Trợ giúp pháp lý bao gồm những điều gì, và ai là nhà cung cấp dịch vụ này tại Úc?
Trợ giúp pháp lý là một định nghĩa chung cho các dịch vụ, bao gồm cung cấp thông tin pháp luật, tư vấn, hỗ trợ và đại diện pháp luật. Phần lớn các khoản trợ cấp pháp lý chủ yếu dành để giải quyết chi phí đại diện pháp luật, trong quá trình hòa giải hoặc khi ra trước tòa án.
Những luật sư trợ giúp pháp lý 'nội bộ' có thể là người đại diện pháp luật miễn phí cho bạn. Đó thường là một nhóm các luật sư tư nhân được nhận tài trợ pháp lý hoặc luật sư làm việc tại các trung tâm pháp luật cộng đồng. Trong trường hợp nào thì kinh phí cũng đều có hạn và người nộp đơn phải đáp ứng các tiêu chí của từng nhà cung cấp dịch vụ.
Tại Úc, hệ thống pháp luật bao gồm các dịch vụ công và các dịch vụ tư cùng hợp tác để hỗ trợ thông qua:
- Uỷ ban đại diện Legal Aid tại các tiểu bang và vùng lãnh thổ.
- Trung tâm pháp luật cộng đồng, các tổ chức độc lập, phi lợi nhuận hoặc phi chính phủ.
- Các dịch vụ pháp luật cho người Thổ dân, các cơ quan độc lập, phi lợi nhuận hoặc phi chính phủ được biết dưới tên gọi Dịch vụ Pháp lý cho Người Thổ dân và Người dân Đảo thuộc Eo biển Torres (ATSILS).
- Luật sư tư nhân, luật sư làm việc thông qua công việc luật sư chuyên nghiệp của họ hoặc được tài trợ bởi Legal Aid.
Kết quả của quá trình này có thể ảnh hưởng lâu dài, bao gồm mất gia đình, mất nhà mất cửa, mất thu nhập, tài sản và của cải, cũng như ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe thể chất, tình cảm và tinh thần của người phụ nữ và con cái.
ước tính mức lương trung bình mỗi giờ của luật sư là 500 đô la. Như vậy không ai cũng có thể trả nổi chi phí luật sư, đặc biệt khi phụ nữ vốn đã bị thiệt thòi bởi sự chênh lệch lương bổng theo giới và suy giảm khả năng tài chính trong thời gian làm mẹ.
Có những dịch vụ liên quan cụ thể tới Bạo hành Gia đình, chú trọng vào việc giúp nâng cao nhận thức về bạo hành, sự lạm dụng và các quyền hợp pháp. Tuy nhiên, hầu như không có nhà cung cấp dịch vụ chống bạo hành gia đình cụ thể nào có khả năng chỉ định luật sư cho khách hàng của họ, mà hầu hết là phụ nữ.
Người ta cũng không thể xác định được bao nhiêu sự tài trợ được phân bổ cho mỗi dịch vụ trợ giúp pháp lý do dữ liệu bị phân chia thành mảng nhỏ và không nhất quán.
Image
Tìm kiếm sự trợ giúp tại một dịch vụ Legal Aid
Tại mỗi tiểu bang và vùng lãnh thổ, các trung tâm trợ giúp pháp lý Legal Aid mở rộng dịch vụ của họ nếu họ được nhận các khoản trợ cấp pháp lý. Mỗi khu vực có chính sách và sự hướng dẫn riêng về việc ai có thể nhận được khoản trợ cấp theo luật gia đình, nhưng nhìn chung, họ đều cứu xét thông qua sự ‘Kiểm tra tài chánh' và 'Kiểm tra tính chất vụ việc'.
Kiểm tra tài chánh là sự đánh giá về thu nhập và tài sản, còn kiểm tra tính chất vụ việc xem xét liệu vụ án có triển vọng thành công hợp lý hay không. Bài kiểm tra tài chánh nhằm bảo đảm các quỹ trợ cấp tiểu bang vốn rất hạn chế phải được cung cấp cho những người đang cần sự giúp đỡ nhất, còn bài kiểm tra tính chất vụ việc nhằm phục vụ những ứng viên xứng đáng nhất.
Quyền Giám đốc Điều hành của Dịch vụ Pháp luật của Phụ nữ Victoria, bà Helen Matthews nói Legal Aid Victoria không ưu tiên tài trợ pháp lý cho phụ nữ dựa trên trải nghiệm họ bị bạo hành gia đình như thế nào, thậm chí ngay cả khi trải nghiệm này đưa ra để giải quyết các vấn đề gia đình hoặc tranh chấp về tài sản.
