Công việc làm tài xế Uber khiến Hassan Jaber gần như kiệt sức chỉ sau một đêm.
Khi đại dịch tấn công và việc phong tỏa được tuyên bố, giống như hàng triệu người Úc, anh rất cần sự giúp đỡ về tài chính.
“Tôi đang ở trong một tình huống rất khó khăn và tôi đã đến công ty hỗ trợ các dịch vụ thuế, hỏi xem tôi có đủ điều kiện cho JobKeeper hay không. Dịch vụ đó đã khuyên tôi rằng có, tôi đủ điều kiện.”
Anh Jaber đã nộp đơn xin trợ cấp tiền lương và được chấp nhận, mặc dù đang có Visa Bảo vệ Tạm thời và nằm ngoài tiêu chí đủ điều kiện.
Sau gần một năm nhận tiền hỗ trợ, anh nhận được một lá thư đòi nợ yêu cầu trả lại tất cả.
"Thành thật mà nói, tôi đã rất sốc. Bởi vì đây không phải là giấy đòi nợ 50 hay 100 đô la, bạn có thể giải quyết nó ngay. Con số này là 27.000 đến 27.900 đô la. Tôi đã rất sốc, rất căng thẳng, đặc biệt là khi chúng tôi đang bị phong tỏa vì COVID -19. Tôi không biết mình sẽ làm gì.".
Điều quan trọng là phải làm rõ sự khác biệt giữa việc không hiểu luật và việc sở thuế mắc lỗi.
Vẫn thất nghiệp và không có khả năng chi trả hóa đơn, anh Jaber đã kháng cáo và Sở thuế đã trả lời
“Chúng tôi sẽ miễn cho anh 19.400 đô la, bây giờ anh phải trả 8.500 đô la. Tôi đã nói không, tôi sẽ không trả bất cứ thứ gì. Bởi vì đây không phải là lỗi của tôi. Tuy nhiên, tôi đã gửi một bản kiến nghị phản đối khác”.
Sở thuế cuối cùng đã đồng ý miễn các khoản hoàn trả.
Viên chức chịu trách nhiệm cho lĩnh vực này là Bộ trưởng Việc làm Stuart Robert, nói rằng những sai sót có thể được sửa chữa.
"Ở những khu vực mà Sở thuế Úc ATO có lỗi trong vấn đề thanh toán hoặc chính xác là bộ phận Services Australia mà tôi từng là bộ trưởng, đã mắc sai lầm, thì bộ thường bỏ qua số tiền này nhưng tất nhiên mọi trường hợp đều khác nhau. Điều quan trọng là phải làm rõ sự khác biệt giữa việc không hiểu luật và việc sở thuế mắc lỗi."
Nhưng theo Wallace Huang, một nhân viên tại Trung tâm hỗ trợ người lao động nhập cư Migrant Workers Centre, những tổn thương về mặt tinh thần đã xảy ra.
"Khi bạn nhận được một lá thư qua đường bưu điện nói rằng bạn phải trả khoản nợ 10.000 đô la trở lên cho chính phủ, rất nhiều người sẽ hoảng sợ vì họ không biết mình sẽ đối phó với tình huống này như thế nào. Bạn biết nó có sức tàn phá khủng khiếp đối với mọi người, ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của chúng ta. Tôi đang nói về những người có tình trạng thị thực không an toàn, có rất ít thu nhập đảm bảo, hay công việc xuyên suốt trong suốt đại dịch."
Wallace Huang cho biết hàng chục người đang trong tình trạng tương tự.
"Cho đến nay có 22 người đã tiếp cận chúng tôi, 17 người đã giải quyết xong vấn đề của họ và khoảng 5 người vẫn đang tiếp tục. Các vấn đề vẫn đang được giải quyết bởi Sở thuế. Có rất nhiều người có thị thực bảo vệ, họ thường là những người làm việc theo hợp đồng, tài xế Uber, loại công việc giống như vậy. Tất nhiên, tiếng Anh không phải là ngôn ngữ mẹ đẻ của họ.”
Trung tâm đã giúp xóa khoảng 130 nghìn đô la nợ JobKeeper.
Trong một tuyên bố với SBS News, sở thuế đã xác nhận rằng họ đã thu hồi gần 140 triệu đô la với các khoản thanh toán bị dôi ra trong JobKeeper.
Trong khi một số trường hợp được miễn trừ 60 triệu đô la, mà sở thuế ATO gọi là "những sai lầm thực sự", sở thuế vẫn đang đòi 82 triệu đô la khác đã được thanh toán sai.
Tại quốc hội, tổng trưởng ngân khố Josh Frydenberg đã bảo vệ việc sở thuế đòi lại tiền của những người đáng lý ra không được khoản trợ cấp này.
"Mọi người biết nghĩa vụ của họ. Những người nhận JobKeeper biết nghĩa vụ của họ. Những người nhận phúc lợi có nghĩa vụ báo cáo JobKeeper là một khoản thu nhập bình thường."
Nhưng lãnh tụ đảng Xanh, ông Adam Bandt nói rằng đó là một quy tắc dành cho các tỷ phú và một quy tắc khác dành cho những công nhân khó khăn.
"Chính phủ đã trao hàng tỷ đô la trong các khoản thanh toán JobKeeper cho các tập đoàn lớn và các tỷ phú. Họ đã sử dụng số tiền đó để mua máy bay phản lực tư nhân và trả tiền thưởng cho giám đốc điều hành. Trong khi đó một số người lao động khó khăn nhất trong đại dịch nhận được thanh toán từ chính phủ mà họ nghĩ mình có quyền hợp pháp, nay chính phủ ném sổ nợ vào họ."