Khí gì, từ đâu?
Tiến sĩ Fraser Torpy, Giám đốc Nhóm Nghiên cứu Chất lượng Môi sinh trong nhà và Cây, thuộc Đại học Công nghệ Sydney (UTS), nói với ký giả ABC rằng thường không khí trong tòa nhà bạn ở sẽ bị ô nhiễm nhiều hơn không khí bên ngoài, và có thể gây ra một tác động đáng kể lên sức khỏe chính chúng ta.
Không khí lưu thông bên trong các tòa nhà có thể chứa một hỗn hợp các loại khí ô nhiễm, không khí từ ngoài đi vô, hòa lẫn với các chất ô nhiễm khác từ những nguồn bên trong nhà.
Hệ thống sưởi ấm, việc nấu ăn, việc tẩy rửa, khói thuốc, nước hoa và đồ nội thất đều là các nguồn gây ô nhiễm trong nhà, trong đó bao gồm carbon dioxide (thán khí CO2), carbon monoxide, nitrogen dioxide, ôxít lưu huỳnh và các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC).
VOC là một nhóm hóa chất từ các chất dẻo và sợi tổng hợp. Trong nhà hoặc văn phòng của bạn, chúng có thể đến từ thảm, đồ gỗ, keo dán, máy tính, chất tẩy rửa và sơn.
Các chất này thường sẽ càng ngày càng dồn tụ trong nhà từ những thứ đồ dùng, và vì trong nhà kém thông thoáng.
Một phúc trình của CSIRO đo nồng độ của một loạt các chất gây ô nhiễm trong nhà và ngoài trời cho thấy, thán khí CO2, các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi VOC, formaldehyde và carbonyls, ví dụ vài chất, khi ở trong nhà, nồng độ tất cả đều cao hơn đáng kể so với bên ngoài.
Ảnh hưởng sức khỏe
Thán khí CO2 và các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi VOC thường là hai nhóm chất chính làm giảm chất lượng không khí bên trong nhà của chúng ta, Tiến sĩ Torpy cho đài ABC biết.
Trong khi mức độ các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi VOC trong hầu hết nhà ở và công sở khá thấp, một nghiên cứu khác của UTS nhấn mạnh rằng, ngay cả khi ở mức thấp, các chất gây ô nhiễm có thể góp phần vào hội chứng bệnh tòa nhà (cao ốc), thường là liên quan đến đau đầu, khô mắt, đau mũi và cổ họng, chóng mặt, choáng váng đầu óc và buồn nôn.
CO2 cũng mang đến những ảnh hưởng tương tự. Mức tối đa của thán khí CO2 theo khuyến nghị của Úc là 1000 phần triệu, theo UTS. Tuy nhiên, khi tiếp xúc với CO2 ở mức từ 800 đến 1000 phần triệu, có thể khiến con người cảm giác ngột ngạt, mất tập trung và buồn ngủ.
Nếu tiếp xúc với nồng độ cao hơn, cơ thể sẽ cảm thấy rất khó chịu và không ổn lập tức, nhưng điều này hiếm khi xảy ra vì thường trong các tòa nhà có hệ thống thông gió hiệu quả.
"Phần lớn thán khí CO2 trong nhà là hơi thở ra của con người, nhưng vì hàm lượng thán khí trên thế giới đang tăng quá nhanh, nồng độ hiện nay đang ở mức cao một cách nghiêm trọng. Nồng độ thán khí torng nhà rất dễ tăng lên ở mức độ mà cơ thể con người bắt đầu có những triệu chứng đáp trả,” Tiến sĩ Torpy giải thích.
Làm sạch không khí như thế nào?
Tin tốt lành là các loại cây trồng trong nhà có thể loại bỏ các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi VOC liên tục 24 tiếng mỗi ngày, suốt 7 ngày trong tuần, bằng cách hấp thụ và phân hủy các chất ô nhiễm không khí, và giải phóng oxy vào không khí trong quá trình cây quang hợp.
