Giá thực phẩm tiếp tục tăng, doanh số bán nhà đạt mức cao kỷ lục, hóa đơn điện nước tăng, và những thuật ngữ mới như 'shrinkflation’ (giữ nguyên giá nhưng giảm kích thước hoặc chất lượng sản phẩm) và ‘cozzie livs' (chi phí sinh hoạt đắt đỏ) đã trở thành một phần ngôn ngữ của chúng ta.
Và giờ đây, đứng trước một năm mới, đây là những gì các chuyên gia cho rằng có thể xảy ra vào năm 2024.
Áp lực chi phí sinh hoạt sẽ giảm bớt vào năm 2024?
Peter Koulizos, giảng viên ngành bất động sản tại Đại học Adelaide, nhìn chung rất lạc quan về chi phí sinh hoạt vào năm 2024.
Ông tin rằng người Úc sẽ cảm thấy dễ chịu hơn trước những áp lực về lạm phát và lãi suất trong năm nay.
“Tôi nghĩ năm 2024 sẽ tốt hơn năm 2023, chắc chắn là về mặt lạm phát và lãi suất.
“Vì vậy, nhiều hộ gia đình sẽ có thể thở phào nhẹ nhõm và sẽ bớt áp lực hơn về chi phí sinh hoạt.”
Alan Duncan, giám đốc Trường Kinh tế Bankwest Curtin và giáo sư chính sách kinh tế tại Đại học Curtin, cũng kỳ vọng sẽ thấy “sự cải thiện mặc dù rất khiêm tốn” về áp lực chi phí sinh hoạt.
Nhưng ông cảnh báo lạm phát sẽ “không ở gần” mục tiêu 2-3% của Ngân hàng Dự trữ vào năm 2024.
“Tôi nghĩ có quá nhiều điều bất ổn trong nền kinh tế toàn cầu và có quá nhiều thách thức còn tồn tại trong nền kinh tế Úc.
“Giá nhà đất và tiền thuê nhà vẫn ở mức cao và là một trong những nguyên nhân chính khiến chi phí sinh hoạt tăng cao.”
Ông Duncan cho biết với giá cả các mặt hàng thiết yếu như nhà ở và năng lượng vẫn ở mức cao, việc nhanh chóng quay trở lại mức sinh hoạt “bình thường” là khó có thể xảy ra.
Lạm phát sẽ tăng hay giảm vào năm 2024?
Trong suốt năm 2023, lạm phát là một trong những nguyên nhân chính gây ra áp lực chi phí sinh hoạt, với giá cả thực phẩm và đồ uống, giao thông, nhà ở, giải trí, v.v. tăng đều đặn.
Số liệu chỉ số giá tiêu dùng hàng quý mới nhất cho thấy lạm phát đã tăng 4,9% trong 12 tháng tính đến tháng 10, giảm so với mức tăng 5,6 trong tháng 9.
Ông Peter Koulizos cho biết những con số này là tích cực và ông kỳ vọng lạm phát sẽ tiếp tục giảm trong năm 2024 so với 12 tháng trước đó.
“Lạm phát đang trên đà giảm và nếu bạn nhìn vào dữ liệu lạm phát hàng tháng trong sáu tháng qua, nó thấp hơn nhiều so với sáu tháng trước đó.
“Đối với tôi, đó là chỉ dấu tuyệt vời cho thấy lạm phát đang trên đà giảm.”
Koulizos cho biết trong khi ông kỳ vọng một số hàng hóa và dịch vụ sẽ ổn định về giá, những hàng hóa và dịch vụ khác sẽ vẫn bị ảnh hưởng bởi các sự kiện ở nước ngoài, chẳng hạn như chiến tranh Nga-Ukraine.
Chiến tranh đã góp phần gây ra lạm phát và áp lực kinh tế ở nhiều nơi trên thế giới trong hai năm qua, có thể tiếp tục vào năm 2024.
Ngân hàng Dự trữ sẽ tăng lãi suất vào năm 2024?
RBA đã tăng lãi suất 13 lần kể từ năm 2022 nhằm kiềm chế lạm phát và vào tháng 11 năm 2023, lãi suất đã đạt mức cao nhất trong 12 năm là 4,35%.
