn yêu cầu bồi thường và báo cáo thiệt hại càng sớm càng tốt. Bảo hiểm nhà ở thường bồi thường các tổn thất do gió bão gây ra, hoặc các ống nước bị hỏng, nhưng không bồi thường các mặt nền bị ngập nước.
- ·Cứu cấp những gì có giá trị nhất, nhưng đừng bao giờ cố gắng cứu những đồ đạc mà đặt mình vào nguy hiểm.
- ·Mặc áo dài tay, mang giày thường hay giày ống chống nước cứng cáp, và găng tay làm bằng nhựa hay cao su trong lúc dọn dẹp.
- ·Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch hoặc dùng nước gel rửa tay có chất cồn.
- ·Nấm mốc có thể hình thành trong vòng 48 giờ; quý vị sẽ cần phải nhanh tay. Mục đích là làm giảm độ ẩm xung quanh các món đồ quý báu của quý vị trước khi làm sạch và lau khô chúng. Nếu quý vị thấy dân cư tại Columbia, South Carolina đã bắt đầu dọn dẹp sau trận lũ lụt lịch sử gây ảnh hưởng đến tiểu bang của họ trong tháng 10 năm 2015, thì bắt chước theo.
Gắn các băng màu cam xung quanh đống vật liệu cho các nhân viên lao động biết rằng những vật liệu bên trong cần phải được loại bỏ.
SBS Làm sao làm cho nhà khô ráo sau lũ lụt?
Brisbane Flood 2011 Source: Suppllied
KTS Võ Tiến Dũng
Những cách làm sạch đơn giản, làm khô tự nhiên.
Làm khô tự nhiên để không khí dịu lại là cách làm khô tốt nhất cho tất cả đồ đạc quý báu trong nhà.
Làm khô bằng máy sấy tóc, bàn ủi, lò nướng, và phơi nắng lâu sẽ làm đồ đạc bị hư không thể hồi phục được.
Tăng luồng không khí trong nhà bằng cách sử dụng quạt máy, cửa sổ, máy điều hòa không khí, và máy hút ẩm.
Hết sức thận trọng trong việc bảo quản vật gia truyền của quý vị, chúng có thể dễ bị hư khi ướt.
Để riêng các vật bị ẩm: dọn đồ từ ngăn kéo; chụp ảnh các cuốn album bị ướt; lấy tranh và ảnh ra khỏi khung hình; đặt khăn giấy giữa các trang sách bị ướt.
Nhẹ nhàng làm sạch.
Dùng bàn chải mềm hay khăn để loại bỏ bụi đất và mảnh vụn khỏi những món đồ dễ vỡ hay dễ hư.
Đừng chà xát, vì như vậy có thể sẽ làm cho bụi dính cứng vào món đồ. Làm sạch hình ảnh bằng cách cẩn thận rửa chúng bằng nước sạch. Phơi khô tự nhiên trên một tấm lưới nhựa hoặc khăn giấy, hoặc bằng cách dùng kẹp quần áo treo chúng lên ở một góc thoáng.
Đừng để các tấm ảnh tiếp xúc với các bề mặt khác khi đang làm khô. Quý vị không thể cứu hết tất cả mọi thứ, do đó nên tập trung vào những gì quan trọng nhất, tuỳ theo giá trị, tiền, hay tình cảm.
Kết luận
Thiên tai là hiện tượng tự nhiên bất thường. Mọi ngườì chúng ta cũng đã nhìn nhận và tự hỏi rằng tất cả những thiên tai trên thế gìới đều được đặc tên của người phụ nử như bão Katrina vào năm 2005 ở New Orleans miền Đông Bắc Hoa kỳ, cơn bão từ đại tây Dương Irma ngày 13/09/2017 ở Florida thuộc miền Đông Nam Hoa Kỳ và bên Úc châu cơn bão Debbie ở Queensland 11/2017.
KTS Võ Tiến Dũng (người thứ nhứt từ phải qua) trong Hội Chợ Tết Nhâm Tuất Source: Supplied
