Giacomo takma ismini verdiğimiz 25 yaşındaki İtalyan marangoz Avustralya’ya 2018’de Working Holiday adı verilen çalışma ve tatil vizesi ile giriş yaptı. Sonrasında öğrenci vizesi aldı.
Kendisine sponsor olacak bir işveren bulunca da 482 numaralı Geçici Nitelikli Çalışma Vizesi’ne başvurdu.
Öne çıkanlar
- Vatandaş olmayan herkesin Avustralya kalmak için geçerli vizeye ihtiyacı var.
- Vize süresi geçip yasadışı konuma düşen kişinin gözaltına alınıp sınırdışı edilme ihtimali var.
- Vizesinin son kullanma tarihini 28 gün geçiren yabancı ülke vatandaşlarına üç yıllık vize yasağı getirilebilir.
Başvuruyu yapar yapmaz kendisine köprü vizesi verildi. Ancak sonrasında hiçbir şey planlandığı gibi gitmedi.
2019 yılının kasım ayında sponsorlu vize başvurusunda bulunduğunu söyleyen Giacomo, sonrasında kendisine köprü vizesi verdiklerini belirtiyor. Ancak Mayıs’ta pandemi yüzünden işini kaybedince sponsorunu da kaybetmiş.
LISTEN TO
What happens when someone decides to stay in Australia without a visa?
SBS English
24/03/202108:03
Sonrasında da İçişleri Bakanlığı Giacomo’ya bir uyarı mektubu göndermiş. 482 numaralı vize başvurusunu geri çekip başka bir vizeye başvurması veya ülkeyi terk etmesi gerektiği belirtiliyormuş.
Bir göçmenlik uzmanı aracılığı ile ziyaretçi vizesine başvurmuş. Ancak geçerli olan en son vizesi olan öğrenci vizesi geçtikten 28 gün sonra formları verdiği için başvurusu reddedilmiş. Kararı temyiz etti.
*Giacomo worked as a carpenter in Sydney. Source: Anna Shvets/Pexels
Yasadışı kişiler
Migration World’de göçmenlik uzmanı olarak çalışan Emanuela Canini, Avustralya’da bulunan yabancı ülke vatandaşlarının çoğunun geçerli bir vizesi olduğunu ancak bazen vizesinin süresi geçen müşterilerle de karşılaştığını söylüyor.
Genelde vizesinin süresinin geçenlerin turist olduğunu ancak bazen öğrencilerde de karşılaştıklarını belirtti.
Bazıları geçerli son günün ne zaman olduğunu unutuyor. Bazıları umursamıyor. Bazıları da sistemi bilmiyor
İzinsiz olarak kalıp yasadışı bir şekilde çalışanlar olduğunu belirten uzman, çalışma tatil vizesiyle ülkede bulunanlardan bazılarının ikinci vizenin ne zaman başladığını bazen anlamadığını ve bu yüzden vize başvuru gününü geçirdiğini söylüyor.
Canini yasadışı bir şekilde burada kalan yabancı ülke vatandaşları ile ilgili bazı yanlış varsayımlar olduğunu söylüyor.
Canini sığınma hakkı isteyenler ve özellikle de tekneyle gelenler arasında burada yasadışı bir şekilde bulunanların nadir olduğunu belirtti. Bir diğer yanlış olan varsayım da “vize bitince ülkeyi terk etmek için 28 gününüz olduğu” düşüncesi.“Vize bitince, bitiyor,” diyor.
Source: James Russell/Pixabay
Vizeler hakkındaki kurallar 1958 tarihli Göç Yasası ve 1994 tarihli Göç Kuralları’nda ayrıntılı bir şekilde belirtilmiş.
Kanunlara göre, Avustralya’ya giriş yapmak ve ülkede kalmak için geçerli bir vizeniz olmalı. Tüm geçici vizelerin bir son kullanma tarihi olduğunu ve bu tarih gelmeden yenilemeniz veya şartlarını karşılıyorsanız, farklı bir vizeye başvurmanız gerektiğini söylüyor. Aksi halde vizenizin süresi geçtiyse yasadışı oluyorsunuz. Yasadışı olmanın yarattığı en büyük riskin ise, “Gözaltına alınıp ülkeden sınır dışı edilmeniz” olduğunu söylüyor.
Source: Victor Freitas/Pexels
Geçersiz vize ile Avustralya'dan çıkış
İçişleri Bakanlığı’na göre 31 Ocak 2021 itibariyle 156 yasadışı yabancı ülke vatandaşı sınır dışı edilmek üzere gözaltında bulunuyor. Ancak toplam yasadışı sayısının on binler seviyesinde olduğu tahmin ediliyor.
