Mặc dù mua sắm trực tuyến đã tăng đều đặn trong thập niên qua, nhưng nó đã chứng kiến một sự bùng nổ sau khi các vụ phong tỏa do đại dịch COVID-19.
Theo nghiên cứu được công bố gần đây, gần 1/5 người Úc mua trực tuyến ít nhất một số hàng tạp hóa của họ. Các nghiên cứu khác cho thấy, chỉ riêng việc mua sắm trong siêu thị trực tuyến, đã tăng gần gấp ba lần trong thời kỳ đại dịch.
Tiến sĩ Louise Grimmer là nhà nghiên cứu và Giảng viên Cao cấp về Tiếp thị tại Trường Kinh doanh và Kinh tế của Đại học Tasmania. Bà cho biết mặc dù một số nhà bán lẻ lớn đã có cửa hàng trực tuyến tốt trước đại dịch, cuộc khủng hoảng đã buộc nhiều thương gia phải xây dựng một cửa hàng, hoặc cải thiện các nền tảng và dịch vụ kỹ thuật số hiện có của họ.
“Trước đại dịch, chỉ có khoảng 40% người tiêu dùng Úc mua sắm trực tuyến".
"Bây giờ, khi chúng ta vượt qua đại dịch và mọi người phải mua sắm trực tuyến, con số đó đã tăng lên rõ rệt và khoảng 50% người tiêu dùng hiện nay, thường xuyên mua sắm trên mạng”, Louise Grimmer.
Tiến sĩ Grimmer giải thích rằng, nhiều nhà bán lẻ đã tăng cường trang web của họ, để cung cấp các vụ giao hàng tùy chọn và dịch vụ khách hàng được cải thiện, cùng với các lợi ích hoặc sự lôi kéo khác, nhằm duy trì hoạt động kinh doanh của họ.
Bà cho biết, mặc dù các trang web bán lẻ trực tuyến thường giúp khách hàng tiết kiệm tiền, bằng cách quảng bá các giao dịch bán hàng, hoặc thưởng cho khách hàng bằng phiếu giảm giá, ưu đãi hoàn tiền và ưu đãi đặc biệt, nhưng người tiêu dùng nên biết rằng những cửa hàng này cũng có thể đang thu thập dữ liệu cá nhân của họ và theo dõi các hành vi mua sắm trực tuyến của họ.
“Hầu hết các nhà bán lẻ ngày nay, dù là các nhà bán lẻ lớn hay thậm chí cả các nhà bán lẻ nhỏ, đều có một số loại chương trình khách hàng thân thiết, nơi bạn cung cấp thông tin của mình, nói địa chỉ email của bạn và bạn có thể nhận lại được thứ gì đó".
"Đôi khi đó là giảm giá, đôi khi nó có thể là một phiếu thưởng, để bạn chi tiêu vào một ngày sau đó".
"Bây giờ, rõ ràng là họ sẽ theo dõi những gì bạn làm trên trang web và bạn rõ ràng phải cung cấp một số thông tin cá nhân của mình”, Louise Grimmer.
"Bạn cũng có thể thực hiện một số tìm kiếm trên web để thấy rằng, đó là một cửa hàng nổi tiếng và những người khác đã mua sắm ở đó và có trải nghiệm tốt, và bạn có thể xem những thứ như đánh giá và xếp hạng”, Louise Grimmer.
Được biết cơ sở dữ liệu chứa thông tin khách hàng, có thể được doanh nghiệp sử dụng cho các mục đích tiếp thị hợp pháp. Chúng cũng có thể được kiếm tiền hợp pháp, hoặc được bán cho các doanh nghiệp bên thứ ba khác, nếu được phép theo thỏa thuận người dùng.
Tuy nhiên, thông tin này cũng thu hút bọn tội phạm mạng và tin tặc, tìm cách sử dụng nó để thu lợi riêng, vì thông tin cá nhân có thể được bán trên thị trường chợ đen để kiếm lời.
Một rủi ro khác của mua sắm trực tuyến, là gặp phải các cửa hàng trực tuyến giả do những kẻ lừa đảo thiết lập, để lấy cắp tiền hoặc danh tính của mọi người.
Phó Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh và Người tiêu dùng Úc Châu, bà Delia Rickard giải thích.
"Những gì những kẻ lừa đảo làm ngày nay là họ thiết lập các cửa hàng giả mạo, trên internet hoặc ngày càng nhiều hơn, trên phương tiện truyền thông xã hội".
