Highlights
- Nhiều người Việt trong cộng đồng tại Mỹ ủng hộ ông Donald Trump kịch liệt và những người khác lại bài Trump rõ rệt.
- Nhiều bài báo ở Mỹ từng đề cập đến các cử tri người Việt khi họ muốn thảo luận về mức độ nghiêm trọng của sự chia rẽ chính trị ở Mỹ.
- Theo khảo sát tại Mỹ, người Mỹ gốc Việt là nhóm người gốc Á Châu duy nhất ủng hộ ông Donald Trump nhiều hơn Joe Biden, với tỉ lệ 48% so với 36%.
Phóng viên chương trình Dateline, SBS, hồi tháng Mười đã tường thuật những cuộc diễn hành ủng hộ hai ứng cử viên tổng thống tại Mỹ, nhận thấy những người Mỹ gốc Á Châu ở bang Texas, đặc biệt là cộng đồng Việt Nam ở đây đa phần ủng hộ ứng cử viên Donald Trump trở thành tổng thống.
Những người Mỹ gốc Việt ủng hộ Trump và chống lại Trump
Thành phố Houston là quê hương của hơn nửa triệu người Mỹ gốc Á Châu, phần lớn trong số đó là người Việt tị nạn.
Phần đông người Việt tị nạn tại Houston vẫn giữ những giá trị truyền thống và cho rằng Tổng thống Donald Trump là một thủ lãnh chống chủ nghĩa cộng sản đương thời.
Nhiều người ủng hộ nhắc đến vai trò của ông Donald Trump khi làm tổng thống đã chặn đứng sự bành trướng của Trung Quốc và bảo hộ cho người dân Mỹ.
Cô Lila Vũ, 50 tuổi, là một người tị nạn, và trong suốt thời gian xảy ra chiến dịch tranh cử, cô tham gia sôi nổi trong các cuộc diễn hành ủng hộ ứng cử viên Donald Trump của người Việt tại Houston.
Vào các dịp cuối tuần, cô tham gia chiến dịch tranh cử cho ông Trump tại đài tưởng niệm chiến tranh, cùng với những phụ nữ gốc Việt khác mặc áo dài Việt Nam in hình cờ Mỹ. Cô nói:
‘Tổng thống Trump – ngài ấy yêu nước Mỹ. Ông yêu mến quê hương mình. Ông yêu mến người dân. Và đó là lý do tại sao chúng tôi muốn ông tại vị thêm một lần nữa… Ông sẽ khiến nước Mỹ trở nên vĩ đại.
Ông Trump thật sự khiến biên giới được bảo vệ - bằng cách xây những bức tường để chấm dứt dòng di dân bất hợp pháp.
Những người di dân đó không làm việc chăm chỉ để đóng thuế hay xây dựng đất nước. Họ phải bị ngăn lại từ bên ngoài.’
Tuy nhiên những nỗ lực chống di dân bất hợp pháp của tổng thống có thể khiến nhiều người Việt theo phe Cộng Hoà cảm thấy mát lòng, nhưng không giúp thay đổi hình ảnh tích cực trong mắt những cử tri khác trong một tiểu bang vốn có hơn ¼ dân số sinh ra bên ngoài nước Mỹ.
Đặc biệt, khi ứng cử viên Dân Chủ Joe Biden chọn một người Mỹ gốc Ấn làm phó, những người Mỹ gốc Ấn Độ và Pakistan, vốn chiếm tới 34% dân số người Mỹ gốc Á châu trong bang Texas, đã lập tức ủng hộ ông Biden kịch liệt.
Ông Chanda Parbhoo là sáng lập viên một cơ quan phi chính phủ chuyên giúp đỡ cử tri Mỹ gốc Nam Á tham gia bầu cử tại Mỹ.
Ông cho biết chỉ một phút sau khi Joe Biden tuyên bố lựa chọn bà Kamala, ông đã nhận rất nhiều cuộc điện thoại tới tấp gọi đến văn phòng ông để hỏi: ‘Tôi có thể làm gì để được bỏ phiếu? Tôi phải tham gia bỏ phiếu như thế nào?’.
Một vấn đề khác mà những người Mỹ gốc Việt ủng hộ đảng Cộng Hoà là quyền sử dụng vũ khí.
Henry Nguyen là một luật sư hình sự, một người mê súng và là một trong nửa triệu cử tri không thiên về phe phái nào tại Texas.
Người luật sư này sở hữu súng và tin rằng vấn đề được tu chính lần thứ nhì của Hiến Pháp là quyền sở hữu vũ khí phải được bảo vệ. Henry nói:
‘Tôi sẽ làm mọi giá để bảo vệ gia đình. Và tôi không muốn quyền này bị tước đoạt’.
