Tổ chức Y tế Thế giới đã gia hạn cảnh báo trước đây đối với các nước giàu về việc tích trữ vắc xin COVID-19, trong bối cảnh tỷ lệ tiêm chủng ở các nước nghèo vẫn còn thấp.
Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus nói rằng Omicron minh họa cho "tình huống nguy hiểm" mà thế giới đang gặp phải.
“Hôm qua là tròn một năm kể từ khi vắc-xin COVID-19 lầnđầu tiên được sử dụng. Tất cả chúng ta đều tin tưởng và hy vọng rằng một năm sau, đại dịch sẽ gần kết thúc. Nhưng hiện số người chết đã tăng hơn gấp ba lần và thế giới vẫn còn trong đại dịch. Mặc dù chúng ta đã nỗ lực tốt nhất kể từ khi bắt đầu chiến dịch tiêm chủng toàn cầu, nhưngcác quốc gia có thu nhập thấp và trung bình thấp vẫn bị bỏ lại phía sau.”
Nhiều quốc gia phương Tây đã triển khai liều vắc-xin tăng cường, nhắm mục tiêu đến người cao tuổi và những người có bệnh nền, nhưng lo ngại về biến chủng Omicron lan nhanh đã khiến một số nước mở rộng chương trình tiêm liều tăng cường.
Các nhà nghiên cứu vẫn chưa xác định được mức độ hiệu quả của các loại vắc xin hiện tại chống lại biến chủng Omicron.
Tiến sĩ Mike Ryan, giám đốc về y tế khẩn cấp của WHO, cho biết mặc dù Omicron có vẻ rất dễ lây lan, nhưng nó không phải là bất khả chiến bại.
“Chúng ta có một biến thể mới thích nghi hơn, lây lan nhanh hơn, nhưng không phải là bất khả chiến bại , hiện chúng tôi chưa hiểu đầy đủ về các tác động lâm sàng hoặc tác động đối với vắc xin. Nhưng nó không phải là bất diệt. Những gì chúng tôi làm trong những ngày và tuần tới để ngăn chặn vi rút, tiêm chủng và công bằng vắc-xin, sẽ tạo ra sự khác biệt rất lớn cho việc kiểm soát đại dịch vào năm 2022.”
Omicron lần đầu tiên được phát hiện ở miền nam châu Phi và Hồng Kông. WHO cho biết các quốc gia châu Phi chiếm 46% số ca nhiễm được báo cáo trên toàn cầu.
Dữ liệu ban đầu của bệnh viện từ Nam Phi cho thấy ít hơn một phần ba số bệnh nhân nhập viện trong đợt mới nhất liên quan đến Omicron đang bị bệnh nặng, so với 2/3 trong giai đoạn đầu của hai đợt trước.
Chỉ 7.5% trong số hơn một tỷ người ở Châu Phi đã được tiêm hai liều vắc xin.
Giám đốc WHO, Tiến sĩ Tedros đã một lần nữa chán nản các lệnh cấm đi lại được áp dụng đối với một số quốc gia châu Phi.
“Chúng tôi cũng thất vọng khi nhiều quốc gia áp đặt lệnh cấm du lịch. Sự minh bạch nên được khenngợi chứ không phải bị phạt. Chúng tôi cũng lo ngại rằng các quốc gia khác có thể không muốn minh bạch thực sự cho tương lai. Đólà một tác động mà chúng tôi rất quan tâm.”
Tổng thống Nam Phi, Cyril Ramaphosa, cũng đặt câu hỏi về những quyết định đó.
"Chúng ta nên lo lắng rằng một số quyết định không còn được khoa học thông báo và đưa ra trên cơ sở đoàn kết. Đại dịch này đã cho thấy cách chúng ta ứng phó với một cuộc khủng hoảng toàn cầu, nó đã chỉ ra một số thiếu sót và yếu kém."
Giám đốc Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Châu Phi cho biết các chính phủ Châu Phi có thể phải sử dụng đến quy định về vắc xin COVID-19 nếu công dân của họ không nhanh chóng đi chích ngừa.
Ông John Nkengasong cảnh báo việc do dự chưa tiêm vắc xin và thời hạn sử dụng ngắn của một số đợt vắc xin được tặng đang tạo ra áp lực mới để chích ngừa cho 1,3 tỷ dân Phi châu.
“Tôi nghĩ việc đầu tiên của tôi là tiếp tục kêu gọi người dân Phi châu đi chích ngừa. Điều thứ hai là nếu mọi người không chích ngừa thì các chính phủ sẽ không có lựa chọn nào khác ngoài việc bắt buộc chích ngừa... Nhưng không cần phải nhưvậy nếu mọi người làm điều nênlàm.”
Cơ quan quản lý dược phẩm của Liên Âu đang theo dõi chặt chẽ biến thể Omicron mới và xem xét liệu có cần vắc xin mới để chống lại nó hay không.
Marco Cavaleri, người đứng đầu về các mối đe dọa sức khỏe sinh học và chiến lược vắc xin tại Cơ quan Dược phẩm Âu Châu (EMA) cho biết cơ quan này đang chuẩn bị hành động nhanh chóng nếu cần thiết.
“Chúng tôi đang chuẩn bị hành động khẩntrương nếu cần. Các công ty tiếp thị vắc xin COVID-19 được yêu cầu gửi kết quả kiểmtra trong phòng thí nghiệm để xác định mức độ chống lạibiếnthể Omicron và thảo luận với chúng tôi về các lựa chọn khả thi .”
Ông Cavaleri cho biết EMA dự kiến sẽ phê duyệt một loại vắc-xin biến thể cho Omicron trong vòng vài tháng.
"Về thời gian phê duyệt vắc xin đối phó biến thể Omicron, chúng tôi đã tuyên bố rằng điều này có thể xảy ra rất nhanh. Chúng tôi đưa ra yêu cầu tối thiểu về sản xuất và cả dữ liệu lâm sàng mà chúng tôi có thể muốn xem trước khi phê duyệt. Và chúng tôi sẽ thảo luận với các nhà phát triển cũng như với các cơ quan quản lý quốc tế về gói lâm sàng này cũngnhư về yêu cầu tối thiểu đối với sản xuất. Nhưng chúng tôi hy vọng trong vòng 3 đến 4 tháng nữa, chúng tôi sẽ có thể phê duyệt một loại vắc-xin cho biến thể Omicron."
Đối với Trung Quốc, nơi đã phê duyệt phương pháp điều trị bằng kháng thể COVID-19 đầu tiên do một nhóm giáo sư Đại học Thanh Hoa phát triển, nhóm nghiên cứu cho biết phương pháp điều trị, được tạo ra từ hai kháng thể đơn dòng, đã cho thấy hiệu quả 80% trong việc cắt giảm các trường hợp nhập viện và tử vong ở bệnh nhân có nguy cơ cao trong các thử nghiệm lâm sàng.