Amber Cox sống ở thị trấn Kojonup vùng quê của tiểu bang Tây Úc. Năm ngoái cuộc đời cô thay đổi hoàn toàn khi người bạn tình trong 3 năm của cô tự tử.
“Tôi không diễn tả được cảm xúc của mình. Chuyện này đã thay đổi tôi hoàn toàn, thay đổi cái nhìn của tôi trong cuộc sống, thay đổi cách tôi đối xử với mọi người. Tôi bắt đầu uống rượu. Tôi luôn luôn giận dữ. Tôi đập phá trong nhà. Tôi khóc hàng tiếng đồng hồ..."
Cô Cox không phát hiện gì khác thường trước đó ở bạn của cô.
“Không dấu hiệu gì là anh ấy sẽ tự tử. Tôi hoàn toàn không biết gì hết. Tôi biết anh ấy lo lắng, khủng hoảng tinh thần và tôi đã giúp anh ấy. Nhưng không có dấu hiệu gì là anh ấy sẽ tự tử. Tôi không thấy chuyện đó sẽ đến."
Tử lệ tự tử ở Úc đã gia tăng trong 10 năm qua. Trong năm 2017, hơn 3 ngàn người Úc chết vì tự tử, và hơn 65 ngàn người đã tìm cách tự tử.
Tự tử là nguyên nhân gây tử vong cao nhất trong lứa tuổi từ 15 đến 44 tại Úc. Và tỉ lệ tự tử ở người thổ dân và dân đảo Torres cao gấp đôi so với các cộng đồng khác.
Con số đáng báo động này khiến các chuyên gia nghĩ nên chăng Úc bắt chước Anh quốc bổ nhiệm một bộ trưởng chuyên trách về chuyện này.
Gerry Georgatos chuyên nghiên cứu về cách ngăn ngừa tự tử, làm việc tại Tây Úc nghĩ rằng chính phủ cần làm việc nhiều hơn nữa.
“Tự tử ở Úc dẫn đến nhiều cái chết hơn là ở Anh quốc, là nước năm ngoái đã bổ nhiệm một bộ trưởng chuyên trách việc ngăn ngừa tự tử. Tại Anh hàng năm có khoảng 5 ngàn người tự tử, chúng ta có ít dân hơn nhưng lại có nhiều người tự tử hơn. Chính phủ phải làm nhiều hơn nữa nếu muốn có thay đổi đáng kể.”
Ông Georgatos ước đoán trong năm nay đã có 71 người thổ dân tự tử, vào cảnh báo con số này có thể vượt qua mốc 200 vào cuối năm nay.
“Cứ 50 người chết ở Úc thì có 1 người do tự tử. Nhưng 1 phần 17 của số tử vong vì tự tử là người thổ dân, và con số này có thể còn cao hơn. Tình trạng này có khuynh hướng gia tăng mỗi năm, vâng, không năm nào mà không tăng."
"Chúng ta mất hơn 3 ngàn nhân mạng mỗi năm, và những gì xảy ra đối với người thổ dân là không bình thường về mặt đạo đức cũng như chính trị,” ông Georgatos nói.
Nhưng không phải ai cũng cảm thấy có một bộ trưởng đặc trách sẽ ngăn ngừa đáng kể các vụ tự tử. Pearl Proud làm việc cho Bệnh xá của ở Tây Úc, nói rằng theo cách ở Anh có thể có sự trùng lắp trong vấn đề cung cấp các dịch vụ.
“Chúng ta có tỉ lệ tự tử cao ở Úc. Chúng ta đã bỏ ra nhiều tài lực nhưng kết quả tương xứng với công sức bỏ ra. Nếu như chúng ta bây giờ có một bộ trưởng đặc trách ngăn ngừa tự tử, bộ trưởng đó sẽ phải làm việc rất gần với bộ trưởng y tế. Có nghĩa là 2 người làm cùng một việc.”
Nay thì chúng ta biết thủ tướng Scott Morrison đã giao cho việc ưu tiên tìm cách giảm tỉ lệ tự tử của thanh thiếu niên cho Bộ trưởng Y tế ông Greg Hunt, tức là một người đảm nhận hai việc có liên quan đến nhau.
Cô Proud nói rằng chính phủ cần phải lắng nghe các nhân viên trong cộng đồng.
“Chúng ta có các đơn vị giúp ngăn ngừa tự tử trong tiểu bang và khắp nơi trong nước để báo cáo lên bộ y tế cũng như các bộ trưởng đặc trách. Rất nhiều việc xảy ra bên ngoài các cơ quan chính phủ cho nên chúng ta cần phải gom về một mối khi đưa ra quyết định, lên chính sách hoặc phân bổ ngân sách.”
do cơ quan nghiên cứu nghiện ngập Turning Point, đại học Monash University và Dịch vụ Xe Cứu Thương cùng thực hiện cho thấy, mỗi ngày tại Úc có 82 trường hợp liên quan đến tự tử, đa số là nam giới.
Cuộc khảo sát tìm thấy trong khoảng từ tháng 7 năm 2015 đến tháng 6 năm 2016, 30.197 trường hợp mà xe cứu thương được gọi đến có liên quan đến tự tử, nhưng căn cứ trên số liệu trong khu cấp cứu của các bệnh viện thì chỉ ghi nhận có 10 ngàn trường hợp tự tử ở nam giới.