Trong tình hình nước Mỹ bị chia rẽ vì dịch bệnh coronavirus và cuộc biểu tình Black Lives Matter, những người Mỹ Á châu như Henry càng cảm thấy phải có vũ khí để tự bảo vệ.
‘Một mặt người Cộng Hoà không muốn bất kỳ hình thức kiểm soát vũ khí nào.
Mặt khác mỗi ứng cử viên phe Dân Chủ đều nói rằng họ sẽ kiểm soát vũ khí nghiêm ngặt một khi thắng cử.’
Một trong những người Mỹ gốc Việt nổi tiếng tuyên bố bài Trump rõ rệt là nhà văn trẻ Nguyễn Thanh Việt, có tiểu thuyết đầu tay The Sympathizer đạt giải thưởng Pulitzer cho tác phẩm hư cấu năm 2016. Anh cũng là tác giả của tập truyện The refugees kể về người Việt tị nạn.
Nhà văn Nguyễn Thanh Việt từng chia sẻ trên trang cá nhân rằng nguyên nhân nhiều người Việt tại Mỹ ủng hộ tổng thống Trump vì chính chủ nghĩa dân tộc đã thấm đẫm trong máu của người dân miền Nam Việt Nam, về một đất nước đã mất. Mà chế độ trên đất nước đó thật phù hợp với quan điểm ‘Khiến nước Mỹ vĩ đại trở lại’ của ông Donald Trump, để vực dậy một nước Mỹ của quá khứ, do người da trắng cai trị và người da màu bị đàn áp, cưỡng bức.
Khi khác biệt chính kiến khiến gia đình bị chia rẽ
Sự chia rẽ chính trị trong cộng đồng người Mỹ gốc Việt đang trở nên khá nổi tiếng. Nhiều bài báo ở Mỹ từng đề cập đến các cử tri người Việt khi họ muốn thảo luận về mức độ nghiêm trọng của sự chia rẽ chính trị ở Mỹ.
Mới đây, một bài viết của tác giả Stephanie Lai trên Thời báo Los Angeles kể chuyện một người cháu gốc Việt đến thăm gia đình họ hàng ở Quận Cam, California. Khi chú của cô lên tiếng ủng hộ ông Donald Trump, thì từ phòng bên cạnh, những người con của chú hét lên vì bất mãn.
Bản thân cô, Kim Nguyễn, 29 tuổi, sống tại thành phố Garden Grove, trước nay đều im lặng khi nghe người lớn nói lên chính kiến trái ngược với mình, nhưng năm nay cô đã lên tiếng.
Kim Nguyễn cố gắng kể cho cha mình nghe về những khó khăn mà người Mỹ gốc Phi phải hứng chịu, khi cuộc biểu tình Black Lives Matter tràn ngập ngay trước nhà cha cô.
Và khi các tờ báo tiếng Việt chỉ trích sự ủng hộ của cô, cô phải tự mình giải thích quan điểm và niềm tin của mình cho cha mẹ hiểu.
Bài viết còn kể về một người Mỹ trẻ tuổi khác là cô Cindy Nguyễn, học sinh lớp 12 trường trung học Westminster.
Cô biết một ít tiếng Việt những cũng vừa đủ để cho cô hiểu là cha mẹ mình bất đồng quan điểm chính trị với mình.
Nhưng cô nói cô không thông thạo tiếng Việt để đáp trả.
‘Tôi biết họ đang nói gì bằng tiếng Việt, nhưng không phải lúc nào tôi cũng có thể đáp lại họ. Tôi không thể nghĩ ngay đến những từ khó như ‘bình đẳng’.
Theo một cuộc khảo sát quốc gia được công bố vào tháng Chín bởi công ty AAPI Data, APIA Vote và Asian American Advance Justice, người Mỹ gốc Việt là nhóm người gốc Á Châu duy nhất ủng hộ ông Donald Trump nhiều hơn Joe Biden, với tỉ lệ 48% so với 36%.
Thậm chí với những gia đình ủng hộ đảng Dân Chủ, xung đột vẫn thường xuyên xảy ra khi con cái trò chuyện với cha mẹ về chính trị.
Trung Ta, 67 tuổi, là một người theo phe Dân Chủ và luôn luôn đồng ý với con trai trong mọi vấn đề chính trị.
Nhưng năm nay, nhà quản lý dự án hàng không không gian đã về hưu trở nên ưu phiền vì con trai ông lên tiếng ủng hộ Thượng nghị sĩ Bernie Sanders, một người tự mô tả mình là một nhà dân chủ xã hội chủ nghĩa.
Nhà văn Nguyễn Thanh Việt hy vọng cơn nóng chính trị có thể giảm nhiệt tại Mỹ khi kết quả hiện ra rõ rệt, có thể nhiều gia đình sẽ hàn gắn lại khi cảm xúc trở trên bình ổn.
Nhưng quan điểm chính trị khác biệt liệu có đẩy họ xa hơn thêm một lần nữa?