Commandini Göç Hizmetleri’nden Kayıtlı göç uzmanı ve avukat Alessia Comandini, vizesinin süresi geçmiş olanların, ülkeden ayrılana kadar İçişleri Bakanlığı’ndan E tipi köprü vizesi için başvurabileceğini söylüyor. Bu vizeyle ülkeyi terk edene kadar yasal olunabiliyor.
Vizesi geçmiş olan müşterilerine, “Bileti alıp havaalanına gitmek yerine, ülkeyi terk edene kadar E tipi köprü vizesi için başvurun” dediklerini, bu şekilde havaalanında gözaltına alınmak gibi çeşitli olumsuz olayları önleyip kanunlar dahilinde ülkeden ayrıldıklarını söylüyor.
Eğer vizenin sona ermesinin üzerinden 28 günden az bir süre geçtiyse çeşitli opsiyonlar var. 
Eğer bir Avustralya vatandaşı veya sürekli oturum sahibi kişi ile eş vizesi ile burada bulunan veya öğrenci vizesi olan kişinin vizenin sona ermesinin üzerinden 28 günden az süre geçtiyse tekrardan vize için başvurabileceğini söylüyor. Teknik olarak öğrencilerin tekrar bir öğrenci vizesine başvurması için biraz hoşgörü gösterildiğini söylüyor.
Passport visa Source: Getty Images/belterz
Ancak uluslararası öğrenciler bu hoşgörüyü hayatlarında sadece bir kez kullanabiliyor.
Yasadışı konuma yönelik herhangi bir önlem alınmadan vizenin son kullanma tarihinin üzerinden 28 günden fazla geçtiyse, önünüzdeki opsiyonlar son derece sınırlı. Bazı durumlarda, üç yıllık vize yasağı getirilebiliyor.
“Eğer 28 günden fazla bir süredir yasadışı bir konumda Avustralya’daysanız, gelecekte Avustralya vizesi için yapacağınız herhangi bir başvuru, yasak kapsamına giriyor” diyor. Bu da üç yıl boyunca Avustralya’ya ziyaret veya kalma için vize başvurusunda bulunamayacağınız anlamına geliyor. Bu yasak, ülkeyi kendi isteğinizle terk etmeniz durumunda bile geçerli.
Üç yıllık yasak, ülkeyi terk ettiğiniz günden itibaren başlıyor ve vizelerinin süresinin geçmesinden sonraki 28 gün içinde yasadışı konumlarını düzeltmemiş kişileri kapsıyor. Bu kişiler, C, D veya E köprü vizesi olmadan ülkeyi yasadışı yabancı ülke vatandaşları olarak terk edenler.
Peki, bu olumsuz durumu önlemek için ne yapmak gerekiyor?
Canini’ye göre en basiti, vizenin son kullanma tarihine geçirmemek.
Kendinizi Avustralya’da, vizesiz bir şekilde, yasadışı konumda bulmamak aslında zor değil
Kaza veya beklenmeyen gelişmeler gibi özel durumlar haricinde vizenin son kullanma tarihine uymanın kolay olduğunu, vize kabul belgelerinde belirtildiğini ve ayrıca İçişleri Bakanlığı’nın sisteminden de kontrol edilebileceğini söylüyor. Eğer İngilizceniz yeterince iyi değilse, kayıtlı bir göç uzmanına da danışabilirsiniz.
Koruma vizesi
Bazı durumlarda, vizesi geçenler koruma vizesine başvurabilir.
Mülteci yardım kurumu Refugee Advice and Casework Service’ten (RACS) uzman avukat Ben Lumsdaine, kendi ülkelerinde zulüm görmekten çekinenlere yardım ettiklerini söylüyor.
Kendi ülkelerinde herhangi bir nedenle zulüm görmekten çekinenlerin koruma vizesine başvurması için yardım ettiklerini söyleyen Lumsdaine, “Bazıları öğrenci vizesiyle, turist vizesiyle veya herhangi bir vizeyle Avustralya’dayken bizden yardım isteyebiliyor” diyor. Eğer koruma vizesi için beklerken geçerli vizeleri sona ererse, örneğin, öğrencilerin okulda devamsızlıktan kalmaları durumunda, kendilerine yardım ettiklerini söylüyor.
RACS geçenlerde bir grup Venezüellalı öğrencinin koruma vizesi almasına yardım etmiş.
Avukat veya yasal danışmanlık için:
NSW
Refugee Advice and Casework Service (RACS) (02) 8355 7227
Immigration Advice and Rights Centre (IARC) (02) 8234 0700
Legal Aid NSW (02) 9219 5790
Victoria
Refugee Legal (03) 9413 0100
Asylum Seeker Resource Centre (ASRC) (03) 9326 6066
Victoria Legal Aid (VLA) 1300 792 387
Queensland
Refugee And Immigration Legal Service (RAILS) (07) 3846 930
Western Australia
Circle Green Community Legal (08) 6148 3636
