Thông thường chính phủ sẽ thẩm định thu nhập của người lãnh trợ cấp, từ tài sản đến các nguồn đầu tư tài chánh nếu có, để ấn định việc cấp tiền già mỗi 2 tuần một lần cho họ.
Mức thẩm định này dựa trên lãi suất ngân hàng nhưng lãi suất giả định của chính phủ (deeming rates) đã không thay đổi kể từ năm 2015 mặc dù từ đó đến nay lãi suất ngân hàng đã hạ giảm nhiều lần.
Bộ trưởng Xã hội Anne Ruston giải thích những thay đổi mới là gì, "Chúng tôi sẽ hạ 2 mức trần tiền lời gởi tiết kiệm hiện nay, từ 3,25% xuống còn 3% và từ 1,75% xuống còn 1%. Điều đó có nghĩa người già đơn thân sẽ nhận thêm được $804 đôla một năm, và $1.053 đôla cho hai vợ chồng một năm.”
Cụ thể đối với đơn thân chỉ còn 1% đối với $52.000 đôla đầu tư tiết kiệm trở xuống, trên số đó là 3%. Còn vợ chồng thì 1% đối với $86.000 đôla, trên số đó là 3%.
Chính phủ đưa ra những thay đổi này sau khi Ngân hàng Trữ kim Úc hạ lãi suất căn bản chỉ còn 1%.
Bà Ruston cho biết mức thẩm định thu nhập mới sẽ bắt đầu có hiệu lực từ tháng 9, nhưng sẽ được tính ngược trở lại kể từ 1 tháng 7.
Những thay đổi này không chỉ ảnh hưởng đến những ai đang nhận tiền già, mà cả cho trợ cấp tàn tật, trợ cấp chăm sóc người tàn tật, trợ cấp nuôi con, và trợ cấp thất nghiệp Newstart.
Bộ trưởng Ruston cho biết những thay đổi này sẽ tiêu tốn 600 tỉ đôla trong vòng 4 năm tới, nhưng sẽ không ảnh hưởng gì đến ngân sách của năm nay.
"Bộ trưởng Ngân khố đã cho biết nó sẽ không ảnh hưởng đến thặng dư ngân sách đã được dự toán cho tài khóa 2019-2020. Chúng tôi tin rằng đây là chuyện đúng đắn cần làm cho nên chúng tôi sẽ tìm ra tiền."
Nhưng phát ngôn nhân về xã hội của đảng Lao Động tối lập, bà Linda Burney chỉ trích hành động của chính phủ quá muộn màng và quá ít ỏi.
"Chính phủ nghĩ rằng họ làm chuyện gì hay ho lắm, nhưng thực tế là trong suốt 4 năm rưởi qua họ đã dùng mức thẩm định quá cao."
Chủ tịch Hiệp hội Người Cao Niên Quốc Gia, ông Ian Henschke cũng nghĩ vậy, "Chính phủ buộc phải làm chuyện này bởi vì chúng tôi đã phản đối ầm ĩ trong thời gian qua.:
"Các hiệp hội người già đã yêu cầu hạ mức thẩm định thu nhập xuống, cuối cùng thì họ cũng đã làm, nhưng chúng tôi nghĩ vẫn chưa công bằng."
Ông Henschke nói rằng thật bất công nếu chính phủ ấn định thu nhập của người nhận trợ cấp xã hội.
"Nếu các chính trị gia thông qua ủy ban hòa giải lao động để ấn định lương hướng của họ, thì tại sao người già ở Úc, người nhận trợ cấp thất nghiệp, những người đang vất vả sống qua ngày, lại không được trông cậy vào ủy ban hòa giải lao động? Chúng ta cần có một ủy ban độc lập ấn định các mức trợ cấp xã hội chứ không phải chính phủ."
Chính phủ bác bỏ ý kiến đó, nhưng Đảng Xanh cho biết họ sẽ đưa vấn đề ra trước một ủy ban Thượng Viện khi quốc hội tái nhóm vào ngày 22 tháng 7.