Bà Matthews nói việc nhận trợ cấp pháp lý cho các vấn đề luật gia đình là vô cùng khó khăn tại Victoria vì rất ít người đủ điều kiện hợp pháp, và có vấn đề trong việc cung cấp các luật sư tư nhân sẵn sàng làm công việc trợ giúp pháp lý.
Cô Maria là một trong số hàng ngàn phụ nữ di dân, mà vì bị bạo hành gia đình, cô và con cái đã phải rời bỏ ngôi nhà đang sống.
Để có thể nộp hồ sơ xin được đại diện pháp luật thông qua Legal Aid NSW, cô phải hoàn thành hồ sơ đăng ký trợ giúp pháp lý để được trợ cấp.
Hồ sơ xin trợ cấp online dài 16 trang thật sự choáng ngợp.
Cô đã phải vật lộn với hàng loạt thuật ngữ pháp lý và cảm thấy bối rối, nhưng cô cần làm ngay lập tức, khi cô biết người bạn đời của mình sẽ dùng mọi cách có thể mua được bằng tiền để đưa các con cô rời khỏi cô.
Hồ sơ xin trợ cấp đại diện pháp luật của cô Maria đã bị từ chối do cô không đáp ứng các tiêu chí kiểm tra tài chánh một phần vì cô là đồng sở hữu ngôi nhà đang nợ tiền morgage.
Thay vào đó, cô được người ta cho một danh sách các luật sư chuyên nghiệp. Cô đã liên lạc với nhiều người trong số họ, nhưng sau nhiều ngày gọi điện thoại và biết rằng không ai trong số họ cung cấp sự đại diện pháp luật miễn phí, cuối cùng cô đã từ bỏ.
Các trung tâm pháp luật cộng đồng trên khắp nước Úc và Dịch vụ Pháp lý dành cho Người Thổ dân và Người dân Đảo thuộc Eo biển Torres đang bị thiếu hụt trợ cấp.
Một địa điểm khác để có thể tiếp cận sự hỗ trợ pháp lý miễn phí hoặc đại diện pháp luật miễn phí là 170 trung tâm pháp luật cộng đồng trên khắp đất nước. Do không đủ kinh phí, nên các trung tâm này không thể cung cấp dịch vụ tư vấn pháp luật cho một người trong số cứ mỗi ba người tìm đến với trung tâm. Việc tìm người đại diện pháp luật miễn phí thậm chí còn khó khăn hơn.
Giám đốc điều hành dịch vụ CLC, ông Nassim Arrage nói với SBS rằng do các quyết định tài trợ của chính phủ, các dịch vụ hỗ trợ pháp luật, ngay từ trước đại dịch COVID-19, đã không thể giúp được tới 170.000 người mỗi năm – trong đó bao gồm phụ nữ đang tìm kiếm sự hỗ trợ để thoát khỏi kẻ bạo hành.
Service expenditure in assistance and representation (CLCs) 2018-19 Source: Law Foundation. Community Legal Centres, National Picture, 2018-2019
Trong năm tài chánh 2019-20, các trung tâm này đã cung cấp hơn 706.000 dịch vụ miễn phí; hơn 50% khách hàng của họ là phụ nữ.
Những dịch vụ này không thể giúp trở thành người đại diện pháp luật mà chỉ đưa ra những lời khuyên chung chung về các quyền của phụ nữ. Chỉ có một phần nhỏ trong số những phụ nữ đến với trung tâm, đáp ứng các tiêu chí hợp pháp, và được đại diện pháp luật miễn phí.
Các trung tâm pháp luật cộng đồng không thể cung cấp sự tư vấn pháp lý cho 30% những người nộp hồ sơ tìm kiếm sự trợ giúp, trong khi đó tiếp cận người đại diện pháp luật miễn phí thậm chí còn khó khăn hơn.
Ông Arrage nói trong số 170 trung tâm, thời gian chờ đợi để có một cuộc hẹn với luật sư có thể kéo dài từ một đến sáu tuần. Mà cuộc hẹn đó chỉ là một đợt tham vấn, chứ không phải sự tư vấn pháp luật hay sự đại diện pháp luật.
Do kinh phí hạn hẹp nên mặc dù không có công cụ thanh lọc về tiêu chí hay điều kiện để tiếp cận dịch vụ (như Legal Aid đã áp dụng), nhưng nhân viên của các trung tâm pháp luật cộng đồng Úc áp dụng 'chỉ số bất lợi' để ưu tiên khách hàng nào được gặp, khách hàng nào không.