"Họ thường quảng cáo sản phẩm với giá rất thấp, hoặc những lợi ích tuyệt vời quá tốt so với sự thật”, Delia Rickard.
Bà Rickard cho biết, nếu trang web yêu cầu các phương thức thanh toán không phổ biến hoặc bất thường, chẳng hạn như chuyển khoản ngân hàng, tiền điện tử hoặc chứng từ, thì đó có thể là một gian lận.
Bà cảnh báo những kẻ lừa đảo trực tuyến, thường xuyên mạo danh các tổ chức của Úc, để xây dựng uy tín.
“Thông thường, họ sẽ giả vờ là một công ty của Úc, sử dụng số ABN của Úc mà họ đã đánh cắp được".
"Số này sẽ không mang lại cho bạn sự tin tưởng lớn đâu”, Delia Rickard.
Bà khuyên những người mua sắm trực tuyến nên kiểm tra trang web Scamwatch, tức scamwatch-dot-gov-dot-au để làm quen với các trò lừa đảo trực tuyến phổ biến, báo cáo hoặc nhận trợ giúp.
Thông tin cũng có sẵn trực tuyến bằng các ngôn ngữ khác nhau.
“Ngoài trang mạng Scamwatch, chúng tôi có một sản phẩm khác gọi là ‘Sách đen về lừa đảo nhỏ’ đã được dịch sang 10 ngôn ngữ cộng đồng”, Delia Rickard.
Bà Rickard cũng khuyên nên liên hệ với ngân hàng ngay lập tức, nếu bạn bị lừa đảo.
Bà cho biết thêm rằng, sự gia tăng nhu cầu đã làm chậm việc cung cấp sản phẩm, khiến khách hàng khó nhận biết, liệu họ có bị lừa đảo hay không nếu có sự chậm trễ hợp pháp.
“Ngày càng khó biết khi nào bạn đã hay chưa bị lừa đảo vào lúc nào, với bán hàng trực tuyến vì các vấn đề về chuỗi cung ứng".
"Điều này cũng có nghĩa là tất cả chúng ta đều đã quen với mọi thứ, mất nhiều thời gian hơn cho chúng tôi hơn họ và đó là vấn đề".
"Bởi vì bạn càng nhanh chóng nhận ra đã bị lừa và cho ngân hàng của bạn biết, bạn càng có thể tự bảo vệ mình tốt hơn”, Delia Rickard.
Tuy nhiên, bà nói thêm rằng nhiều trò lừa đảo trực tuyến được thiết kế để lấy thông tin cá nhân, nhận dạng, chẳng hạn như tên, tuổi và địa chỉ của mọi người. Thông tin được tìm kiếm khác, là số giấy phép lái xe và hộ chiếu.
Những trò gian lận này thường được sử dụng, để đánh cắp danh tính của mọi người.
Bà Rickard kêu gọi ai bị lừa cung cấp bất kỳ thông tin cá nhân nào, hãy liên hệ với Scamwatch càng nhanh càng tốt.
Bạn cũng có thể liên hệ với idcare.org, một tổ chức được chính phủ tài trợ giúp chống lại hành vi trộm cắp danh tính.
Tiến sĩ Grimmer cũng khuyến nghị những người mua sắm trực tuyến, nên kiểm tra kỹ xem trang web mà họ đang truy cập có uy tín hay không, trước khi chuyển thanh toán hoặc thông tin cá nhân.
“Vì vậy, bạn có thể nhìn thấy trên trang mạng của mình nơi bạn có URL của nhà bán lẻ, hãy bảo đảm rằng có biểu tượng ổ khóa nhỏ, vì điều đó có nghĩa là đó là một trang web an toàn mà bạn đang mua sắm".
"Bạn cũng có thể thực hiện một số tìm kiếm trên web để thấy rằng, đó là một cửa hàng nổi tiếng và những người khác đã mua sắm ở đó và có trải nghiệm tốt, và bạn có thể xem những thứ như đánh giá và xếp hạng”, Louise Grimmer.
Tiến sĩ Grimmer cũng gợi ý rằng, những người mới mua sắm trực tuyến nên tham khảo ý kiến của gia đình hoặc bạn bè của họ, để họ có thể giúp đảm bảo rằng nền tảng mua sắm mà họ đang sử dụng là đáng tin cậy.
Mặc dù không bắt buộc phải liên hệ với cảnh sát, nhưng đôi khi làm như vậy có thể hữu ích, đặc biệt nếu kẻ lừa đảo sống ở Úc.
