Tạp chí Khoa học (25) Những điều thú vị về trà

A woman picks tea leaves at a plantation in Nandi Hills, in Kenya's highlands

A woman picks tea leaves at a plantation in Nandi Hills, Kenya. Source: SBS

Tìm hiểu về trà - một trong những thức uống phổ biến trên thế giới và được ưa chuộng bởi nhiều nền văn hoá khác nhau.


Việc uống trà đã được chứng minh là đem lại nhiều lợi ích cho sức khoẻ, bao gồm cải thiện tâm trạng và khả năng tập trung, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và tiểu đường.

Tuy nhiên, liệu bạn đã biết cách phân biệt giữa trà xanh, trà đen, trà trắng và trà ô long? Ký giả khoa học Karl Kruszelnicki lý giải sự khác biệt giữa các loại trà như sau:

“Có nhiều loại trà khác nhau. Trà đen phổ biến ở Châu Âu, Bắc Mỹ và Bắc Phi, chiếm khoảng 80% số lượng trà được sản xuất và tiêu thụ. Trà xanh chiếm phần lớn số trà còn lại, và được ưa chuộng tại Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản và Ma-rốc. Chỉ có một số lượng nhỏ trà trắng và trà ô long được tiêu thụ.

“Sự khác biệt giữa trà xanh và trà đen, thứ nhất là do chúng đến từ các giống trà khác nhau, và thứ hai là do cách chế biến. Lá trà xanh không trải qua quá trình oxy hóa, vì thế có chứa “các hợp chất phenolic không bị oxy hóa”, chẳng hạn như catechin, và có màu nhạt hơn. Ngược lại, lá trà đen trải qua quá trình oxy hóa và có chứa “các hợp chất phenolic bị oxy hóa”, chẳng hạn như theaflavin và thearubigin, và có màu đậm hơn.

“Các bạn hẳn đã từng nghe đến chất caffeine trong cà phê — một tách cà phê trung bình chứa khoảng 100 mg caffeine. Trà đen chứa khoảng 55 mg caffeine, và trà xanh khoảng 20 mg. Thế nhưng chính các hợp chất phenolic trong lá trà được cho là đem lại những lợi ích sức khỏe tuyệt vời — như điều trị chứng đau đầu, đau nhức cơ thể, trầm cảm, chống ung thư dạ dày, đại tràng, nhũ hoa, buồng trứng, bàng quan và tuyến tiền liệt. Thậm chí, trà xanh cũng được cho là có khả năng chống loãng xương và sâu răng.”

Bên cạnh trà xanh và trà đen, thì trên thế giới còn có trà ô long được oxy hóa một phần, và trà trắng hầu như không trải qua quá trình oxy hóa.

Tuy nhiên, không phải loại trà nào được bày bán trên thị trường cũng tốt cho sức khoẻ. 

Trà lá thường chứa nhiều hoạt chất hơn, nhưng trà trong túi lọc lại được xay nhỏ, giúp cho các hoạt chất dễ hấp thu vào cơ thể hơn. Ngược lại, bột trà hoà tan thường có ít hoạt chất và chứa nhiều đường, trong khi các loại trà xanh đóng chai cũng chứa rất ít lá trà trong thành phần.

Dr Karl cũng cảnh báo về lượng chì vượt quá mức cho phép trong một số loại trà được sản xuất tại Trung Quốc, cũng như những điều cần lưu ý khi sử dụng trà xanh đóng chai:

“Hiện nay, khoảng 80% trà xanh trên thế giới được sản xuất tại Trung Quốc. Một nghiên cứu năm 2006 phát hiện ra rằng, một số loại trà xanh Trung Quốc chứa lượng chì cao gấp 50 lần mức độ tối đa cho phép. Sự ô nhiễm chì này là hệ quả của quá trình công nghiệp hóa tràn lan tại Hoa lục. Chì được hấp thụ từ đất thông qua rễ, hoặc thấm vào lá trà từ môi trường xung quanh.

“Vào năm 2013, một cơ quan thử nghiệm độc lập có tên là ComsumerLab.com đã kiểm tra các sản phẩm trà xanh trên thị trường, và phát hiện rằng hầu hết các loại thức uống trà xanh đóng chai đều được bỏ thêm đường và caffeine — và thường không chứa đủ các loại hóa chất có lợi trong lá trà, như được quảng cáo trên bao bì. Các loại trà túi lọc cũng chứa lượng chất dinh dưỡng nghèo nàn như các loại trà xanh đóng chai — nhưng không có thêm đường.”

Mời vào phần audio để nghe toàn bộ nội dung

Thêm thông tin và cập nhật Like   

Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại 

Share