Các chỉ số này bao gồm trình độ tiếng Anh, độ tuổi, sức khỏe và các tiêu chí khác. Khi một người có thể tự mình làm, thì các trung tâm này có thể chỉ giúp họ tiếp cận các thông tin pháp luật và hướng dẫn họ thông qua các nguồn thông tin có sẵn, nhằm giúp họ tiếp cận quy trình pháp luật.
Chỉ những khách hàng nào có hoàn cảnh khó khăn đặc biệt mới có thể tiếp cận sự tư vấn pháp luật và được đại diện pháp luật nhiều hơn.
Giám đốc điều hành Trung tâm Pháp luật Cộng đồng Northern, bà Jenny Smith nói họ giới thiệu khoảng 30% khách hàng tiềm năng đến các dịch vụ khác. Do thiếu kinh phí, nên năng lực của họ chỉ tập trung vào các khách hàng được ưu tiên.
Maria đã mất nhiều năm đi đến các trung tâm pháp luật cộng đồng khác nhau trên khắp Sydney và mất hàng giờ chỉ để gọi điện thoại cho dịch vụ tư vấn qua điện thoại miễn phí của chính phủ NSW, có tên là LawAccess. Mỗi lần cô gọi, thì cô chỉ được cung cấp thông tin pháp luật chung chung, chứ không phải sự tư vấn pháp luật áp dụng cho hoàn cảnh cụ thể của cô.
Thật sự khó khăn để có thể tìm hiểu và định hướng trong một hệ thống phức tạp, đặc biệt khi các cá nhân giải quyết vấn đề gia đình thường bị cảm xúc chi phối và ảnh hưởng.
Nhằm giải quyết vấn đề này, chính phủ Úc đã điều hành một dự án thí điểm từ năm 2015 đến 2018, nhằm giúp đỡ phụ nữ một cách toàn diện.
Hơn 2/3 số người được giúp đỡ đã nói nếu không có sự hỗ trợ này, họ sẽ không thể vượt qua quá trình đó một mình, rằng họ sẽ từ bỏ, sẽ quay trở lại với bạn đời của mình và một số người đã tính đến chuyện tự sát.
Thoả thuận hợp tác hỗ trợ pháp luật National Legal Assistance Partnership giữa chính phủ Úc và các tiểu bang và vùng lãnh thổ đã chỉ định 51 triệu đô la tài trợ chương trình trong 5 năm, bắt đầu từ năm 2020.
Người Thổ dân Úc lại gặp những thách thức riêng trong việc tiếp cận các dịch vụ pháp luật, nằm ngoài phạm vi của phúc trình này và sẽ cần được điều tra thêm. Cần lưu ý rằng trong bản đệ trình tiền ngân sách 2019-20, Hiệp hội Luật gia New South Wales đã chỉ ra vấn đề lâu dài là cần phải tìm nguồn cung ứng cho nhu cầu pháp luật của người Thổ dân.
Trong phúc trình tóm tắt năm 2017
Access To Justice Issues Faced By Aboriginal And Torres Strait Islander Peoples In Western Australia
về các vấn đề tiếp cận công lý của người Thổ dân và dân đảo Torres Strait tại Tây Úc, Hội Luật gia Tây Úc nói: "sự hiện diện đông đúc của người Thổ dân trong các vụ án và vấn đề luật pháp khiến họ khó có thể tiếp cận sự trợ giúp công bằng".Nghiên cứu của họ cho thấy phụ nữ Thổ dân đặc biệt không muốn tiếp cận sự trợ giúp pháp luật bởi vì hàng chục năm qua họ đã bị mất niềm tin và thật sự sợ hãi hệ thống luật pháp, chưa nói đến những nguyên nhân khác.
Tìm hiểu thêm về sự bạo hành gia đình tại Úc trong loạt phim tài liệu See What You Made Me Do của SBS. Phát trực tuyến miễn phí trên SBS On Demand với .
Nếu bạn, một đứa trẻ hoặc một người nào đó đang gặp nguy hiểm xin hãy gọi 000 ngay lập tức.
Nếu bạn hoặc một ai đó mà bạn biết đang cần giúp đỡ, vui lòng liên hệ với các tổ chức sau:
1800 RESPECT
Điện thoại: 1800 737 732
Website: www.1800RESPECT.org.au
Đường dây trợ giúp Trẻ em:
1800 55 1800
Website: kidshelpline.com.au
Dịch vụ giới thiệu cho nam giới
Điện thoại: 1300 766 491
Website: www.ntv.org.au
Đường dây nóng Lifeline
Điện thoại: 13 11 14
Trang web: www.lifeline.org.au