Tại cuộc họp cuối cùng của RBA vào tháng 12, hội đồng quản trị đã quyết định giữ nguyên lãi suất, giúp những người sở hữu nhà được tạm nghỉ ngơi trong thời gian Giáng sinh và năm mới.
Source: SBS
“Việc có cần thắt chặt hơn nữa chính sách tiền tệ để bảo đảm lạm phát trở lại mục tiêu trong khung thời gian hợp lý hay không sẽ phụ thuộc vào dữ liệu và đánh giá rủi ro ngày càng tăng.”
Số liệu lạm phát quý tháng 12 dự kiến sẽ được công bố vào ngày 31 tháng 1, ngay trước cuộc họp tiếp theo của hội đồng RBA vào đầu tháng 2.
Những số liệu này sẽ giúp RBA quyết định có tăng lãi suất lần nữa hay không.
Duncan cho biết ông sẽ "không loại trừ" mức tăng thêm vào năm 2024.
“Tôi nghĩ thông thường là chúng ta sẽ phải đợi ít nhất là đến giữa năm 2025 trước khi thấy giá cả liên tục quay trở lại mức 2 đến 3% (lạm phát).
“Vì vậy, bên cạnh một số mức giá khác mà chúng ta đang phải đối mặt, tôi thực sự không nghĩ rằng chúng ta có thể sớm loại bỏ khả năng tăng lãi suất thêm nữa.”
Giá nhà đất sẽ tiếp tục tăng trên khắp nước Úc?
Giá nhà đã tăng vọt ở nhiều nơi trên đất nước trong suốt năm 2023, với giá trung bình toàn quốc hiện là $762.000, theo PropTrack.
Những người thuê nhà cũng phải đối mặt với những tình huống khó khăn, với tỷ lệ chỗ trống thường xuyên thấp, đặc biệt là ở các thành phố thủ đô.
Theo báo cáo cho thuê gần đây nhất của PropTrack, được công bố vào tháng 10, số lượng căn hộ cho thuê mới có trong tháng 9 đã giảm 5,7% so với năm trước.
Nhu cầu thuê nhà tăng cùng với nguồn cung hạn chế cũng ảnh hưởng đến giá cả, với giá thuê trung bình toàn quốc được quảng cáo trên realestate.com.au hiện là $550 mỗi tuần, tăng 14,6% trong 12 tháng.
Duncan kỳ vọng giá thuê sẽ vẫn ở mức cao cho đến khi cung và cầu trở nên cân bằng hơn.
“Chúng tôi biết rằng lý do khiến chi phí thuê nhà tăng đáng kể và nhất quán là do áp lực từ nguồn cung nhà cho thuê.
“Chỉ khi nào chúng ta thấy tỷ lệ nhà trống tăng lên ít nhất 2% - lý tưởng là 3%. Nếu không chúng ta sẽ thấy bất kỳ áp lực giảm đáng kể nào đối với giá thuê.
“Tôi nghĩ đây là một trong những thách thức thực sự, nhưng tôi cũng nghĩ đó là một trong những ưu tiên của chính phủ trong năm 2024.”
Úc sẽ phải đối mặt với suy thoái kinh tế vào năm 2024?
Trong thời kỳ kinh tế khó khăn, triển vọng suy thoái thường tăng lên, nhưng Koulizos cho biết tỷ lệ thất nghiệp thấp của Úc khiến suy thoái khó có thể xảy ra vào năm 2024, ngay cả khi những thách thức tài chính vẫn tiếp diễn.
“Một trong những lý do khiến chúng ta rơi vào suy thoái là chúng ta có tỷ lệ thất nghiệp cao; nhưng hiện tại, bất kể ở lĩnh vực nào, các nhà tuyển dụng đều đang tìm kiếm người vì không đủ nhân viên.
“Tôi nghĩ rằng có nhiều điều tích cực hơn vào năm 2024 so với năm 2023 xét về mặt kinh tế - sẽ không phải là một năm tuyệt vời, nhưng sẽ tốt hơn năm 2023.”
Duncan cho biết mặc dù khó có khả năng xảy ra "suy thoái kỹ thuật" trong hai quý tăng trưởng âm liên tiếp nhưng nhiều người Úc sẽ tiếp tục gặp khó khăn về tài chính trong năm tới.