Và một tin thú vị nữa là, từ hơn 30 năm trước, các khoa học gia về không gian ở NASA đã quan sát thấy vai trò quan trọng của các loại cây trồng trong nhà trong việc giúp loại bỏ các các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi trong không khí (cụ thể là benzene, trichloroethylene và formaldehyde trong nghiên cứu của họ).
"Rất nhiều người lo ngại về các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi... Nếu đó là điều khiến bạn bận tâm thì bạn chỉ cần có một chậu cây xanh trong mỗi phòng là ổn,” Tiến sĩ Torpy cho ABC biết.
@jjgallego WeHeartIt Source: CC
Ông giải thích thêm là một chậu cây trung bình, cây cao từ 20cm, trong một phòng đã đủ khả năng loại bỏ những hợp chất hữu cơ dễ bay hơi một cách tuyệt vời, giúp giảm đáng kể những hóa chất gây ô nhiễm trong nhà.
Cây xanh cũng giúp kiểm soát nồng độ thán khí CO2. Nhóm nghiên cứu của Tiến sĩ Torpy đã phân tích tác động của cây xanh trong văn phòng lên chất lượng không khí tại nơi làm việc và thấy rằng, trong văn phòng có cây xanh, hàm lượng CO2 giảm khoảng 10 phần trăm trong một tòa nhà có máy điều hòa không khí, và con số này lên đến 25 phần trăm trong một tòa nhà không dùng máy điều hòa không khí.
Đại học UTS cũng tìm hiểu các loại cây trồng trong nhà khác nhau sẽ tạo ra những tác động khác nhau lên không khí như thế nào và có sự so sánh.
Kết quả cho thấy, những cây họ cau, họ cọ làm công việc kiểm soát nồng độ thán khí CO2 tốt nhất, còn khi nói đến việc loại bỏ những hợp chất hữu cơ dễ bay hơi thì cây nào cũng làm một công việc như nhau.
Trồng cây, hái chất lượng cuộc sống
Một nhà nghiên cứu người Queensland trong năm 2014 đã hoàn tất một nghiên cứu dài hạn đầu tiên về tác động của cây xanh nơi công sở, kết quả cho thấy cây xanh làm nhân viên cảm thấy vui vẻ hơn và tăng năng suất làm việc lên 15 phần trăm.
Nghiên cứu này được công bố trên Journal of Experimental Psychology: Applied, Tạp chí Chuyên ngành Tâm lý học Thực nghiệm Ứng dụng, cho thấy văn phòng có nhiều cây xanh cũng giúp nhân viên cảm thấy ông chủ của họ quan tâm đến họ hơn, cũng như cải thiện cảm giác hài lòng và chất lượng cuộc sống nói chung.
Alex Haslam, từ khoa Tâm lý của Đại học Queensland, đồng tác giả của nghiên cứu vừa nhắc, cho SBS biết cây xanh giúp tạo ra một môi trường làm việc mà người ta quan tâm và chăm sóc nhau hơn.
"Một văn phòng xanh, tự thân nó là thông điệp cho nhân viên rằng, nhà nhân dụng của họ quan tâm đến họ và phúc lợi của họ", Giáo sư Haslam cho biết.
Theo dõi năng suất làm việc của nhân viên trong hai tháng, và nhân viên được hỏi về cảm nhận của họ về chất lượng không khí, sự tập trung và và sự hài lòng nơi làm việc.
"Nhân viên đều hài lòng hơn với nơi làm việc, nói rằng mức độ tập trung tăng, cảm nhận chất lượng không khí trong văn phòng tốt hơn khi có cây xanh," Giáo sư Haslam nói.
Cũng cho một kết quả tương tự, Đại học UTS khảo sát chính nhân viên trong trường trong ba tháng, cho thấy có sự cải thiện cảm xúc khi văn phòng có cây xanh, những người tham gia cuộc khảo sát cho rằng họ hạ giảm được căng thẳng và những cảm nhận tiêu cực đến 40 phần trăm.
Bạn là người đang sống trong những căn hộ hay chung cư? Thử tạo ra một không gian khỏe mạnh hơn, vui vẻ hơn, với những bức tường xanh, một khu vườn thẳng đứng, hay đơn giản hơn là một chậu cây ngay góc nhà. Xem vài gợi ý trong album sau.
