Ông bà xưa nói: Phòng bệnh hơn chữa bệnh!
Thế nhưng, chính phủ Úc thông qua chương trình SunSmart trong suốt 35 năm qua vẫn luôn nhắc nhở người dân khi ra đường phải luôn làm 5 việc để phòng ngừa ung thư da:
- Mặc trang phục che phủ càng nhiều da càng tốt, gồm cả phần sau cổ.
- Sử dụng kem chống nắng có chỉ số chống nắng (SPF) 30+ và có khả năng chịu nước
- Đội loại mũ có thể che hết khuôn mặt, cổ và tai
- Di chuyển trong bóng râm
- Bảo vệ mắt với kính râm
Vậy ung thư da là gì và nguy hiểm như thế nào?
Nguyên nhân chính gây ung thư da là do tiếp xúc nhiều với tia cực tím (UV) từ mặt trời.
Nước Úc có tỷ lệ ung thư da cao nhất trên thế giới - cứ 2 người sống ở Úc thì sẽ có 1 người bị mắc một số dạng ung thư da - bởi Úc có bức xạ cực tím rất mạnh.
Bức xạ cực tím không thể nhìn thấy hay cảm thấy nhưng có thể gây cháy nắng, lão hóa sớm, và tổn hại đối với da mà sẽ phát triển lên theo thời gian và có thể dẫn đến bệnh ung thư da.
Đặc biệt, tia cực tím không liên quan đến nhiệt độ và nó có thể đi qua các đám mây mỏng vì thế da vẫn có thể bị cháy nắng vào những ngày mát mẻ nhiều mây.
Điều đó có nghĩa là không phải cứ mùa đông thì tia cực tím sẽ ít hơn mùa hè, và đây là quan điểm sai lầm của nhiều người.
Hai loại ung thư da phổ biến nhất là ung thư tế bào đáy và ung thư tế bào vảy. Loại ung thư da phổ biến thứ ba là u hắc tố.
Mỗi năm ở Úc có khoảng 1600 ca tử vong do ung thư hắc tố và các loại ung thư da khác. Có các bệnh ung thư da hiếm gặp khác, chẳng hạn như ung thư da phát sinh từ tuyến mồ hôi.
Thông thường ung thư da được loại bỏ với sinh thiết và không cần phải điều trị thêm.
Nếu ung thư da rộng hoặc đã lan ra khỏi bề mặt của da thì sẽ cần phải lấy thêm nhiều mô.
Làm sao để phát hiện ung thư da?
Quý vị cần để ý:
+ nếu một đốm mới trên da khác biệt với các đốm còn lại trên vùng xung quanh
+ nếu một vết thương lâu quá không lành
+ hoặc một nốt ruồi hay tàn nhang thay đổi về kích thước, hình dạng hoặc màu sắc.
Để phòng ngừa ung thư da, quý vị cần nhớ bôi kem chống nắng 20 phút trước khi ra nắng, và bôi lại sau mỗi 2 giờ hoặc sau khi bơi lội hay bất kỳ hoạt động thể thao nào khác.
Dĩ nhiên thì một ít ánh nắng mặt trời vẫn rất cần thiết để bổ sung sinh tố D cho cơ thể, giúp phát triển và duy trì cho xương chắc và khỏe.
Tuy nhiên, quý vị chỉ cần ở dưới ánh nắng mặt trời khoảng 10 phút vào hầu hết các ngày trong tuần, ngoại trừ thời gian 10 giờ sáng đến 3 giờ chiều, để sản xuất đủ lượng sinh tố D cho cơ thể.
Bên cạnh ung thư da thì hiện tượng cháy nắng cũng rất phổ biến.
Sự cháy nắng có thể diễn ra trong vòng chưa đến 15 phút.
Da bị đỏ sau vài giờ bị cháy nắng nhưng sự cháy nắng sẽ tiếp tục phát triển trong 1-3 ngày sau khi tiếp xúc với tia cực tím.
Nếu bị cháy nắng nhẹ hoặc vừa:
+ Uống nhiều nước vì cháy nắng có thể gây mất nước, nhưng tránh uống nước lạnh vì có thể gây cảm lạnh
+ Tắm nước mát - sau đó vỗ nhẹ cho da khô
+ Hỏi dược sĩ về loại kem phù hợp để làm dịu chỗ da bị cháy nắng và các loại thuốc giảm đau khác nếu cần.
Video: How to Properly Apply Sunscreen from SunSmart Program
