Có khoảng một chục thường trú nhân Úc người Duy Ngô Nhĩ trước đây từng bị nhốt trong những trại cải tạo ở Tân Cương, một tỉnh ở Trung Quốc mà cư dân phần lớn là người Hồi giáo.
Trung Quốc rất sợ có ngày những người Hồi giáo sẽ tách khu vực này ra nếu chính quyền không ra tay trước.
Zulfiye Hiwilla di dân tới sống ở Sydney từ 13 năm nay và hiện đang điều hành một cơ sở làm ăn nhỏ ở miền Tây Sydney.
Mặc dù ở xa cả hàng ngàn cây số cách Trung Quốc tuy nhiên bà vẫn sợ ảnh hưởng của chính quyền Cộng sản này.
Đó là bởi vì em gái và em rể của bà cả hai đều có thường trú nhân ở Úc nhưng đã bị cầm giữ vào hồi năm ngoái.
Mặc dù rât sợ bị nhà chính quyền Trung Quốc trả thù nhưng bà cũng đã quyết định lên tiếng lần đầu tiên về vấn đề này.
"Em gái tôi và chồng cô ấy trở về Trung Quốc thăm nhà vào tháng 2/2017. Và chính quyền Trung Quốc đã giữ passport họ. Em rể tôi bị giữ vào hồi tháng giêng năm 2018. Tôi không biết liệu họ bị đưa vào traị cải tạo hay bị đi tù, tôi không biết. Họ đã ở hơn một năm và chưa quay về lại Úc.
Zulfiye nói với SBS News rằng bà sợ cho sự an nguy của em rể bà khi bị đẩy vào trại cải tạo ở Tân Cương.
Ba đã không nghe tin tức gì của họ từ hơn một năm nay.
Hai vợ chồng này khi về thăm nhà ở Trung Quốc họ không dẫn con theo nên hai con của họ hiện vẫn ở tại Úc.
"Chúng tôi rất tức giận và bất ngờ. Tụi nhỏ khóc suốt và chúng đang rất hoảng sợ khi ba mẹ chúng không về."
Vẫn không biết đã có bao nhiêu người có thường trú nhân ở Úc bị cầm giữ ở Trung Quốc, thế nhưng chuyên gia về chính sách Trung Quốc Michael Clarke từ Đaị học Quốc Gia Úc cho biết con số này sẽ còn gia tăng.
"Từ những mối liên lạc của tôi với cộng đồng Uighur gần đây thôi nghĩ có ít nhất 10 trường hợp, nếu không muốn nói là nhiều hơn, và con số có vẻ như đang có chiều hướng gia tăng trong thời gian gần đây."
Cộng đồng Uighur ở Úc nói rẳng họ đã và tiếp tục là mục tiêu trấn áp của chính quyền Trung Quốc.
Một phụ nữ sống ở Adelaide -người quá sợ bị lộ danh tánh bị trả thù nói với SBS rằng cô bắt đầu nhận được những cuộc gọi qua video từ các nhân viên Trung Quốc vào ngày lễ Giáng Sinh.
Họ sử dụng trang mạng xã hội của mẹ cô để gọi cho cô qua màn hình.
Nói chuyện qua một người phiên dịch cô cho biết cô mất kết nối với trang WeChat của mẹ cô mà từ mấy tháng nay nên vào dịp Giáng sinh nhận được cuộc gọi qua màn hình (video call) từ trang này của mẹ thì cô rât vui mừng.
"Ngay khi vừa nhấn nút nhận cuộc gọi thì trên màn hình hiện ra một người tự giới thiệu là một công an viên ở Tân Cương. Ông ta quay ống kính cho thấy mẹ và em gái tôi đang ngồi trên ghế trong đồn công an, và tay của mẹ tôi bị còng. Họ bị công an cầm giữ. Ngay sau đó là thì ông ta quay ống kính lại nhìn trực diện tôi và bắt đầu tra vấn tôi."
Người phụ nữ 37 tuổi này không còn cách nào khác là phải làm theo những yêu cầu của họ giao nộp chi tiết bằng lái xe và thẻ Medicare của chồng của cô.
Viên công an Trung Quốc buộc cô đưa ra màn hình cho họ thấy những cái thẻ này.
Người phụ nữ này đoán rằng chính quyền Trung Quốc đang muốn làm áp lực để buộc vợ chồng cô không nộp đơn xin tị nạn ở Úc.
Vào hồi đầu tuần này, Trung Quốc đã cho truyền thông tiếp cận một cách hiếm hoi vào bên trong các trại cải tạo nơi mà chính quyền nói rằng nhằm giảm sự cực đoan và giúp dạy tiếng Phổ Thông cho người Duy Ngô Nhĩ.
Đó là một dạng trại cải tạo mà cô nghĩ rằng em rể của cô đang bị đẩy vô.
Các nhóm nhân quyền lên án các trại này và yêu cầu Trung Quốc đóng cửa chúng.
Mời vào phần audio để nghe toàn bộ nội dung
